De tsaar, de twitterende gek en de Koerdische taart

Het gezegde ‘de Koerden hebben alleen maar de bergen als vriend’ gaat meer dan ooit op. Alleen, in Rojava heb je zelfs amper de bergen. De Koerden zitten geprangd in een pervers geopolitiek schaakspel. Nadat ze zware offers hebben gebracht in de strijd tegen de Islamitische Staat onder luid gejubel van zowat iedereen op deze planeet, worden ze gedumpt. Het Witte Huis gooit ze voor de Turkse leeuwen. Turkse troepen en hun extremistische huurlingen starten vervolgens een agressie-oorlog, doden tientallen burgers in bombardementen en jagen ze op de vlucht. Hun dorpen en steden zijn overgeleverd aan vernietigingen en plundertochten van extremistische huurlingen in Turkse loondienst.
Het Amerikaanse verraad gaat nog verder als een staakt-het-vuren met Ankara wordt overeengekomen die er op neerkomt dat de SDF/YPG gewoon moet capituleren om vervolgens het Turkse regime zijn ‘bufferzone’ te geven die dan door Syrische gewapende salafistische extremisten etnisch gezuiverd moet worden.
Velen zeiden: ze hadden maar de ‘juiste kant’ moeten kiezen. Welke ‘juiste kant’ dan? De SDF was verplicht om een deal te sluiten met het Syrische leger, goed wetende dat daarmee een hypotheek wordt gelegd op de hard bevochten autonomie die er voor kan zorgen dat er ruimte was voor een progressief links experiment, het democratisch confederalisme. En wat doet Poetin, de beschermheer van Damascus? Hij sluit in Sochi een deal met Erdogan die Turkije dus zijn bufferzone van 30 km diep geeft met Russische en Turkse patrouilles naast Syrische grenswachters. Het gaat om een zone waar de meeste Koerden wonen. De YPG moet zich laten ontwapenen en terugtrekken uit de zone, alsook uit Manbij en Tel Rifaat en zo de bevolking die er woont alsnog overleveren aan het risico op etnische zuivering. Opnieuw wordt een totale capitulatie gevraagd van de Koerden.
Moskou maakt duidelijk dat de VS, noch de EU een stem hebben in de toekomst van Syrië en bovendien verzwakt hij de NAVO. Een meester-speler, die Poetin, maar ook een machiavellist in het kwadraat. Pest of cholera, het maakt niet uit. Een interessant politiek project dat toekomst kon geven aan heel het Midden-Oosten, dreigt ten onder te gaan aan een machtsspel. De Europese Unie kijkt, geeft wat principiële lippendienst tegen dit machtsspel waar de Koerden het slachtoffer van zijn, maar kijkt machteloos toe. En internationaal links? Daar hebben veel kameraden nooit begrepen dat het ‘democratisch confederalisme’ een uniek project kan zijn – radicale basisdemocratie, gendergelijkheid en etnisch-cultureel pluralisme, sociale ecologie,… – voor de toekomst van links. Een deel – ik zal ze maar neostalinistisch links noemen – koos de kant van een autoritair regime in Damascus (zogenaamd anti-imperialistisch of onder het valse argument van ‘nationale soevereiniteit’), of ziet Rusland als de grote dam tegen het Amerikaans imperialisme. Wel ik pas voor dat soort simplistische dichotomie genre, de ‘vijand van mijn vijand is mijn vriend’.
De nieuwe tsaar en de twitterende gek, beiden spelen ze gewoon hun belangen – en machtsspel. Oppositie tegen hun politiek wordt niet geduld. Ze zijn alleen geïnteresseerd in machtsposities ook als dat op de rug is van een hele bevolking. Zo gaat het er al acht jaar aan toe in Syrië.