Toch een beetje vreemd, dat zo weinig aandacht in onze media is gegaan naar die extreem rechtse bende van meer dan honderd mensen die in Rome de fascistische groet bracht.
Dat zoiets bijna ongemerkt voorbij gaat is zorgwekkend.
Het was op 7 januari in Rome, op de jaarlijkse herdenking van de Acca Larentia moorden. In januari 1978 werden twee extreem-rechtse jongeren vermoord. De schuldigen zijn nooit gevonden. In de rellen die toen uitbraken werd nog een lid van de fascistische MSI-partij gedood. Het is bij die herdenking dus dat honderden armen de lucht ingingen en er ‘Camerati, Presente’ werd geroepen.
In Italië zelf ontstond heel wat deining, maar van Eerste Minister Giorgia Meloni, geen woord. Nu mag ze in haar beleid wel wat afstand nemen van uiterst rechts, haar kameraden zal ze niet veroordelen.
Enkele weken geleden bracht ze op haar ‘kermis’ al een mooi groepje van uiterst rechtse vrienden samen en toonde ze aan hoe traditioneel rechts alsmaar meer de zon van uiterst rechts opzoekt. Risji Sunak was er, want ‘we zijn soulmates’. Ook Elon Musk kwam er het nataliteitsbeleid van Meloni ondersteunen. En de sociaal-democratische premier van Albanië, waar Meloni haar migranten wil naar toe sturen.
Zorgwekkend
Het beleid van de vele uiterst rechtse groepen is wel degelijk zeer zorgwekkend. De komende Europese verkiezingen zullen laten zien hoe ver ze staan.
Wat vooral moet onderstreept worden is de bijzonder efficiënte manier van werken. Achter de grote namen van Trump, Bolsonaro, Sunak en nu ook Milei gaan enkele grote think tanks schuil, meestal leden van het Atlas NetWork. In een recente column van George Mombiot wordt er nog eens op gewezen hoe kandidaten zelfs geen programma meer hoeven te schrijven. Het wordt hen netjes aangeleverd, in detail, door die netwerken. Het geld komt grotendeels van de Gebroeders Koch, de ‘filantropen’.
Verder mag de invloed van Steve Bannon nog steeds niet onderschat worden. Hij is er weliswaar niet in geslaagd uiterst rechts in Europa te verenigen, maar zijn invloed blijft gelden. In Frankrijk was het Patrick Buisson die de banden tussen rechts en uiterst rechts kon aanspannen.
Wat die mensen en think tanks leveren is een uiterst rechts ideeëngoed, mét bijhorende taal om te gebruiken. Want protesten van milieubewegingen zijn uiteraard ‘extreem’ en ‘terroristisch’. Het is maar één voorbeeld. We willen hier even door de vingers zien dat de kersverse nieuwe premier van Frankrijk gisteren, bij zijn bezoek aan de overstroomde Pas de Calais, netjes de woorden van Sarkozy herhaalde, ‘U bent het Frankrijk dat werkt en vroeg uit de veren is’…
Dat in België een uiterst rechts militant zich permitteert niet eens naar de rechtbank te komen als een proces tegen hem van start gaat, zegt alles over de macht die deze lui zich toe-eigenen en de straffeloosheid waarvan ze denken te zullen genieten.
Kortom, het gaat al lang niet meer om hier of daar een uiterst rechtse partij, het gaat om een ideeëngoed dat zich mondiaal verspreidt als een grijszwarte mist, dat de media binnendringt en ons opzadelt met praktijken en woorden waar we langzaamaan niet langer bij stil staan. Het is gewenning.
In Italië is een groep van Casa Pound actief, tevens aanwezig op 7 januari. Ze schrikken er niet voor terug om beelden van Marx of Che Guevara te gebruiken. Ze praten met jongeren om hen hun sluipend giftige rechtse ideeën door te geven, tégen milieubeleid, tégen migranten, vóór een conservatief en natalistisch sociaal beleid…
Wat doet links hiertegen?
Dominique Willaert gaf met zijn interessante boek over ‘luisteren’ een eerste aanzet die zonder meer belangrijk is. Ik begrijp dit als niet enkel wat toogpraat, maar ook als meer informatie en meer politieke vorming, meer dialoog. Dat moet komen van partijen, vakbonden, het middenveld en intellectuelen, liefst niet in een of andere ideologische vorm. Ook Groen zal zich ernstig moeten bezinnen over hoe ze mee een dam tegen uiterst rechts kunnen opwerpen. Want het moralistisch vingertje en de belofte van meer ‘geluk’ werkt niet.
Links zit in een verdomhoekje en ik twijfel er aan of dat besef is doorgedrongen.