Enkele maanden voor de conferentie over de klimatologische veranderingen, die in Kopenhagen onder de bescherming van de Verenigde Naties zal doorgaan, herinnert de Wereldhandelsorganisatie (WTO) de internationale gemeenschap eraan dat geen enkele overeenkomst zal kunnen gesloten worden die niet verenigbaar is met de regels van de vrijhandel.
Om duidelijk te zijn, voorziet de WTO een Ministerconferentie bijeen te brengen gedurende de week vóór de conferentie van Kopenhagen, en zij publiceert nu reeds, in samenwerking met UNEP (Milieuprogramma van de Verenigde Naties), een rapport : „Handel en klimatologische verandering”. Dit rapport overweegt de mogelijkheid van „een vergunning” voor het invoeren van een koolstofbelasting aan de grenzen van de landen die dwingende maatregelen voor de vermindering van de emissie van gassen met broeikaseffect zouden getroffen hebben en die in de internationale concurrentie benadeeld zouden kunnen worden. Tegenover de duidelijke mislukkingen van het radicale beleid inzake liberalisering van het handelsverkeer van de voorbije dertig jaar en de gevolgen daarvan op de versnelling van de klimatologische crisis, wordt een verward discours gehouden en de vlucht vooruit met opnieuw dezelfde beleidsmaatregelen wordt nu voorgesteld als deugden voor een verandering.
Als goede bewaakster van de economische liberale orde, bevestigt de WTO opnieuw zijn waakzaamheid tegen elke vorm van protectionisme, en dus tegen normen en reglementeringen die de internationale concurrentie zouden wijzigen: er wordt verder gepleit voor “het afschaffen van alle hinderpalen zowel tariefbepalingen als niet-tarifaire hinderpalen met betrekking tot goederen en diensten voor verbetering van het milieu”. Welnu, wat betreft milieubeleid zouden de dwingende normen en de strikte reglementeringen, om de emissie van gassen met broeikaseffect aan de bron te verminderen, van toepassing moeten zijn op de multinationale ondernemingen die van het uitbaten van de natuurlijke rijkdommen hun nieuw eldorado gemaakt hebben en die van de markt van koolstof een nieuwe afdeling voor winst van de wereldfinanciën hebben gemaakt. De WTO bevoordeelt daarentegen het invoeren van markten van koolstof om de klimatologische crisis te reguleren en om een prijs van koolstof vast te leggen. „De uitzonderingen” inzake grensbelastingen, die als belangrijke veranderingen worden voorgesteld, zijn in feite slechts begeleidingsmaatregelen om het invoeren van dergelijke markten toe te laten, zonder het concurrentievermogen van de ondernemingen te benadelen. Niets nieuws onder de hemel van het neoliberalisme, alleen het herhalen dat de markten geen natuurlijke instellingen zijn!
Het rapport spant zich in om aan te tonen dat het doel van groei van de vrijhandel en de intensivering van het internationale handelsverkeer het klimaat niet benadeelt, met name omdat het vervoer gebeurt over zee (sic) en op voorwaarde dat er toelating komt voor technische innovaties en overdracht van “propere” technologie. Vandaar het opnieuw bevestigen van het nut van de versterking van de eigendomsrechten op de nieuwe technieken, die op de agenda van de volgende vergadering van de WTO zal staan, en die de landen van
het Zuiden aanklagen omdat zij geen toegang hebben tot deze technologieën die door de grote ondernemingen worden gepatenteerd.
Attac pleit vastberaden voor het instellen, op internationaal niveau, van globale belastingen die één van de instrumenten van openbaar beleid voor regulering moet zijn en die moet toelaten dat er overdracht is van rijkdom die noodzakelijk is voor de financiering van maatregelen aangepast aan de klimatologische veranderingen en voor overdracht van financiën naar economieën die arm zijn in koolstof. De VN is het kader van een nieuw internationaal akkoord over de klimatologische verandering, die in overeenstemming moet zijn met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, met het Handvest van de Verenigde Naties en met de Verklaring van de Verenigde Naties over de Rechten van de autochtone volkeren, en dus niet met het vrijhandelsdogma van de WTO.
Zo hangt alles samen: op het ogenblik dat het systeem van alle kanten rammelt, hebben de grote mogendheden geprobeerd om de VN te muilbanden op het ogenblik van de laatste bijeenkomst van de Algemene Vergadering, en hebben zij geprobeerd een nieuwe regulering op wereldvlak voor te stellen. En ondertussen probeert de WTO om de mogelijkheden van actie tegen de klimatologische verandering onmogelijk te maken door een nieuwe vlucht vooruit met liberale
maatregelen.
(Uitpers, nr. 113, 11de jg., oktober 2009)
Het oorspronkelijke artikel Emballement climatique. Quand l’OMC prétend réguler le climat werd vertaald door Willem De Witte waarvoor onze hartelijke dank.
Voor Attac Vlaanderen,
Eric Goeman, woordvoerder
