Naast de “mainstream”-pers bestaat er in de Verenigde Staten ook een uitgebreide alternatieve pers. Ook online. Eén van de meest interessante is ZMagazine, een progressief en alternatief medium. Het werd opgericht door Michael Albert en Lydia Sargent. Hier interviewt Lydia Sargent Micahel Albert (nvdr).
L.S.: U hebt gezegd dat de presidentsverkiezingen vooral een public relations-campagne zijn en dat, eerlijk of niet, de campagne weinig te maken heeft met waarheid of met fundamentele veranderingen in de bestaande instellingen, maar wel veel met de wil om verkozen te geraken met de hulp van fondsen van de elite en met valse beloften voor de kiezers. Laten we even enkele specifieke onderwerpen bekijken, te beginnen met de buitenlandse politiek. Wat zou de aanpak zijn van links of een linkse kandidaat bij het toelichten van de Amerikaanse buitenlandse politiek?
M.A.: Ik geloof niet dat wat de kandidaten zegen over buitenlandse politiek veel betekent. Ze proberen fondsenverstrekkers, de media en verschillende kiezersgroepen aan te trekken. Ze vertellen wat hun opiniepeilers hen voorzeggen. Soms zeggen ze wat ze geloven terwijl ze op andere momenten zeggen wat ze niet geloven. Ze verkopen zichzelf op dezelfde manier waarop Proctor and Gamble tandpasta verkoopt – door te zeggen wat er moet worden gezegd om steun te krijgen. Om iets over de kandidaten te leren, moet je niet luisteren naar wat ze zeggen, maar kijken naar de geschiedenis van de Amerikaanse buitenlandse politiek. Omdat de logica daarvan nauwelijks verandert, is er geen enkele reden om aan te nemen dat het nu gaat veranderen – tenzij natuurlijk grote groepen kiezers een verandering kunnen afdwingen.
Hun buitenlandse politiek is relatief eenvoudig: de Amerikaanse politiek wordt gemaakt door elites – het Pentagon, het Witte Huis, de grote ondernemingen – die een politiek volgen om hun eigen macht, hun eigen keuzes en hun eigen rijkdom te vergroten. De politiek is er op gericht om rijkdom uit andere plaatsen van de wereld over te hevelen, wat gebeurt door dwang of, in de meerderheid van de gevallen, door dreigementen.
Een goed voorbeeld is dat de Verenigde Staten niet in Irak zijn om zich meester te maken van de Iraakse olie en daar direct van te profiteren, het is eerder in Irak om de olie van Irak en van het Midden-Oosten te controleren en met die troef van beheersing van een grondstof van kritiek belang over heel de wereld de zaken in eigen voordeel te beslissen. Dat is altijd onze politiek geweest.
Dus wanneer de kandidaten zeggen dat de Amerikaanse politiek democratie en mensenrechten moet bevorderen over de hele wereld, wat bedoelen ze dan?
Ik heb geen idee van wat er in hun hoofden omgaat, maar is een zowat hetzelfde als zeggen dat Iran democratie en mensenrechten zou moeten bevorderen over heel de wereld. Het is zoals zeggen dat, op binnenlands vlak, de maffia mensenrechten en democratie moet promoten in grote stedelijke gebieden van de VS.
De VS trekken zich niets aan van wat de peilingen zeggen over wat het Iraakse volk wil; de VS geven er geen moer om over wat de peilingen aantonen wat om het even welk land in de wereld wil. Toen Turkije zich verzette tegen de oorlog in Irak omdat de Turkse bevolking zozeer tegen de oorlog was dat de Turkse elites schrik kregen, beschreven de Amerikaanse media Turkije als een achterlijk land en niet als een land dat zich democratisch gedroeg – wat het wel deed. Hetzelfde geldt voor landen in heel Europa. De landen die tegen de oorlog in Irak waren, die er kritisch tegenover stonden in antwoord op het overweldigend verzet van hun bevolking, werden bestempeld als enigszins achterlijk, eigenaardig en blijk gevend van slecht gedrag. De landen daarentegen die geen rekening hielden met hun bevolking en de Amerikanen in Irak steunden, werden als verlicht bestempeld. En dat is het waarover de Amerikaanse buitenlandse politiek gaat. De kloof tussen de realiteit en de retoriek is zo enorm dat je ongeloofwaardige dingen kan zeggen. Spreken over de VS die democratie opleggen, is zoals spreken over de maffia die niet-gewelddadigheid of vrede oplegt.
Welke soort buitenlandse politiek zou u voorstellen en hoe zou Amerika zich moeten gedragen ten overstaan van de rest van de wereld?
Ik denkt dat een goede linkse kandidaat zoiets zou zeggen als: “Als president zou ik dingen doen zoals het sluiten van de Amerikaanse militaire basissen over de hele wereld; ik zou de fondsen die zo worden uitgespaard heroriënteren en een deel ervan spenderen in sommige delen van de wereld die hebben geleden ten gevolge van de politiek van de VS en van andere rijke landen uit de eerste wereld; ik zou een deel uitgeven in de VS – om het bewustzijn en de solidariteit met anderen te verhogen – en de het leven van de mensen in de VS te verbeteren”.
Ik zou gewoonweg uit het Amerikaanse gedrag zaken verwijderen als bezetting, invasie of het gebruik van geweld om andere naties tot iets te dwingen. Ik zou duidelijk maken dat er verscheidene manieren zijn om “terrorisme” in de wereld aan te pakken. Eén ervan is het terrorisme op te jagen en zelf terrorist te worden. Dat is wat de VS doen als hun belangrijkste politiek. Dit wil zeggen dat de VS gebruik maken van dwangmatig geweld over de hele wereld om hun eigen belangen te bevorderen zonder rekening te houden met de gevolgen voor de bevolkingen.
De tweede zaak die de VS doen is terrorisme uitlokken. We hebben een buitenlandse politiek die zo onbeschaamd, zo minachtend en denigrerend is voor mensen over de hele wereld, dat hij vijandigheid uitlokt. En we zo’n omgeving hebben geschapen, waarin het enige dat telt macht is. Als dat het enige is dat telt, en je bent een derde wereldland, dan kan je geen geweld gebruiken via een gigantisch militair apparaat zoals de VS er een hebben. Je moet het doen via terrorisme. Dat is de enige weg. Maar niettemin is terrorisme echt wel een probleem.
Naast dit van de VS bedoel je?
Ja, de VS zijn de eersten wat betreft kernwapens, geweld en dwang. Maar men zou zich een situatie kunnen voorstellen waarin een of ander apparaat nucleaire wapens in handen zou krijgen en ze zou gebruiken. Hoe voorkom je dat? Wel, één manier zou die van Bush zijn. Ze bestaat erin, nog voor er van enige bedreiging sprake is, een superpolitieman uit te sturen, die alles uitroeit wat op een bedreiging trekt. Het probleem met die benadering, die overigens immoreel is, is het idee dat de VS het moeten doen. Iedereen in de VS zou lachen als we moesten zeggen dat de Iraniërs of Noord-Koreanen de politiemannen van de wereld zouden moeten zijn. Welnu, voor de rest van de wereld is het idee dat de VS de politieman van de wereld moeten zijn net hetzelfde. Het is belachelijk.
Stel je voor dat zes mensen besluiten zich eens dol te gaan gedragen en zich aan afschuwelijk geweld te buiten gaan tegen Las Vegas. Er wordt ontdekt dat ze van Phoenix (Arizona) zijn. Wat doen we dan? We willen deze mensen vervolgen, we denken dat ze zich in Phoenix bevinden, dus laten we dan maar Phoenix bombarderen. Laat ons een massale luchtaanval uitvoeren tegen de hele staat Arizona omdat we geloven dat de zes terroristen in Phoenix zijn. Wat zou het resultaat zijn? In plaats van zes mensen, zouden er 6.000 mensen vijandigheid ontwikkelen tegen de rest van het land. Wat zouden we moeten doen met de zes mensen in Phoenix? We zouden ze kunnen proberen te pakken zonder iedereen in de stad te doden. Wat indien Japan of India zouden beslissen de VS te bombarderen en levering van voedsel en medicijnen tegen te houden omdat er zich een bende terroristen in Washington bevindt?
Het idee om het probleem van geweld op te lossen door nog groter geweld, heeft nog nooit gewerkt en zal waarschijnlijk nooit werken. Die politiek is barbaars en maakt geen komaf met het terrorisme. Aan de andere kant is die politiek niet bedoeld om terrorisme aan te pakken, hij is bedoeld om de wil van Amerika, als de machtigste natie die beslist wat kan en wat niet kan, te vereeuwigen.
Wat is dan het alternatief? Het alternatief zou het internationaal recht kunnen zijn. Het alternatief zou een omgeving kunnen zijn, waarin internationale rechtbanken, internationaal recht, de Verenigde Naties echt iets zouden betekenen. Het alternatief zou een omgeving kunnen zijn, waarin degenen die nu machtig zijn – en dat zal niet van vandaag op morgen gebeuren – in toom worden gehouden en zichzelf zouden beheersen. Dat is het waarover een linkse kandidaat zou praten.
Laten we onze aandacht nu op Irak richten. Wat zou u zeggen in het debat onder kandidaten over onze buitenlandse politiek daar?
Dat de VS zich moeten terugtrekken. Maar, meer dan dat, dat ze enorme herstelbetalingen zouden moeten ophoesten. Waarom? Omdat we de infrastructuur van het land hebben vernield. We hebben een hele maatschappij, wellicht onherstelbaar, kwaad gedaan. We zijn hen herstelbetalingen schuldig. We zijn hen steun verplicht om opnieuw een werkzaam staatsbestel, een werkzame economie en sociaal systeem tot stand te brengen. Gewoonweg terugtrekken is niet genoeg, maar we moeten zeker weg. We zijn een bezettingsleger.
Ook over China wordt bezorgd gepraat in debatten. Men spreekt er over schendingen van mensenrechten en over het gebrek aan democratie. Wat zou een linkse kandidaat over China zeggen?
Een linkse kandidaat zou niet enkel mogen zeggen wat de Chinezen doen, maar ook wat de Amerikanen doen. Amerikaanse sigarettenfabrikanten bij voorbeeld zijn de Chinese bevolking aan het verslaven aan sigaretten. Waarom? Gewoonweg als vervanging voor de vermindering van het aantal rokers in Amerika en Europa. Daarom exporteren we roken naar China. Laat ons een vergelijking maken met de uitvoer van cocaïne uit Colombia naar de VS. Cocaïne uit Colombia doodt elke jaar ongeveer 3.000 Amerikanen. Verslaving aan sigaretten zal miljoenen, tientallen, misschien zelfs honderden miljoenen doden de komende tientallen jaren. Dat is een gevolg van de Amerikaanse politiek. Wat doet China dat daar van verre zou op kunnen gelijken? Denk eraan dat we nu maar naar één Amerikaanse industrietak kijken.
Dus zou ik in de eerste plaats kijken naar ons gedrag ten overstaan van China en de rest van de wereld. Als we dit beginnen uitklaren, en ons, hoe gering ook, op een enigszins verantwoordelijke manier beginnen gedragen, dan zouden we met meer recht kritiek kunnen leveren op anderen.
Een ander land dat grote belangstelling geniet van de kandidaten is Cuba. Moeten we doorgaan met de sancties, moeten we Castro in staat van beschuldiging stellen, moeten we Castro’s bondgenoot Chávez gaan pakken?
Hier hebben we opnieuw het probleem van de Amerikaanse politieke cultuur tegenover de realiteit. De VS hebben zich tientallen jaren lang bezig gehouden met economische oorlog, zelfs met terrorisme, tegen Cuba. De economische oorlogvoering bestaat uit het embargo, het terrorisme uit terreurdaden gepleegd met steun en soms zelfs met medewerking van de VS. Waarom? Omdat het Cubaanse volk X wil doen en omdat X gevaarlijk is voor de VS willen die dat niet toelaten. Wat is X in dit geval? X is gewoonweg het bezit van hun eigen hulpbronnen. X is hun eigen maatschappij besturen. X is geen verdeling hebben van de rijkdom zoals in de VS, waar enkele percenten van de bevolking de overgrote meerderheid van de economische middelen en de daaruit voortvloeiende rijkdom bezitten. Bij de Cubanen is dat niet zo. De Cubanen hebben een maatschappij waarin de enorme centralisatie van rijkdom in de handen van enkelen ongedaan werd gemaakt.
Cuba is verre van mijn idee van een ideale maatschappij, maar dat was een enorme stap voorwaarts. Het is die stap voorwaarts waarom de VS de banvloek uitspraken over Cuba en waarom de VS denken dat het zin heeft om te praten over de toekomst van Cuba. Wat, indien de Japanners zouden beginnen praten over hoe de toekomst van de VS er zou moeten uitzien? We begrijpen dat een land niet het recht heeft een ander te dicteren wat het moet doen, maar de VS vormen een uitzondering op die regel.
En Chávez in Venezuela?
Wat betreft Chávez is het nog belachelijker. Het is karikaturaal hoe de VS praten over de “dictator”. Het is een karikatuur in de zin dat er in Venezuela de ene verkiezing na de andere is geweest en dat Chávez die won. Onlangs was er nog een stembusstrijd, niet over het mandaat van Chávez, maar over een aantal politieke maatregelen die hij steunde, maar hij verloor die strijd. Hoe luidde Chávez’ antwoord daarop? “Oké, ik verloor”. Als hij een dictator was dan zou hij niet hebben verloren; hij zou zelfs geen verkiezingen hebben gehouden. Waarom is de Amerikaanse regering zo over haar toeren wat betreft Venezuela? We zijn van ons stuk gebracht om dezelfde redenen als in Cuba. Het is omdat in Venezuela de regering de maatschappij bekijkt en zegt: “Weet je wat? We zouden de zaken moeten veranderen. We zouden de dingen zodanig moeten veranderen dat de armsten, dat degenen die lijden, dat degenen die hun waardigheid is ontzegd, alles terugkrijgen. Hoe gaan ze dat terugkrijgen? We gaan de rijkdom herverdelen, we gaan de macht herverdelen. We gaan nadenken over nieuwe manieren om het politieke systeem te organiseren, nieuwe wegen om de economie te organiseren”. Dat zijn ze ook aan het doen. Dat is een gruwel vanuit het standpunt van de Verenigde Staten. Wat zal er immers gebeuren als ze er in slagen?
Het slechtst mogelijke resultaat voor de Amerikaanse elites is dat Chávez geen dictator is. De regering in Washington bidt elke dag dat hij iets zou doen dat dictatoriaal zou zijn. Het slechtst mogelijke resultaat is dat de Venezolanen erin slagen de levenskwaliteit van de mensen in Venezuela te verbeteren en een model scheppen dat elders zou kunnen worden nagevolgd. Daarom houden we er ons mee bezig en proberen we onrust te stoken en een staatsgreep uit te lokken. Wie weet wat we in de toekomst nog allemaal zullen doen en proberen te doen.
En wat zou een linkse president…?
Een linkse president zou zeggen: “Verdorie, wat er gaande is in Venezuela is fascinerend. Laten we daar gaan kijken en proberen er iets te leren”.
(Uitpers, nr 99, 9de jg., juni 2008)
Dit artikel is overgenomen uit het Amerikaanse webzine Zmag
zie: http://www.zcommunications.org/zmag/viewArticlePrint/17499
zie ook: www.zmag.be
