Transnistrië is een van de entiteiten in Europa die er als restafval van de Sovjet-Unie bij liggen. Een door niemand erkende staat, zeker niet door Moldova waarvan het zich dertig jaar geleden afscheidde. Sindsdien blijven er Russische troepen gelegerd. De nieuwe president van Moldova, Maia Sandu, wil nu dat die troepen vertrekken.
Moldova
Sandu versloeg op 16 november uittredend president Igor Dodon met 57 % van de stemmen. Sandu, die op 24 december de eed aflegt, is voor toenadering tot EU, Dodon was eerder op Rusland gericht. Sandu stelt voor dat de 1500 Russische militairen in Transnistrië vervangen worden door een Europese vredesmacht.
Ze verwijst daarvoor naar een akkoord van 1992 dat er kwam na een wekenlange oorlog. De Slavische meerderheid van de strook Transnistrië (4163 km²), nam het niet dat in de nieuwe staat Moldova het Roemeens de enige officiële taal werd en vreesden de aansluiting van dat land bij Roemenië.
Na de implosie van de Sovjet-Unie in 1991, werd in Roemenië en Moldavië inderdaad gedroomd over hereniging. Bij een gesprek met de toenmalige Roemeense premier Adrian Nastase in 1994, merkte ik achter zijn bureau een kaart van Groot-Roemenië, met de ex-Sovjetrepubliek Moldavië erbij.
Puzzle
Transnistrië is het resultaat van een van die kunstmatige scheppingen uit de Sovjettijd. Na de Tweede Wereldoorlog kwam het gebied Bessarabië, met een ingewikkelde geschiedenis en grotendeels bewoond door Roemenen, bij de Sovjet-Unie. Moldavië is ook de benaming van de noordoostelijke regio van Roemenië, wat de verwarring rond de benaming nog wat groter maakt.
Het grootste deel werd de Sovjetrepubliek Moldavië, samen met een strook ten oosten van de Dnjepr die daarvoor ook al die naam droeg in afwachting van de herovering van Bessarabië. In Transnistrië, een half miljoen inwoners, is een derde Russisch, een ander derde Oekraïens, een derde Roemeenstaligen (officieel Moldavisch genoemd
De afscheuring van Transnistrië ging in 1992 gepaard met bloedvergieten. In de stad Bendery vielen toen honderden doden. Na die gevechten kwam er dan een bestand. In 1996 werd na een referendum de nieuwe staat uitgeroepen: Pridnestrovskaja Moldavskaja Respublica, de Moldavische republiek van over de Dnjestr.
Toen waren er nog 6500 Russische militairen in Transnistrië. Dat is gezakt tot 1500, van wie er duizend een depot met 20.000 ton munitie bewaken. Het wordt tijd dat over te dragen aan de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa), aldus Maia Sandu. Moskou antwoordt dat “wijzigingen in de status-quo de regionale veiligheid kunnen destabiliseren”.
Emigratie
Zowel de republiek Moldova als Transnistrië kampen met ernstige ontvolking. Voorveel inwoners uit Moldova is Roemenië in verhouding een luilekkerland. Van de 4,5 milljoen burgers leeft bijna een derde in het buitenland. Begin deze eeuw was zelfs het grootste deel van de Moldavische vrouwen tussen 18 en 45 jaar tijdelijk uitgeweken. Velen kwamen in handen van mensensmokkelaars die hen in de prostitutie plaatsten, onder meer in Brussel, Gent en Antwerpen.
In Transnistrië is een belangrijk deel van de Slavische bevolking uitgeweken, vooral naar Rusland. De stad Tiraspol
