“Flahaut schoffeert Amerikanen opnieuw” beitelt de Standaard van donderdag 8 april op zijn cover. Onder een foto van de Belgische delegatie (met Flahaut) in Kigali lezen we: “Ondertussen blijkt in België dat André Flahaut de Amerikanen nog steeds beschouwt als volkerenmoordenaars.” De auteurs van het cover-artikel, Mia Doornaert en Wouter Verschelden, pikken dat niet. Ze gaan in de tegenaanval op een manier die veel vraagtekens oproept.
“Een merkwaardige selectie van 13 volkerenmoorden” in ‘Direct’
Liefst drie artikels wijdt De Standaard aan de nieuwe Flahaut-“uitspraken”: Eén groot voorpagina-artikel, één analyse binnenin plus een ronduit vernietigend “commentaar”. In het cover-artikel vernemen we waar alles om draait. “Minister van Defensie, André Flahaut, blijft de Verenigde Staten uitdagen. In het militair informatieblad Direct beschuldigt Flahaut Noord-Amerika van 15 miljoen slachtoffers door een volkerenmoord, die tot op vandaag doorgaat.”
Eigenlijk is deze inleidende tekst al een vertekening van de waarheid want zoals we in De Standaard zelf lezen bevat ‘Direct’ een bijdrage van 16 pagina’s over genocides en “die bijdrage werd door het kabinet geleverd.” Het gaat dus niet meteen om een directe uitspraak van Flahaut wat ze bij De Standaard graag over het hoofd zien. Flahaut schreef wel een voorwoord, maar daarover vernemen we verder niets.
Neen, de auteurs van het ‘stuk’, Mia Doornaert en Wouter Verschelden richten hun pijlen op een onderdeeltje van de bijdrage van 16 pagina’s in ‘Direct’, op een overzicht met “een merkwaardige selectie van 13 volkerenmoorden die gelden als historisch overzicht.” Ze merken op: “Vooral het Amerikaans continent krijgt ruim aandacht in de lijst, naast onder meer Rwanda, Cambodja en Irak (1980-1988). Noord-Amerika voert de lijst aan met 15 miljoen doden, net voor Zuid-Amerika met 14 miljoen. Naast deze cijfers, roepen ook de data grote vragen op. De genocide in of door Noord-Amerika begon volgens de publicatie met de aankomst van Columbus in 1492, die van Zuid-Amerika acht jaar later. In plaats van een einddatum staan er drie puntjes. Dat suggereert dat de Amerikaanse regeringen zich tot vandaag schuldig maken aan volkerenmoorden.”
Vervolgens plaatsen de auteurs vraagtekens bij de “historisch-wetenschappelijke criteria” die voor de publicatie gebruikt werden en bij de manier waarop die criteria gebruikt werden: de lijst blijkt – zo bekritiseren ze terecht – niet volledig te zijn.
Analyse of afrekening ? / Waar bleef het woord ‘Indiaan’?
Op pagina 8 volgt een ‘analyse’ van ‘de affaire’ maar de titel – “Flahaut blijft uithalen naar de V.S.” – geeft al meteen de teneur aan. De boventitel is van dezelfde strekking: “Onduidelijk waarom minister keer op keer uit de bocht gaat”. Interessant is dat we hier een afdruk krijgen van het overzichtje van de 13 volkerenmoorden in ‘Direct’: een schemaatje met wat namen en data en daaronder enkele doodshoofden.
DS-Journalist Steven Samyn opent zijn ‘nieuwsanalyse’ met deze zin: “Het impliciete verwijt dat de V.S. met 15 miljoen doden sinds 1492 de onbetwistbare genocidekampioenen zijn, is niet de eerste uitschuiver van minister van Landsverdediging André Flahaut (PS).” Nu mogen we veronderstellen dat DS-Journalisten onderwijs gevolgd hebben; dat Samyn weet dat er in 1492 geen Verenigde Staten bestonden… Dus moet hij Flahaut ook niet zoiets (‘impliciet’) in de mond leggen.
En wie zijn die 15 miljoen doden? Daar rept De Standaard nergens over. Er staat enkel wat in ‘Direct’ ook staat: “Noord-Amerika 15 miljoen doden, Zuid-Amerika: 14 miljoen doden”. Dat het om INDIANEN ging… De Standaard vermeldt het niet. Vier journalisten zijn er gezamenlijk in geslaagd – afspraakje? – om in hun drie artikels niet één keer het woord Indianen te vermelden!
Keren we terug naar de ‘nieuwsanalyse’ van Samyn: dat is één lange opsomming van “de uitschuivers” van de voorbije jaren van Flahaut tegenover de V.S. Dat de opstelling van Flahaut een politiek standpunt vormt dat waard is om op zijn inhoud beoordeeld te worden, Samyn denkt er niet aan. Hij heeft het alleen maar over “gratuite uithalen” en kan maar niet begrijpen “waarom Flahaut keer op keer uit de bocht blijft gaan”. Tja, als je iemands politieke opstelling niet ernstig neemt als politieke opstelling, kan je die ook niet begrijpen. Samyns bijdrage is geen analyse, maar een veroordeling, een afrekening.
Een té krankzinnig voorstel aan de Duitsers: doop uw nieuwste aanvalswapen “Jood”
Twee opiniërende artikels tegen Flahaut op één dag in De Standaard waren blijkbaar nog niet genoeg: ook Guy Tegenbos moest in zijn commentaar flink uithalen. “Ongeschikt of onbekwaam” betitelt Tegenbos zijn stukje dat voor de helft dient om de genocide op de Indianen te relativeren. Want zie: ze stierven ook aan ziektes…
Nu ben ik zelf al jaren begaan met het lot van de Indianen, heb er voor NV De Wereld nog een documentaire over geproduceerd en kan niet anders dan gruwelen bij de manier waarop Tegenbos ‘vergoelijkend’ te werk gaat. De Indianen werden wel degelijk gegenocideerd én hun afslachting stond model voor latere slachtpartijen. Zo liet bv. onze Leopold II zich daardoor inspireren voor zijn liefdadigheidsmissies in het door zijn optreden al snel bloedende hart van Afrika.
Wat opvalt is dat ook Tegenbos nergens het woord Indianen gebruikt. Hij schrijft over “mensen” die gedood werden. Zou de term Indianen het te concreet maken, te veel appeleren aan sympathie-gevoelens voor hen?
Eén of meerdere Indianenvolkeren bij naam noemen kan al evenmin. Stel dat Tegenbos het zou hebben over de Apaches: de laatsten die verzet boden tegen het Amerikaanse leger, de kolonisten én de scalpenjagers – onder leiding van de legendarische Geronimo – waarna ze op transport gezet werden naar de andere kant van het continent, naar Florida… Stel dus dat Tegenbos over Apaches zou schrijven, dan zou hij verplicht worden na te denken over iets wat hij – net als de Indianen en de Arabieren bv. – haast alle dagen op zijn kleine schermpje in zijn knusse huiskamer te zien krijgt: Apache-helikopters die Palestijnse en nu ook Iraakse burgers dood schieten. Zoals Noam Chomsky al opmerkte: wat zouden we er van vinden moesten de Duitsers uitpakken hebben met een helikopter die “Jood” zou noemen ! Het negationisme van de V.S. is werkelijk gruwelijk. Gelukkig is er nog minister Flahaut die zijn geschiedenis wel kent.
En wat die “…” in “Direct” betreft die “suggereren dat de Amerikaanse regeringen zich tot vandaag schuldig maken aan volkerenmoorden” zoals Mia D. en Wouter V. opmerkten: hier moeten we vaststellen dat in tal van ‘Amerikaanse landen’ de onderdrukking van de Indianen verder blijft gaan. Zowel in de V.S. (waar ze o.a. slachtoffers van milieuvernietigende vormen van mijnbouw zijn) als in buurland Mexico (herinner u de opstand van de Zapatisten in Chiapas), als in Zuid-Amerika (in Brazilië verdwijnen nog altijd Indianenvolkeren door de vernietiging van het Amazone-woud).
“Ongeschikt of onbekwaam”
Terug naar Tegenbos. Nadat hij zich een halve column boos heeft zitten maken op de manier waarop de genocide op de door hem niet vermelde Indianen nu ‘opgeklopt’ wordt, lijkt hij tot kalmte te komen. “Is dit incident wel belangrijk ?” vraagt hij . “Is dit iets om drukte over te maken?” Zijn antwoord? “Ja. Als een minister schrijft, mag dat geen kwajongensuitspraak zijn. Een minister kletst niet zomaar uit z’n nek.”
Daarop valt Tegenbos Flahaut aan met hetzelfde soort redenering als waarmee BZ-Minister Louis Michel de makers van de dezer dagen veel besproken documentaire over de genocide door Leopold II in Kongo, aanviel. (Een documentaire die in de pers steevast als Brits wordt voorgesteld maar die opgestart en geproduceerd werd door de Nederlandstalig Belgische producent Paul Pauwels; wiens rol overal stilgezwegen wordt, blijkbaar omdat men de kritiek op Leo II graag gemakkelijk afdoet als iets dat komt vanuit Britse hoek.)
Tegenbos schrijft: “Die publicatie” (Direct) “zet onze relaties met alle Noord- en Zuid-Amerikaanse landen op de helling. Het gaat om diplomatieke relaties onder meer met onze belangrijkste militaire bondgenoot. (…) Het gaat bovendien ook om onze handelsrelaties die al vaker bemoeilijkt zijn door zulke verklaringen.”
Andermaal slaagt een DS-Journalist er niet in om tot in het diepste van de ziel van André F. door te dringen want Tegenbos vraagt zich vertwijfeld af: “Waarom doet die man dat ? Niemand weet het.”
Dan maar eens aan André F. zelf vragen? Dat ze daar niet aan dachten bij De Standaard: volgens de klassieke journalistieke regels pas je woord en wederwoord toe. Je vermoordt desnoods de genaamde André F. (met woorden uiteraard) maar je laat de man – al was het maar voor de schijn – ook even aan het woord.
Tegenbos haalt liever zelf nog één keer uit. Leest u zijn ‘laatste woorden’ (waren het maar echt zijn ‘laatste woorden’, grapje) even mee: “Misschien speelt de minister politieke spelletjes, bijvoorbeeld om zijn politieke concurrent en streekgenoot, de minister van Buitenlandse Zaken, een pad in de korf te zetten. Wie zijn ministersambt daarvoor misbruikt, is ongeschikt als minister. Ofwel gaat het om balorigheid en beseft hij niet eens wat hij aanricht. In dat geval is hij niet eens ongeschikt maar totaal onbekwaam om minister te zijn.”
Tot u schrijft de Vlaamse Condoleeza Rice …
“Het beste moet nog komen”, dacht ik toen ik begon aan nog een vierde DS- artikel begon: een als “opinie & analyse” voorgesteld stuk van Mia Doornaert op p. 17. Want La Doornaert, ze staat bekend als een onvoorwaardelijke atlantiste wat in deze tijden betekent: een harde pro-Bush-tante. Onze Vlaamse Condoleeza Rice !
“Spookbeeld van een nieuw Vietnam” betitelt Doornaert haar stukje dat geschreven werd vanuit de bekommernis van de leiding in Washington dat het in Irak fout kan lopen, “dat hun troepen vastgezogen raken in een uitzichtloos conflict en dat ze als vijanden behandeld worden door een bevolking die ze zouden moeten beschermen of bevrijden.”
Maar de vergelijking met Vietnam loopt volgens Doornaert mank. Toch ziet ze ook wel dat het in Irak een beetje vierkant draait. En wonder boven wonder: niet de Belgische minister van Defensie, André Flahaut, krijgt daarvoor de schuld toegeschoven door Doornaert maar wel een andere “stokebrand”: Muqtada al-Sadr, u weet wel de jonge sjiitische leider die van de week in Terzake nog als de Dyab Abou Jahjah van Irak omschreven werd…
Wie er ook schuld heeft aan de problemen, dat zijn volgens Doornaert “de Arabische media die dag na dag een stroom van haatpropaganda spuien tegen de V.S. Die wordt nog versterkt omdat een aantal media ook stelselmatig over ‘de joden en de Amerikanen’ spreken en op die manier de Amerikanen onderbrengen in het ‘joodse wereldcomplot’, dat als zondebok opgevoerd wordt voor de problemen in de Arabische en de rest van de moslimwereld. In zo’n sfeer de harten en de geesten winnen, is een bijzonder moeilijke opdracht” beweert Doornaert die haar stukje afrondt met te stellen dat ‘Irak’ terechter vergeleken wordt met de intifada, “waarin militair overwicht niet in staat blijkt een volksopstand te smoren”. Dus zal Bush het moeilijk hebben om de Amerikanen te blijven overtuigen besluit Doornaert. Inderdaad.
Flahaut is echt wel geliefd bij De Standaard
Tot slot even gekeken op de website van De Standaard. Daar blijkt dat het lang niet de eerste keer is dat André Flahaut er in De Standaard van langs krijgt. Op de site vind je in de rubriek “Archief” een hele reeks artikels tegen Flahaut; stukken met sprekende titels: “Spilfiguur legerfraude bevorderd door Flahaut”, “Verhofstadt roept Flahaut op matje”, “Flahaut beloont arts die patiënt liet lijden”, “Flahaut veroorzaakt nieuwe rel met VS” … Flahaut is echt wel geliefd bij De Standaard.
Nu moeten we hier André Flahaut niet verdedigen, maar toen de minister een tijdje geleden nog eens de wind van voren kreeg in de Vlaamsche pers, maakte VRT-Radio-Actueel daarrond een reportage. Daarin bleek alvast dat de man minstens evenveel voorstanders (die hem een hard werkend minister met een grote dossierkennis noemen) als tegenstanders heeft. Dat mag ook eens gezegd worden.
Welke belangen dient De Standaard met deze ‘gecoördineerde aanval’ ?
Afrondend kan je stellen dat volgens de regels van de ‘burgerlijke’ journalistieke deontologie, De Standaard herhaaldelijk zwaar in de fout gaat met zijn – dan nog van onjuistheden wemelende – aanvallen op Flahaut. Flahauts terechte kritiek op de V.S. wordt door De Standaard straal genegeerd, de slachtoffers van de Amerikaanse holocaust – de Indianen – worden compleet doodgezwegen en de onafhankelijke opstelling van Flahaut tegenover de V.S. wordt niet bediscussieerd maar onderuit geschoffeld.
Dat alles gebeurt blijkbaar om een minister in functie ‘opnieuw’ zodanig te kunnen aanvallen dat men hoopt dat zijn verder functioneren onmogelijk wordt. Eigenlijk is dit een vorm van intimidatie. Eigenlijk zegt De Standaard: “Flahaut houdt uw mond over de V.S. of u krijgt met ons te maken.”
Eigenlijk is dit ook een vorm van antidemocratie. Want als Tegenbos het heeft over Flahaut die wil scoren tegen Louis Michel, dan vergeet hij er bij te zeggen dat Flahaut zijn uitspraken doet (of zou doen) omdat het overgrote deel van de Belgische (en zelfs van de wereld-)bevolking (zo leren recente enquêtes) ook een erg kritische houding aanneemt tegenover het Bush-regime dat in de V.S. nu aan de macht is.
Merkwaardig is ook hoe het niet één ambitieuze atlantiste bij De Standaard is die Flahaut onderuit wil. Neen, het gaat om een ‘gecoördineerde aanval’ waarbij de krant o.a. zijn voorpagina en zijn ‘commentaar’-kolom ter beschikking stelt en daarvoor maar liefst vier journalisten aan het werk zet.
Rest de vraag: waarom al die moeite ? Wat heeft De Standaard te winnen bij het vertrek van Flahaut? Moeten we het zoeken bij krachten achter De Standaard? Bij het Vlaamsch patronaat dat zijn winstcijfers bedreigd ziet worden door het “anti-amerikanisme” waar De Standaard (en vooral La Doornaert) dan maar een kruistocht tegen begonnen zijn? Moeten we dichterbij zoeken: bij Umicore – het vroegere Union Minière – waarvan baas Leysen ook de V.U.M. (Vlaamse Uitgeversmaatschappij: De Standaard-Nieuwsblad-Volk …) in handen heeft? Wie spit er eens uit welke Amerikaanse belangen van Umicore mogelijk op het spel staan?
Jan-Pieter Everaerts
Deze tekst verscheen eerder als extra nummer van DIOGENE(S)
PS: Deze tekst mag uiteraard verder verspreid worden via andere websites enz. Wil iemand dit ook doorzenden naar Flahaut zodat hij ziet dat niet alle Nederlandstalige Belgen de hetze in de Vlaamsche pers tegen hem voor zoete koek slikken. Dank u.
PS 2 Irak in De Standaard in foto’s.
Bij de twee artikels in De Standaard van 8/04 over Irak staat telkens één foto. Meteen blijkt wiens standpunt hier wordt ingenomen. Op p. 3 zien we een close up van een Amerikaanse soldaat die zich “de ogen uitwrijft” en daaronder lezen we: “Een Amerikaanse marinier verneemt dat zijn collega ernstig gewond is geraakt in Fallujah”. Op pagina 10 lezen we onder een foto: “Amerkaanse soldaten houden de wacht aan een spoorlijn buiten Fallujah”. We krijgen dus twee keer heldhaftige Amerikaanse ‘jongens’ te zien, kampend tegen een onzichtbare (en dus laffe …) vijand …
Had De Standaard dan geen enkele foto van de ‘overkant’ ? Een foto ook van al de slachtoffers die de o zo lieve Amerikaanse doetjes daar aan het maken zijn als ze weer eens een rondje vliegen met hun Apache-helicopters?
Is De Standaard aan het afglijden naar een onjournalistiek eenzijdig pro-Amerikaanse krant ? Kan het zijn dat nu steeds duidelijker blijkt met welk een historische misdaad het Bush-regime de wereld heeft opgezadeld door onder leugenachtige voorwendsels een haast ongewapend land te overvallen, De Standaard – om ‘hogere’ economische belangen te dienen – een tandje bij wil steken in het verdedigen van “de V.S.” . Moet dat dan maar via het in ‘Vlaanderen’ altijd populaire schieten op Franstaligen ?
(Uitpers, nr. 53, 5de jg., mei 2004)