Tijdens zijn toespraak in de Washington National Defense Unversity van 22 mei 2013 heeft president Obama een klein beetje licht laten schijnen op zijn beleid van schimmige oorlogspolitiek. Voor onze media gaat het om een koerswijziging, voor de Amerikaanse rechterzijde is het een capitulatie voor de Al-Qaida dreiging. De werkelijkheid is dat president Obama zichzelf trouw blijft.
Hij tracht een en ander als een ommezwaai in de oorlogsvoering tegen het terrorisme te verkopen aan de buitenwereld en de Amerikaanse burger. Hij belooft strengere regels voor zijn oorlogen met onbemande vliegtuigen (drones) en belooft nogmaals de sluiting van het interneringskamp van Guantanamo. Hij weet dat voor de wereldopinie het interneringskamp symbool staat voor het huidige imperiale Amerika en zijn rechteloosheid. Ieder van de 166 Guantanomo gevangenen kost de Amerikaanse belastingbetaler ongeveer 1 miljoen dollar per jaar. Voor onze Westerse regeringsleiders, die anders zeer ijverig zijn om bij hun gesprekken in Moskou of Peking te eisen dat men de rechten van de burgers respecteert, is dit geen thema bij ontmoetingen en gesprekken met de Obama administratie.
Der realiteit achter Obama’s toespraak voor de Washington Defense University is dat hij de oorlogslogica van zijn voorganger George W. Bush gewoon verder zet. Sedert hij in het Witte Huis zit werd het aantal drone aanvallen opgedreven. Tijdens de gehele ambtsperiode van zijn voorganger Bush werden 49 drone aanvallen uitgevoerd, in het eerste jaar van het presidentschap van Obama waren het 52, het jaar daarop 122, 73 in 2011, dit jaar tot op heden 12. Obama gaf zijn instemming met de hem voorgelegde ‘Killer List’ voor het doelgericht doden van een honderdtal ‘terroristen’, waarbij in de praktijk meer dan 3500 onschuldige burgers van het leven beroofd werden. In zijn toespraak wees hij de kritiek op deze moorpraktijken van de hand, met de bewering dat bij conventionele oorlogsvoering ook burgers gedood worden. Hij beloofde dat er in de toekomst strengere criteria komen voor het inzetten van drones. Hoe deze nieuwe praktijk zich zal onderscheiden van de oude legde hij niet uit.
Het is dan ook nodig deze toespraak in de juiste context te plaatsen. President Obama preekt het tegengestelde van wat hij in werkelijkheid in werking zet. Hij is de opperbevelhebber die met zijn handtekening de drone aanvallen in Afghanistan, Pakistan, Jemen en Somalië het groene licht geeft.
Waarom heeft de VS in de voorbije decennia duizenden mensen met drone aanvallen van het leven beroofd? Met een computerknop vanuit de virtuele cockpit ergens in de VS wordt iemand duizenden kilometers daar vandaan geëxecuteerd, zonder rechtspraak. Hoe kan de VS zich uitroepen tot de verdediger van de democratie, terwijl het een eindeloos en niet te winnen oorlog voert tegen het door hen gedefinieerde ‘terrorisme’ ? Hoe is democratie te rijmen met het open houden van een gevangenkamp in een vreemd land, waar nog steeds 166 mensen in onmenselijke omstandigheden opgesloten zijn, zonder gerechtelijke procedures, zonder concrete dossiers?
De president blijft de trouwe dienaar van de Amerikaanse realpolitik. Dit gaat om het in standhouden van de VS dominantie die na het einde van de tweede wereldoorlog aan de rest van de wereld werd opgedrongen. Hiervoor moet de VS president – weze het een Democraat of een Republikein – sterkte en vastberadenheid demonstreren. Obama voerde een discours van overleg en samenspraak in tegenstelling tot zijn voorganger die handelde uit naam van de VS oppermacht. Tijdens zijn rede wilde Obama aantonen dat het Bush tijdperk is afgesloten, maar de feiten van het VS optreden in de wereld tonen ons het tegengestelde. Hij gebruikt de tragedie van 9/11 zoals zijn voorganger – weliswaar een beetje minder hysterisch – om het optreden van zijn militaire macht en zijn schimmige oorlogen beter te kunnen verkopen.
Zijn poging om de drone oorlog te rechtvaardigen is echt een zwaktebod. Volgens Obama dient het om op doeltreffende wijze de VS belangen en de eigen burgers te beschermen. Deze redenering is zeer twijfelachtig. Wat wel vaststaat is dat het leidt tot radicalisering van Pakistanen, Afghanen, Jemenieten en Somaliërs. Het brengt zeker niet meer veiligheid voor de Amerikaanse burgers.
Een andere belangrijke vraag is nog: zouden de VS en haar NAVO vazallen accepteren dat Rusland, China of Iran met drone aanvallen de soevereiniteit van een ander land zou schenden?
Wat is de mededeling over een beperkte drone oorlog waard, wanneer Obama’s bewering dat het Bush tijdperk beëindigd is niet meer is dan wat zand in de ogen strooien? De VS president claimt hierdoor de rol van heerser, de grote leider in de strijd tegen het door hem gebrandmerkte terrorisme, die de regels van het spel bepaalt. Het is gewoon de voortzetting van de Amerikaanse dominantie die reeds sinds het einde van de tweede wereldoorlog de wereldverhoudingen kenmerkt.
Zie ook: Obama’s frones en Guantanamo: hetzelfde maar anders