Vluchtelingenwerk heeft een kortgeding ingespannen tegen de Nederlandse regering opdat deze eindelijk aan haar wettelijke verplichtingen zou voldoen inzake de opvang van asielzoekers. Vluchtelingenwerk wil met name dat de rechter een datum vaststelt tegen wanneer het in orde moet zijn. Per 1 oktober moet er humane opvang zijn voor elke asielzoeker.
Zoals een columnist van het NRC opmerkte wordt het een gewoonte dat de rechter moet ingeschakeld worden opdat de overheid haar eigen wetten respecteert. Dat was het geval inzake het klimaat (Urgenda), stikstof, rookruimtes in de horeca, het terughalen van IS-kinderen, natuurcompensatie voor de Tweede Maasvlakte, …
De zogenaamde asielcrisis werd voorpaginanieuws toen tot 300 asielzoekers zonder enige bescherming ’s nachts buiten moesten slapen in Ter Apel, waar het centrum ligt waar nieuwe asielzoekers in Nederland zich moeten aanmelden. Volgens Vluchtelingenwerk is er geen sprake van een asielcrisis, maar van “een bestuurlijke crisis”. De opvangcrisis is het resultaat van bewust xenofoob beleid, dat bestaande opvangcentra heeft afgebouwd.
Bij ons in Utrecht was er zo een centrum, waar je nu en dan op een feestje koffie of thee kon drinken met de vluchtelingen, en een praatje maken. Dat ging heel goed. Maar het centrum werd gesloten. Niet nodig.
De doorsnee lezer van Uitpers zal makkelijk te overtuigen zijn dat het hier gaat om bewust beleid, maar dat wordt ook bevestigd door instellingen zoals de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken en de Raad voor Openbaar Bestuur die in een rapport tot de conclusie komen dat de huidige opvangcrisis door de overheid zelf is gecreëerd en ook in stand wordt gehouden.
Vluchtelingenwerk wijst er op dat voor Oekraïners via staatsnoodrecht op korte tijd 62.000 opvangplekken werden gecreëerd.
Noodopvanglocaties
Momenteel slapen er geen asielzoekers meer buiten in Ter Apel, en de kwestie verdwijnt dan ook uit het nieuws. Maar 9.400 asielzoekers en erkende vluchtelingen, 22 procent van het totaal dat door de overheid wordt opgevangen, zit maandenlang in een noodopvanglocatie. En daar zijn de omstandigheden onmenselijk. We nemen één van de voorbeelden over van Vluchtelingenwerk.
In de Zeelandhallen in Goed worden sinds september vorig jaar 320 mensen opgevangen. Er zijn gangen met stapelbedden: een soort hangmat waar een matras in ligt. Voor ieder bed is er een gordijntje. Enkel aan de zijkant van de hal kunnen deuren open voor frisse lucht of daglicht. Het wordt hierdoor ook erg snel warm. Daarentegen was het in de winter juist heel moeilijk om de hal op te warmen. De hal is enorm gehorig en er is met name ’s nachts veel geluidsoverlast. Alles staat in dezelfde ruimte zonder wandjes of schotten: de stapelbedden, douches, wasbakken en wc’s. Er zijn slechts 13 wc’s en 16 douches voor 320 bewoners. Er zijn geen kookvoorzieningen. De bewoners krijgen één keer per dag een magnetronmaaltijd en voor ontbijt en lunch is na een aantal maanden ‘zelf smeren’ ingevoerd.
Maar ook van deze noodopvanglocaties zijn er te weinig, zodat asielzoekers doorgesluisd worden naar crisisnoodopvanglocaties, bijvoorbeeld in een sporthal op het stationsplein van Haarlem.
Volgens Vluchtelingenwerk: de sporthal stond eerst vol met veldbedden, maar deze zijn inmiddels vervangen door 30 kampeertenten met daarin stevigere bedden. In de hal komt enkel frisse lucht en daglicht als de nooddeur wordt geopend. Die opent echter midden op het busstation, waardoor de weinige rust die men al had volledig verdwijnt. Ook met de deur dicht is er veel geluidsoverlast van het busstation en kan men zich niet afsluiten van de geluiden van anderen, zoals kinderen. Verder zijn er slechts twee afsluitbare douches voor de 70 tot 80 bewoners. De kinderen kunnen alleen spelen in de hal waar iedereen verblijft en kunnen niet naar school.
Publieke opinie
Er was veel verontwaardiging over deze toestanden, maar tegelijk spannen xenofobe partijen er misschien wel garen bij: bevestigen de beelden niet dat er te veel asielzoekers zijn, dat Nederland het nu eenmaal niet aankan, en dat het altijd gedoe is? En zijn er geen woningen te kort? En waarom moet Groningen ze weer opvangen, kan dat niet eerlijker gespreid worden over Nederland? En waarom altijd in dezelfde wijken, moeten ze niet eerlijker over de stad worden verspreid?
Volgens opiniepeilingen is er nog steeds een meerderheid voor het opvangen van asielzoekers, maar daar worden dus hier en daar meer en meer voorwaarden aan gekoppeld.
Tijd om tegengas te geven. In verschillende steden kwamen al honderden mensen op straat. Uit opiniepeilingen blijkt ook dat mensen die in de buurt van een opvangcentrum wonen positiever staan tegenover vluchtelingen dan mensen die niet in de buurt wonen van dergelijk centrum. Dat geeft dan weer hoop.