Onder zware druk van de Amerikanen, de Europese Unie, het Kwartet (VS, Rusland, EU en VN) en zelfs van de Arabische Liga, eigenlijk een instrument van de Egyptische politiek, is de Palestijnse president Mahmoed Abbas gezwicht. Vanaf 1 september wordt er opnieuw direct onderhandeld tussen Israël en de Palestijnen. Elke enigszins bevoegde waarnemer weet op voorhand dat dit tot niets zal leiden. Dat het gewoonweg boerenbedrog is om te tonen dat het Westen “iets” doet.
Van “vredesoverleg” kan zeker niet worden gesproken, kon er eigenlijk nooit worden gesproken: Israël dicteert wat het wil en de Amerikanen en Europeanen accepteren dat na enig verbaal protest. Zo eisten president Obama en het Kwartet dat er een volledig einde zou komen aan de voortdurende kolonisatie op de Westelijke Jordaanover en in Oost-Jeruzalem. Al vorig jaar september liet Obama die eis vallen en werd daarbij gevolgd door Europa. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu beloofde wel een eenzijdige bouwstop na te leven tot 26 september 2010, maar hield zich niet aan die belofte – onder groot stilzwijgen van Washington en de EU.
Netanyahu zorgde bovendien voor heibel toen hij de sterk pro-Israëlische Amerikaanse vice-president Joe Biden voor schut zette door tijdens diens bezoek aan Jeruzalem op 10 maart te laten aankondigen dat er nog eens 16.000 woningen, alleen voor joden, zouden worden gebouwd in Palestijns Oost-Jeruzalem. Grote beroering in Washington en Europa! Maar intussen zijn de plooien al lang plat gestreken.
Alleen is nog niet duidelijk welke beloning Israël dit keer heeft gekregen door zijn bondgenoten tegen de haren in te strijken. De invasie en slachtpartij in de Gazastrook (december 2008 – januari 2009) werden beloond met nieuwe handelsvoordelen voor Israël door de EU vanaf 1 januari 2010 en met toelating door het Westen voor toetreding tot de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), tegen de regels van het internationaal recht in. Die regels blijken immers al jaar en dag niet te gelden voor Israël. Enkel een toegezegde officiële opwaardering van de relaties tussen Israël en de EU ging nog niet door, maar waarschijnlijk zal die snel volgen ter beloning van de “vredeswil” van Israël. Alhoewel die opwaardering niet echt nodig is. Volgens de voormalige hoge vertegenwoordiger van de EU voor buitenlandse zaken en veiligheid, Javier Solana, is Israël eigenlijk al lid van de EU, alleen niet van de instellingen.
De eis van een bouwstop is een oude Palestijnse eis, al lieten de Palestijnen zich door de Israëli’s en Noren in de luren leggen door de bouwstop niet formeel in de teksten van de Oslo-akkoorden van 2003 te laten opnemen. Er is enkel sprake van dat “eenzijdige acties” verboden zijn. En volgens Israël is kolonisatie niet zo’n eenzijdig optreden. Mahmoed Abbas heeft lang hardnekkig aan de eis van stopzetting vastgehouden als voorwaarde voor nieuwe directe onderhandelingen. Officieel het nu dat die onderhandelingen onmiddellijk zullen worden afgebroken als de kolonisatie, met de zegen van Washington en de EU, op 26 september formeel – feitelijk werd ze nooit gestopt – worden hervat. We zijn benieuwd hoe die klip zal worden omzeild. Wellicht door er geen enkele verklaring over af te leggen maar gewoon te (blijven) bouwen. Kolonies zullen dan een taboe worden voor het Westen, zoals het Israëlische kernwapen, de mensenrechten in Israël, de Muur enz. dat nu al zijn.
De show begint op 1 september met een werkvergadering in Washington onder voorzitterschap van president Obama. De plechtigheid wordt opgeluisterd door de aanwezigheid van twee Amerikaans-Israëlische vazallen: de oude en zieke Egyptische president Hosni Mobarak en de nog relatief jonge koning Abdallah II van Jordanië. De volgende dag wordt het echte werk aangepakt op het ministerie van Buitenlandse Zaken in de Amerikaanse hoofdstad. Alle grote kwesties moeten er worden besproken: de grenzen van de op te richten Palestijnse staat, de kwestie Jeruzalem, het recht op terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen en veiligheidsgaranties voor Israël. Minister van Buitenlandse Zaken Hilary Clinton meent dat al die kwesties “binnen een jaar kunnen worden opgelost”. Die tijdslimiet, het enige wat Abbas kon verkrijgen, is niet eens absoluut. Voor Netanyahu zijn het onderhandelingen zonder voorwaarden, dus die tijdslimiet telt voor hem niet.
Veronderstellen we dat het probleem van de kolonisatie kan worden omzeild, wat zijn dan de kansen op een doorbraak? Eigenlijk zero. Netanyahu heeft op verzoek van het Westen enkele keren lippendienst aan een Palestijnse staat bewezen, maar het programma van zijn eigen Likoed-partij sluit zo’n staat uit. Ook van een verdeling van Jeruzalem – Oost-Jeruzalem is officieel geannexeerd –kan voor hem geen sprake zijn. En de oplossing van het probleem van de Palestijnse vluchtelingen moet elders worden opgelost, zeker niet in en door Israël. Dit is overigens de consensus van alle zionistische partijen.
Ook is er de kwestie van de goede trouw. Netanyahu, die ook van 1996 tot 1999 eerste minister van Israël was, ging er in 2001 in een gesprek met kolonisten, waarvan een video-opname werd gemaakt, prat op dat hij de uitvoering van de Oslo-akkoorden vakkundig kelderde. De enige manier om met Palestijnen om te gaan, zo zei hij, is “hen zo verrot te slaan dat het ondraaglijk pijn doet”. Ook zijn voorgangers bij zgn. “vredesbesprekingen” was het er om te doen tijd te winnen en niet als schuldige voor een mislukking te worden afgeschilderd. Zo gaf premier Yitzhak Shamir, premier ten tijde van de vredesconferentie van Madrid in 1991, later toe dat hij enkel onder zware Amerikaanse druk naar Madrid was gekomen maar de bedoeling had ten eeuwigen dage te blijven onderhandelen.
Respect voor de Palestijnen heeft Netanyahu in elk geval allerminst, zoals overigens de overgrote meerderheid van de Israëli’s. Netanyahu’s minister van Buitenlandse Zaken, Avigdor Lieberman, is een openlijk racist, die pleit voor de verdrijving van alle Palestijnen. Er zijn ook rabbijnen die daar voor pleiten, of erger oproepen tot het doden van zoveel mogelijk Arabieren. Dit alles zonder enige reactie van Europa noch Amerika. Vrijheid van meningsuiting?
Het misprijzen voor de Palestijnen blijkt ook uit de manier waarop ze worden behandeld. In Israël zijn het derderangsburgers met nauwelijks enige rechten, waartegen de repressie sedert Netanyahu opnieuw eerste minister werd is opgedreven. In Galilea en in de Negev-woestijn zijn ze het voorwerp van etnische zuivering. Etnische zuivering gaat ook al jaren door in Oost-Jeruzalem. Natuurlijk zonder enig echt protest van het Westen, hoogstens wat lippendienst aan de princiepen. Op de Westelijke Jordaanoever zijn er de geregelde razzia’s van leger en politie tegen Palestijnse dorpen, om nog niet te spreken van de overvallen en het vandalisme van kolonisten, waartegen leger en politie doorgaans niets ondernemen.
Dat gebrek aan eerbied en onwil tot samenleven, dat ook wordt uitgedrukt door de bouw van een muur doorheen de bezette gebieden, bewijst op zichzelf al dat er geen wil tot vrede en verzoening is. En verdere kolonisatie en voortdurende confiscaties van grond en repressie bewijzen dat expansie en geleidelijke inpalming van heel Palestina absolute prioriteit heeft. Vrede wil voor Israël zeggen dat de Palestijnen onvoorwaardelijk en totaal capituleren. En daartoe wil Netanyahu ze met het nodige geweld toe dwingen.
(Uitpers nr. 123, 12de jg., september 2010)
