Het artikel over de noodzaak van een water management-programma in het Midden Oosten, gepubliceerd in UITPERS (De watercrisis in het Midden-Oosten, Uitpers nr. 10, juli/augustus 2000), heeft mij gemotiveerd om iets te schrijven over de situatie met betrekking tot het water in Canada. Canada is het op een na grootste land ter wereld (na Rusland) met een bevolking van slechts 30 miljoen mensen, waarvan 90% in het zuidelijke deel van het land wonen. De bevolkingsdichtheid is slechts 3.1 per vierkante kilometer, een van de laagste ter wereld.
Vergeleken bij andere landen heeft Canada veel water. ENVIROMENT CANADA geeft hierover allerlei informatie, zoals b.v. het volgende:
– Canada heeft 20% van ’s werelds watervoorraad, en 9% van de vernieuwbare voorraad.
– De ‘vernieuwbare’ voorraad water wordt gevonden in meren, ondergrondse waterbronnen en gletsjers.
– Ongeveer 60% van het water mondt uit in het noorden van het land, wat het vrijwel onbereikbaar maakt voor de 90% van de bevolking die in het zuiden woont.
– De Grote Meren, die op de grens tussen Canada en de VS liggen bevatten 25% van de ’s werelds water.
– Het water verbruik in Canada is tussen de jaren 1972 en 1991 opgelopen van 24 miljard kubieke meter per jaar tot 45 miljard, een vermeerdering van 80% terwijl de bevolkingsgroei in die tijd slechts 3% bedroeg.
Er zijn nog tientallen andere gegevens te vinden op dit website van Environment Canada (www.ec.gc.ca) maar ik zal U niet met deze statistieken vervelen. Het doel van dit artikel is niet zozeer om u in te lichten over Canada’s water voorraad, dan wel over de noodzaak om dit
water onder publieke controle te houden en het niet ter beschikking te stellen van de multinationale bedrijven die het willen verkopen (exporteren) op de wereldmarkt voor de hoogst mogelijke prijs aan diegenen die het kunnen betalen.
Het is wel bekend dat in vele landen van de wereld (veelal de Derde Wereld genoemd, maar ook in andere landen) nog steeds een grote armoede heerst en dat de gezondheid van de bevolking daar veel te wensen overlaat. Men kan vrijwel dagelijks kennis nemen in onze kranten en op de TV
van de onhygiënische omstandigheden waaronder mensen moeten leven, zonder zuiver drinkwater, zonder rioleringen enz. Deze landen en mensen zullen nooit in staat zijn om te betalen voor water dat op de wereldmarkt te koop wordt aangeboden. WATER MOET EEN MENSENRECHT ZIJN en niet een product dat verkocht wordt om de winsten van multinationale bedrijven te verhogen.
Amerikaanse bedrijven op de loer
Om nu terug te komen op Canada, er zijn de laatste jaren regelmatig pogingen gedaan, vooral door Amerikaanse bedrijven, om toestemming te krijgen voor de export van Canadees water. De (Liberale) Canadese regering heeft dit tot nu toe niet toegestaan, maar dat sluit niet uit
dat dit in de toekomst wel zou kunnen gebeuren, temeer daar de Liberalen al vele jaren de regering vormen en toch eenmaal verslagen zullen worden, mogelijk door een (nog) meer conservatieve partij die nog sterker voor ‘vrije handel’ kan zijn.
In de provincie Alberta wordt al gewerkt aan de privatisering van Canada’s ‘medicare’-programma. En reducties van de provinciale regeringsbijdragen voor de kwaliteitscontrole van het water in Ontario hebben onlangs geleid tot de dood van minstens 7 mensen door watercontaminatie.
Het bestaan van de NAFTA (North American Free Trade Agreement), de vrijhandelsovereenkomst tussen de regeringen van Canada, de VS en Mexico, verzekert aan bedrijven (maar niet aan de mensen) in deze drie landen vrijwel de verdwijning van de landelijke grenzen (ongeveer net zo als in de EU), gelijke rechten voor toegang tot economische activiteiten, productie, grondstoffen enz. Als EEN bedrijf (bv. een Canadese firma) dus toestemming krijgt om water te exporteren kan het onder NAFTA aan geen ander bedrijf worden verboden. Het hek is dan van de dam en de mogelijkheid om water te distribueren op basis van menselijke behoeften in plaats van private winst zal verloren gaan.
Gelukkig zijn er verscheidene NGO’s zoals de “Council of Canadians’, ‘Greenpeace’ , en anderen die deze situatie op de voet volgen. De ‘Council of Canadians’ bv. geeft regelmatig persberichten uit om de bevolking op de hoogte te houden van de laatste ontwikkelingen. In een bericht van 20 juni, 2000 bekritiseerde de Council de Federale regering omdat ze zoekt naar een vrijwillige overeenkomst met de Canadese provincies in plaats van ervoor te zorgen dat water een uitzondering wordt op het NAFTA-verdrag. Deze Council is ook zeer actief in zaken betreffende de WTO en andere zaken van Canadees en van wereldbelang.
Het streven naar een meer rechtvaardige maatschappij, die ieder kind in de wereld een redelijke kans op een gezond bestaan geeft, is niet eenvoudig en speelt zich af op vele terreinen. Water is slechts een van deze terreinen, maar is essentieel als een menselijk recht. Zonder water kan een mens niet leven. Canada, als een land met veel water, hoort hierbij een grote en vooral progressieve rol te spelen. Privatisering leidt niet tot een rechtvaardige verdeling van zo’n belangrijk element
als water in het bestaan van de mens. Het leidt alleen tot de verdere verrijking van de rijken en de verpaupering en vroege dood van de armen.
(Uitpers, september 2000)
(Over de waterproblematiek in Canada, zie ook www.canadians.org, de website van de Canadese ngo “Council of Canadians”. Naast het artikel over water in het Midden-Oosten, verscheen in Uitpers van mei 2000: Water: de grote uitverkoop).
