De campagne voor de presidentsverkiezingen in de VS komt flink op gang. Donald Trump en zijn belangrijkste rivaal voor de Republikeinse nominatie, Ron De Santis, schuimen Iowa af in de aanloop tot de voorverkiezingen, een referendum in Ohio onderstreept het gewicht van het thema abortus, de juridische lotgevallen van Hunter Biden verstoren de vaderlijke gemoedsrust van president Joe Biden. Die laatste moet zich stilaan ppk zorgen maken over de weerslag van de oorlog in Oekraïne, en de rol van de VS daarin, op de campagne tussen hemzelf en Trump.
Oorlogskamp
Een buitenlands thema in de campagne? De kiezers in de VS liggen gewoonlijk niet wakker van wat er in de rest van de wereld gebeurt, tenzij ‘our boys’ er bij betrokken raken. Er was bij voorbeeld erg weinig deining rond de aanloop tot de volledige terugtrekking uit Afghanistan, en die rampzalige dag van 15 augustus 2021, de vlucht voor de taliban, is al lang uitgewist. Iedereen opgelucht dat de VS er na zoveel geld en doden weg was.
De mislukking van de VS-interventies in Irak en Afghanistan hebben vooral het kamp van de ‘isolationisten’ versterkt, en die zitten overwegend bij de Republikeinen, zodat Trump die zal koesteren. De Democraten zijn meer dan ooit de partij van de oorlog, met Hillary Clinton die haar “sporen verdiende” met de oorlog in Libië en nu Biden met Oekraïne – een land waar de Democraten o.a. via Victoria Nuland (zie nu Niger) zeer actief en oorlogszuchtig – onder president Barack Obama – tussenkwamen.
Joe Biden heeft de hulp aan Oekraïne wel een spectaculaire dimensie gegeven, vooral dan in de financiële en militaire hulp – alles samen toch al zeker 80 miljard dollar. Er was lang een elan in de VS om dat te ondersteunen, maar dat elan is sterk aan het afzwakken. Om diverse redenen.
Impasse
Waar heeft al dat geld tot nu toe gediend en hoeveel gaat er nog komen nu het Oekraïens militair tegenoffensief niet is geslaagd. Dat is wel het minste wat men na meer dan twee maanden
Over dat tegenoffensief kan zeggen. President Volodymyr Zelenski kan zich maar mager troosten met de kleine strook gewonnen terrein, dat is niet wat werd verwacht.
Hij probeert de schuld dan ook af te schuiven op corrupte rekruteerders van het Oekraïense leger van wie er een meer aandacht had voor zijn villa van 3,7 miljoen in Marbella dan voor het front. De omvang van het schandaal is schokkend, en het pleit voor Kiev dat Oekraïense media dat konden blootleggen en dat er wordt opgetreden. Maar de corruptie in die (gevoelige) sector is deel van een veel ruimer probleem, wat in de VS door de tegenstanders van nog meer hulp zal worden aangegrepen.
Die tegenstanders roepen steeds luider. Niet bij de Democraten die ‘flink’ achter Bidens oorlogstaal staan. Maar wat als de oorlog blijft aanslepen? Bij de Republikeinen zijn er nog wel haviken, zoals ex-vice-president Mike Pence en ex-vertegenwoordigster bij de VN Nikky Haley, beiden kandidaat voor de nominatie. Maar hun aanhang is gering en kan niet op tegen het geschreeuw van journalist Tucker Carlson die ook na zijn ontslag bij Fox News ontzettend populair blijft.. Die scheldt Zelenski uit voor dictator. En vindt dat de hulp aan Oekraïne beter stopgezet wordt. Hij vindt trouwens dat de VS de oorlog hebben uitgelokt.
Trump
Trump zelf kijkt uit waar hij applaus mee oogst. Hij heeft zich als president indertijd omringd met haviken, zowel in de regering als in alle mogelijke veiligheidsdiensten. Het was op hun aanraden dat hij in 2017 wapens leverde aan Oekraïne. In ruil voor steun vroeg hij Zelenski in een berucht geworden telefoongesprek wel om medewerking in zijn campagne tegen Hunter Biden.
De zoon van Joe Biden is als zakenman immers actief geweest in o.m. Oekraïne. Over die zaken daar en elders, waaronder Kazachstan, loopt in de VS een onderzoek dat zoon Biden allicht voor de rechter brengt. Een poging om een deal te sluiten en een proces te voorkomen, is immers mislukt.
Trump, nu zelf al viermaal in beschuldiging gesteld, ruikt bloed. Als de oorlog in Oekraïne aansleept tot aan de presidentsverkiezingen in november 2024, zal Trump alle mogelijk Oekraïens geschut bovenhalen tegen de Bidens.
Bij de Republikinse achterban is er nu al een meerderheid tegen verdere grote steun aan Oekraïne. De kans is groot dat dit in volle campagne nog meer het geval is. En dat is geen goed nieuws voor kandidaat Biden, noch voor Zelenski die volgend jaar ook voor presidentsverkiezingen staat. In Kiev hopen ze alvast dat Biden het weer haalt.