Donald Trump, wat nu na de ophefmakende “operette-opstand” op Capitol Hill? Wat beoogde de uittredende president van de VS met dit spectaculair kabaal dat wereldwijd rechtstreeks te volgen was? Het was allicht niet de bedoeling met deze georkestreerde vaudeville toch nog aan de macht te blijven. Het was veeleer een strafexpeditie en een uiting van onmacht – meer dan boel schoppen zat er niet meer in, toen zelfs zijn trouwe vice-president Mike Pence niet meer wou meespelen.
Meer dan stunt
Nee, dat was geen poging tot staatsgreep, opstand of wat dan ook welk sterk etiket er in de eerste uren werd gebruikt. Dit was geen militaire bezetting van het parlement zoals in 1981 in Madrid. Dit was niet te vergelijken met de dagenlange beschieting van het Russisch parlement door president Boris Jeltsin in 1993, waarbij honderden doden vielen. Dit was geen aanval door gewapende milities, maar een geënsceneerde stunt van door de president zelf opgehitste aanhangers tegen het symbool van hun haat: Washington, het Congres. Een stunt waarbij de politiebewaking erg opvallend meegaand was – wederzijdse affectie?
Is dat dan slechts een stunt om te laten zien welke schade hij nog vóór vertrek uit het Witte Huis kan berokkenen, of zit er toch een strategie achter? Strategie is misschien wel een te hooggegrepen begrip voor wat zich in het brein van de exit-president afspeelt. Maar als een volbloed opportunist ziet hij nog heel wat kansen liggen.
Trouw
Zijn achterban is hoe massaal en onvoorwaardelijk trouw; 74 miljoen kiezers die bijna allemaal geloven wat hij zegt, dat de overwinning hem is ontstolen. 74 miljoen die vinden dat hij tenminste een president is die zijn beloften heeft gehouden en Amerika weer heeft groot gemaakt door de bondgenoten op hun plaats te zetten, door oorlog te voeren met sancties tegen China, Iran, de bondgenoten (zie de sancties deze week tegen)NordStream2, door een muur te beginnen bouwen langs de grens met Mexico.
Een achterban die zich goed voelt bij de aanvallen op de ‘fake media’ en tegen al wat ze als establishment ziet. De volgelingen zagen er ook helemaal geen graten in toen hij na de moordpartij bij de White Supremacy mars in Charlottesville uiterst-rechts en antifascisten op dezelfde lijn plaatste. Ze delen die mening.
Het zal Trump vandaag dan ook worst wezen wat Merkel en Macron, de New York Times en de Washington Post zeggen over hem en de benden die Capitol Hill bestormden. Veel ‘trumpisten’ zullen hebben genoten van het beeld met de man in de stoel van Nancy Pelosi, Democratische voorzitster van het Huis van Afgevaardigden. Die achterban neemt het Trump absoluut niet kwalijk dat hij van de partijgenoot in Georgia wou dat die 11.750 stemmen voor hem zou vinden. Dat doet een zakenman in de VS nu eenmaal.
Op die trouw kunnen Trump en de ‘trumpisten’ nog lang voortbouwen. Er wachten hem enkele processen? Die zullen allemaal deel uitmaken van dat grote complot. Dat zal dus niet noodzakelijk het vertrouwen bij de volgelingen aantasten.
De partij
Het voorbije jaar bleek steeds duidelijker dat Trump mikt op de meest radicale volgelingen, de “patriotten” die bereid zijn tot actie en die dat in Washington en in tientallen andere steden demonstreerden. Met deze manschappen kan hij de komende jaren politieke terreur zaaien, Republikeinse gekozenen angst blijven inboezemen, bijv. door bij voorverkiezingen zijn kandidaten tegen hen naar voor te schuiven.
Daarmee legt hij een zware hypotheek op de Republikeinse partij die hij in 2016 kaapte en waarvan de meeste gekozenen totnogtoe schrik hadden zich van hem af te keren. Menig Republikein die hem in 2016 aanviel, keerde zijn/haar kar, sommigen, zoals senator Ted Cruz en vele collega’s, werden zelfs zijn felste verdedigers. Schrik omdat Trump zoveel invloed heeft op hun kiezers en dus hun carrière kon breken.
De meeste senatoren en een derde van de Afgevaardigden hebben zich in het Congres nu toch tegen hem gekeerd. Daarmee is de GOP ( Grand Old Party) zwaar verdeeld en een van de grootste slachtoffers van de vaudeville van 6 januari. De volgelingen van QAnon en de vele lokale milities
Prestige
Een ander slachtoffer is natuurlijk het imago van de Verenigde Staten van Amerika in de rest van de wereld. Chinese leiders zegden in privé dat ze Trump verkozen, omdat hij het prestige van de VS erg schaadt. Dat prestigeverlies is er, ondanks alle verklaringen van Biden, Pence en co dat de democratie er sterker uitkomt.
Democratie: alleen al het kiessysteem dat tot deze chaos heeft geleid, is allesbehalve democratisch. Toch zullen de Democraten daar niet aan raken in naam van aftandse evenwichten waardoor niet elke stem evenveel weegt. Biden is ook niet de president van de grote, nochtans noodzakelijke, hervormingen zoals sociaaldemocraat Bernie Sanders die verdedigde in de voorverkiezingen. Maar Sanders of gelijkgezinden zitten niet in zijn Bidens ploeg.
Op 6 januari werden intussen, nauwelijks opgemerkt, in de VS 3.964 covid-doden geteld. De meeste bestormers van Capitol Hill droegen geen mondmasker. Ook dat tast het imago van de VS in de wereld een beetje aan.
zie ook:
Zie ook: