(Persbericht)
De Gentse raadkamer verwierp op 16 november de vraag tot nieuwe overlevering van de Gentse Jauregui Espina (Jaione). Na een lange procedureslag werd Jaione (64) op 22 november 2020 overgeleverd aan Spanje, waar zij sindsdien in voorhechtenis zit. Reden: ze wordt verdacht van medeplichtigheid aan de moord door de ETA op een kolonel van het Spaanse leger op 19 januari 1981 in Bilbao.
In de voorbije twee jaren heeft de Spaanse justitie daarvoor geen bewijzen aangebracht en geen onderzoeksdaden gesteld. En toch heeft een Spaanse rechter op 6 oktober de voorhechtenis verlengd tot het maximum, tot november 2024, dus vier jaren na overlevering.
Op 8 april 2022 vaardigde het Spaans nationaal gerecht een nieuw Europees Aanhoudingsbevel uit, een uitbreiding van de overlevering van 2020. Deze keer voor een aanslag op drie politiemannen in Bilbao op 9 april 1981, waarbij één dode en drie gewonden vielen.
Het Belgisch gerecht moet zijn akkoord voor deze overlevering geven, anders is deze bijkomende vervolging niet mogelijk. Dit verzoek tot uitbreiding van de overlevering werd op 16 november geweigerd door de Gentse raadkamer.
Motivering
De motivering is bijzonder. Ten eerste zijn er procedurefouten bij de uitvaardiging van het aanhoudingsbevel. Die fouten kan de Spaanse justitie eventueel verhelpen met een nieuwe vraag.
Ten tweede en veel fundamenteler: er is een risico op schending van de mensenrechten. Als België akkoord gaat met deze vraag tot overlevering, dan zou de voorhechtenis van Jaione verlengd kunnen worden tot 2026 (het maximum van vier jaren). De raadkamer argumenteert: ‘dergelijke lange voorhechtenis schendt onmiskenbaar de grondrechten zoals vervat in verdragsbepalingen’, waarbij verwezen wordt naar artikels in Verdrag van de Europese Unie, het Handvest Grondrechten EU en het Europees Verdrag Rechten van de Mens.
Daarnaast stelt de Raadkamer ook vast dat de Spaanse wetgeving toelaat dat een burgerlijke partij zelf ook straffen kan vorderen, wat in strijd is met Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
Wij, als vrienden van Jaione, die haar uit pure menselijkheid steunen, krijgen hiermee van een Belgische rechter de bevestiging dat haar behandeling door de Spaanse justitie onheus en ronduit laakbaar is. Wij willen dat zij snel een eerlijk proces in Spanje krijgt. Nu worden de voorhechtenis én de procedures voor overlevering misbruikt uit wraak.
Actiegroep We love Jaione • Visserij 167 • 9000 Gent
