Een klassiek statement: de vijand van mijn vijand is mijn vriend. Een Latijns-Amerikaanse staat die streeft naar een ‘socialisme van de 21ste eeuw’ en een islamitische Midden-Oosten theocratie. Niet de meest aangewezen bondgenoten. Het socialistische Venezuela heeft af te rekenen met de katholieke kerk die het niet zo begrepen heeft op de politieke koers van de regering. Maar haar sterkste wapen ligt op moreel vlak. Daarnaast staat in het theocratische Iran de religie boven de civiele regering. Of de Venezolaanse regering heel gelukkig is met de band die ontstaan is met Iran is nog maar de vraag. Echter wanneer het gaat over leven en dood is de keuze vlug gemaakt.
Allebei zijn ze olieproducerende landen. En allebei worden ze door de Verenigde Staten het economische mes op de keel gezet en hun olieproductie deels lamgelegd. De VS hebben verschillende sanctierondes opgelegd aan de olie- en gassector van Venezuela in een poging om het vertrek van president Nicolás Maduro uit te lokken ten gunste van Juan Guaidó, de voormalige leider van de Nationale Vergadering, die zichzelf in januari 2019 tot president van het land uitriep.
De Amerikaanse sancties hebben als doel de regeringen van beide landen zodanig te verzwakken dat ze kapzeisen. Maar zolang het leger trouw blijft aan de heersende overheid houdt deze laatste stand. Dat is overigens zo in alle Latijns-Amerikaanse landen, hoe corrupt, antipopulair en despotisch het optreden van hun regeringsleiders ook mag zijn. In Bolivië bijvoorbeeld lukte vorig jaar een staatsgreep (echter niet vanuit de bevolking, maar wel vanuit de elitaire klasse tegen de belangen van de bevolking in). Het leger steunde de staatsgreep. De VS verroerden niet. Onlangs – een jaar later na die machtsgreep – vonden verkiezingen plaats. Deze keer werd de stem van de meerderheid erkend en de situatie genormaliseerd. En deze keer schikte het leger zich naar het electorale resultaat.
De bevolking uithongeren
In feite komt het erop neer dat de Amerikaanse sancties de bevolking van Iran en Venezuela die gebukt gaan onder de gevolgen ervan voluit treffen. Dat is uiteindelijk ook de bedoeling. Het land zodanig economisch ontwrichten dat de bevolking door tekort, armoede en honger in opstand komt tegen haar regering. De dramatische gevolgen van de sancties kent men in de VS maar al te goed. De democratische senator Chris Murphy voelde de rabiate hardliner van de regering Elliot Abrams aan de tand. En hij wreef hem deze conclusie onder de neus:
‘Door de Venezolaanse economie nog verder te verlammen, maken onze sancties de beperkte hoeveelheid voedsel in het land nog schaarser en dragen ze bij aan de uittocht van Venezolanen uit het land.’
Maar wat in werkelijkheid gebeurt is dat die sancties tegen het land een omgekeerd effect hebben. Grote delen van de bevolking gaan net nog meer achter hun regering staan in hun afkeer en haat tegen de buitenlandse vijand. Anderen die niet overtuigd zijn, sluiten zich daarbij toch maar aan.
Beide landen worden getroffen in het hart: de oliereserves en de productie van fossiele brandstoffen, de voornaamste bron van inkomsten. Die de VS bovendien maar wat graag zouden willen controleren. Volgens het Internationale nieuwsagentschap Bloomberg, gevestigd in New York, wordt daardoor een grotere samenwerking in de oliesector tussen Iran
en Venezuela aangemoedigd.
In onze Westerse mainstream media wordt nogal eens lacherig gedaan over het Zuid-Amerikaans land dat op een reusachtige oliebel leeft terwijl de bevolking voor lege pompstations uren moet aanschuiven. Maar er wordt meestal niet bijgezegd hoe dat zoal komt. Bij voorbeeld dat de Venezolaanse nationale oliemaatschappij PdVSA onderworpen is aan Amerikaanse sancties. En dat het Amerikaanse ministerie van Financiën het kapitaal van de onderneming geblokkeerd heeft en alle transacties van Amerikaanse burgers met het Venezolaanse staatsbedrijf verboden heeft. Is het er dan over als we spreken over fake news van onze media? Belangrijke zaken die er toe doen, die er nagenoeg alles toe doen, gewoon verzwijgen of althans minimaliseren.
Bedreigingen trotseren
In mei 2020 trotseerde Iran de bedreigingen en het gevaar vanuit de VS bij het doorbreken van de sancties. Ondanks het verbod en het daaruit voortvloeiende risico op blokkade onderweg in zee legde een eerste olietanker aan in de haven van Venezuela met een levering olie.
Vervolgens, in september kwam de onder Iraanse vlag varende olietanker Honey aan in de Venezolaanse haven Puerto José om gecondenseerde olie aan te voeren en zich vervolgens te laden met olie van de Venezolaanse oliemaatschappij (PdVSA) voor de export.
Half december stuurde Al Manar een gelijkaardig bericht de wereld in. Terloops, Al-Manar is een Libanees satellietstation dat door Iran wordt gebruikt om zijn eigen politiek beleid te ontwikkelen met Hezbollah en gevestigd is in Beiroet. De zender werd gelanceerd op 4 juni 1991 en is lid van de Arab States Broadcasting Union.
Het satellietstation meldt dat kort na de presidentiële overwinning van Nicolás Maduro begin december dit jaar een Iraans schip voor de kust van Venezuela aankwam. De olietanker Ndros, die eigendom is van de nationale oliemaatschappij (National Oil Company of Iran – CNPI), legde aan in Puerto José om te worden geladen met 1,9 miljoen vaten ruwe olie. Immers, daar Venezuela door de sancties verstoken blijft van wisselstukken en benodigdheden om zelf olie te raffineren, deden de Zuid-Amerikanen beroep op Iran. Verschillende andere Iraanse olietankers zijn op weg naar de Latijns-Amerikaanse natie.
Ondanks de problematische relatie met de VS lijkt Iran verre van bang te zijn om de macht van de VS uit te dagen en blijft het bepaalde olieproducten naar Venezuela sturen in ruil voor goud, terwijl het Venezuela helpt zijn olie naar andere landen te exporteren.
Iran heeft Venezuela geholpen om niet te onder te gaan onder de Amerikaanse sancties, om de dollar te omzeilen en cryptomunten te gebruiken, om olie voor goud te verhandelen, om de oliesector te doen herleven, om fabrieken op te richten voor de productie van gewapende Mohajer-6-drones en zelfs om het de mogelijkheid te bieden zich raketten aan te schaffen.
Venezuela klaagt de VS aan bij het Internationaal Strafhof
Ondertussen hebben de Venezolaanse autoriteiten half december verslag uitgebracht over de status en het verloop van de rechtszaak die zij bij het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag tegen de Verenigde Staten hebben aangespannen. De regering van het Latijns-Amerikaanse land dat bloedt onder de eenzijdige Amerikaanse sancties diende de klacht in tegen de VS wegens misdaden tegen de mensheid.
Tarek William Saab, de procureur-generaal van Venezuela, zei in een verklaring dat voldoende bewijzen en bekentenissen, de aanklacht onderbouwen en de opname ervan in Den Haag geratificeerd werd.
Minister van Buitenlandse Zaken Jorge Arreaza vermeldde van zijn kant dat de aanklager van het Internationaal Gerechtshof, Fatou Bensouda, bevestigde dat zij het verslag van de procureur-generaal ontving ter gelegenheid van een bilaterale vergadering op 4 november.
In een verslag van het Internationaal Strafhof wordt de vooruitgang beschreven die in de periode van 6 tot 14 december is geboekt met betrekking tot tien situaties die worden onderzocht in verband met de beschuldigingen van Venezuela aan het adres van Amerikaanse ambtenaren wegens misdaden tegen de mensheid, als gevolg van de toepassing van de opgelegde sancties.
In de Venezolaanse klacht wordt duidelijk aangegeven welke sancties door de Verenigde Staten zijn opgelegd ‘met de bedoeling een verandering van regime te bevorderen, en dat de gevolgen van de sancties kunnen worden gekwalificeerd als misdaden tegen de mensheid.’
In het document dat aan het Strafhof is voorgelegd, wordt onder meer “het gebrek aan toegang tot voedsel en medicijnen” vermeld. Daarbij wordt in de aanklacht verzekerd dat die precaire situatie ‘een klimaat heeft bevorderd voor een massale migratie uit Venezuela’ naar andere landen in de regio, en zelfs naar andere continenten.
De vice-president van het land, Delcy Rodriguez, meldde van haar kant dat er voor het Internationaal Strafhof nog meer bewijzen werden geleverd die erop duiden dat de blokkade van Washington tegen Venezuela systematisch de fundamentele rechten van de Venezolanen schendt.
Op 4 november 2020 heeft de aanklager Fatou Bensouda een ontmoeting gehad met een Venezolaanse delegatie op hoog niveau, waaronder procureur-generaal Tarek William Saab en Alfredo Ruiz, de verdediger van het volk (= ombudsman voor de mensenrechten) om de samenwerking met betrekking tot de situatie in Venezuela te bespreken.
De bijeenkomsten stelden de aanklager van het Strafhof in Den Haag in de gelegenheid om bij de Venezolaanse autoriteiten informatie op te vragen over relevante nationale procedures. Tot nog toe heeft zij kunnen aantonen dat zij voldoen aan de eisen van het Statuut van Rome.
De VS zetten zich boven wetten en afspraken onder de volkeren
Op 17 juli 1998 werd in het kader van de Verenigde Naties het ‘Statuut van Rome’ ondertekend. Dat legde de basis voor de oprichting van het Internationaal Strafhof. Het Statuut van Rome werd van kracht op 1 juli 2002. Wie weigerde deze internationale afspraak te ondertekenen? Jawel, de VS.
Kafka? Cynisme ten top? De VS stelden sancties in tegen aanklager Fatou Bensouda van het Strafhof in Den Haag en plaatsten haar op de lijst van Specially Designated Nationals, de Amerikaanse zwarte lijst van personen die worden gezien als een bedreiging voor de nationale veiligheid. Die lijst wordt in stand gehouden door het Office of Foreign Assets Control (dit is een onderdeel van de Amerikaanse Treasury.) Het is de instantie die instaat voor het oplijsten van de commerciële sancties. En het zorgt ook voor het toezicht op de naleving ervan. De VS wraken Fatou Bensouda omwille van haar onderzoek naar oorlogsmisdaden van Amerikanen in Afghanistan.
Bronnen:
– Iran. Más petroleros iraníes llegan a Venezuela – Al Manar, overgenomen door
Resumen Latinoamericano – 15 diciembre, 2020
– TeleSUR – 15 december 2020
(Dit artikel verscheen eerder op www.dewereldmorgen.be)
