Sipri heeft op 11 juni in Stockholm zijn jaarboek 2007 over bewapening en militaire uitgaven van het voorbije jaar 2006 voorgelegd. Daaruit blijkt dat de oorlog tegen het terrorisime, die de Verengde Staten tot het centrum van hun buitenlands en defensiebeleid hebben uitgeroepen, de wereldwijde bewapeningsuitgaven naar een record hoogte heeft gedreven.
Het in Stockholm gevestigde vredesinstituut SIPRI ( Stockholm International Peace Research Institute) deelde op haar persconferentie van 11 juni mede dat er vorig jaar 1.204 miljard dollar (900 miljard euro) werd besteed aan militaire uitgaven. Hetgeen neerkomt op 184 dollar (137 euro) per capita van de wereldbevolking. Dat is 3,5 procent meer dan in 2005. In de voorbije tien jaar zijn de militaire uitgaven met 37 procent gestegen. De 15 landen met de grootste militaire uitgaven zijn goed voor 83 procent van de totale werelduitgaven voor leger en bewapening.
De Verenigde Staten zijn nog steeds de koploper qua defensie-uitgaven. Washington spendeerde vorig jaar 528,7 miljard dollar ( 396,2 euro) aan bewapening, goed voor bijna de helft (46 procent) van de wereldwijde bewapeningsuitgaven. Bij de stijging ten opzichte van 2005 is het Amerikaanse aandeel praktisch 62 procent, dat is dus zwaar boven de helft. Het zijn vooral de oorlogsuitgaven voor Afghanistan en Irak die deze forse meeruitgaven veroorzaken.
Sipri berekende dat de Verenigde Staten tegen 2016 voor deze beide oorlogen een bedrag van 2.267 miljard dollar zullen uitgegeven hebben. De fondsen voor de Amerikaanse nucleaire wapens en de geheime diensten komen echter niet voor in het Amerikaanse defensiebudget van het Pentagon, maar vallen onder het ministerie van Buitenlandse zaken en dat van Energie. Ze worden op 30 miljard per jaar geschat. Indien ze meegerekend worden met de ‘gewone’ Amerikaanse defensie-uitgaven dan zou de stijging ongeveer 5 procent zijn. Deze grote stijging van de Amerikaanse bewapeningsuitgaven is een van de hoofdoorzaken voor de verslechtering van de Amerikaanse economie sedert 2001.
China stak, met zijn (geschatte) 49,5 dollar (37,1 miljard euro) aan defensie-uitgaven, Japan voorbij dat 43,7 miljard dollar uitgaf voor zijn defensie. Japan was tot 2005 het land met de hoogste defensiebegroting van Azië.
De vijf staten met de hoogste bewapeningsuitgaven
| Militaire uitgaven (US-dollar in miljarden) | Pro capita (US-dollar ) | Aandeel in de werelduitgaven |
VS | 528,7 | 1.756 | 46 procent |
Groot-Brittannië | 59,2 | 990 | 5 procent |
Frankrijk | 53,1 | 875 | 5 procent |
China * | 49,5 | 37 | 4 procent |
Japan | 43,7 | 341 | 4 procent |
*schatting
Handel
De honderd belangrijkste wapenproducenten van de wereld (zonder China) hebben volgens Sipri hun wapenverkoop van 2002 tot 2005 met18 procent zien stijgen. In 2005 verkochten deze 100 wapenbedrijven voor een totaal bedrag van 290 miljard dollar. In deze top 100 domineren de Amerikaanse wapenproducenten; ze zijn in 2005 met 40 wapenfabrikanten goed voor 63 procent ervan. De EU is met 32 wapenfirma’s in deze groep goed vertegenwoordigd, ze realiseerden 29 procent van de omzet. Gevolgd door Rusland met 9 belangrijke wapenfabrikanten, goed voor 2 procent van de wapenverkoop. De rest wordt verdeeld over wapenondernemingen uit Japan, Israël en India, tesamen goed voor 6 procent van de wapenverkoop van de top-100 groep.
Sipri stelt in zijn jaarboek vast dat de wapenhandel sedert 2002 met 50 procent is gestegen. De twee grootste wapenuitvoerders waren opnieuw – weliswaar met een groot verschil – de Verenigde staten en Rusland. Beide zijn gezamenlijk goed voor ongeveer 30 procent van de wereldwijde wapenhandel. De Europese Unie, alle landen samen, neemt eveneens 30 procent van de wapenexport voor hun rekening. Duitsland, dat op deze markt een ‘global player’ wil zijn, schoof met zijn wapenuitvoer voor een waarde van 9,2 miljard dollar (6,9 miljard euro), in de periode van 2002 en 2006 op naar de derde plaats vóór Frankrijk.
Vorig jaar werden vanuit Duitsland wapens en aanverwante producten uitgevoerd voor een waarde van 3,9 miljard dollar. Hiermede verdubbelde de Duitse wapenuitvoer ten opzichte van 2005 met 1,5 miljard dollar.
De Verenigde Staten en de EU-landen voorzagen het Midden-Oosten verder van een grote hoeveelheid van hun wapentuig, zegde Simon Wezeman van Sipri belast voor deze regio. Onder de top-10 van de wapenaankopers bevinden zich vijf landen uit het Midden-Oosten. China en India zijn de koplopers : ze waren in 2006 de grootste klanten voor de aankoop van wapens, ze bevoorraadden zich vooral vanuit Rusland.
Land | Wapenexport 2002-2006 in miljarden dollar | |
1 | Verenigde Staten | 32,1 |
2 | Rusland | 30,8 |
3 | Duitsland | 9,2 |
4 | Frankrijk | 8,9 |
5 | Groot-Brittannië | 4,5 |
6 | Nederland | 3,2 |
7 | Italië | 2,6 |
8 | China | 2,1 |
9 | Zweden | 2,0 |
10 | Israël | 1,7 |
Bron: Sipri Yearbook 2207 – blz 422
- De tien belangrijkste grootste wapen invoerders van wapens
Rang | Wapenimport 2002-2006 In miljarden dollar | |
1 | China | 14,6 |
2 | India | 10,2 |
3 | Griekenland | 7,2 |
4 | Verenigde Arabische Emiraten |
7,1 |
5 | Zuid-Korea | 3,9 |
6 | Australië | 3,4 |
7 | Israël | 3,5 |
8 | Egypte | 3,0 |
9 | Turkije | 2,9 |
10 | Iran | 2,6 |
Bron: Sipri Yearbook 2007 – blz 418
Het aantal oorlogen bleef vorig jaar met 17 onveranderd ten opzichte van 2005.
Geen enkele van deze oorlogen werd tussen staten gevoerd. Heden zijn ze meer van “transnationale aard” aard, zoals de oorlogen en militaire interventies in Afghanistan, in het Midden-Oosten en Somalië ons heden ten dage duidelijk aantonen. De meeste van deze oorlogen vinden in Azië plaats. Van 1997 tot 2006 was Afrika het continent met de meeste oorlogen
(Uitpers, nr 88, 8ste jg., juli-augustus 2007)