De strijd tegen de Russische imperialistische agressie gaat verder tot de overwinning. Volodymyr Zelensky, Joe Biden, de Navo lijken het daar over eens. Zolang er Russische agressors op Oekraïens grondgebied zijn, de Krim inbegrepen, kan er geen einde komen aan de oorlogen aan de daarmee gepaard gaande bewapeningswedloop.
Tot de overwinning. Dat zou mooi zijn. Na nog eens honderdduizenden doden aan beide zijden, wordt Rusland met hulp van de Navo militair verslagen, trekt zich terug, aanvaardt een bestand en het principe van herstelbetalingen. Oekraïne herwint zij soevereiniteit en zijn territoriale integriteit.
In de roes van de zege gaat men niet meer spreken over de Akkoorden van Minsk, zeker niet over de situatie die tot die akkoorden leidde: een deel van de bevolking in het oosten dat zich in de nationalistische golf na Maidan (2013-2014) niet meer op zijn plaats voelde in Oekraïne. Minderhedenrechten, waar de EU toch terecht belang aan hecht? De Oekraïense minderheden hebben alvast minder rechten dan die in de Russische Federatie (factchecken maar).
Het luidt ook alweer dat in die oorlog de democratie wordt verdedigd, maar zowel de mediawet als de minderhedenwet en de taalwetten, voldoen niet aan zeer elementaire voorwaarden. En dat is niet aan de oorlog te wijten, het zijn geen uitzonderingsmaatregelen.
Poetins nederlagen
Is dit scenario van victorie, zoals het Zelenksy en westerse leiders voor ogen lijkt te staan, mogelijk? Wie weet, door een verdere escalatie van Navo-steun met gevechtsvliegtuigen en meer ‘ondersteunend personeel’, wordt Rusland militair, economisch, sociaal zwaar onder druk gezet.
President Vladimir Poetin heeft al zware nederlagen geleden: zijn ‘speciale militaire operatie’ legt vooral de zwaktes van Rusland bloot. De Oekraïeners stonden niet met bloemen klaar om zijn soldaten toe te juichen, maar dreven ze snel achteruit. De Navo was na de faliekante mislukking in Afghanistan op de sukkel, hij heeft ze weer animo gegeven. De greep van de VS op Europa is enorm verstevigd. Een groot deel van de hooggeschoolde Russische jongeren is gaan lopen. De Oekraïners hadden tot een jaar geleden erg gemengde gevoelens tegenover hun regeerders, met Poetins agressie is dat veranderd. Enz.
Maar een volledige nederlaag ondergaan? In Kiev zeggen ze te rekenen een coup in Moskou. Dan houdt men er best rekening mee dat het wellicht geen ‘duiven’ zullen zijn die het Kremlin overnemen, wel ‘haviken’. Die de escalatie opdrijven. Dan is het enige wet en nog rest, een nucleaire optie. En denkt men ernstig dat men die geografisch kan beperken, een lokale nucleaire oorlog? We ondervinden in West-Europa in de vorm van kankers nog altijd de gevolgen van de kernramp van Tsjernobyl, 1985. Een beperkte nucleaire oorlog, alleen in Europa dan?
Bestand?
Koffiedik kijken, we weten niet met welke mogelijkheden Biden, Zelensky, de Navo echt rekening houden, tot waar ze willen escaleren, van Poetin weten we dat nog minder. Maar intussen wordt de Oekraïense samenleving zwaar getroffen, wordt de schade met de dag groter en sneuvelen militairen en burgers. En het risico op een ongeluk wordt er ook niet kleiner op.
Om tot wat te komen? Hoe langer het duurt, hoe groter de schade, hoe moeilijker het wordt tot een vreedzame uitkomst te komen. Een bestandslijn? Zo zijn er enkele in de wereld, zoals tussen India en Pakistan, met Kasjmir als grote kankerplek. Of tussen Noord- en Zuid-Korea, met alle risico’s op een escalatie.
Eerst terug naar de in 1991 internationaal erkende grenzen, aldus Kiev, want anders gaan de territoriale conflicten blijven sluimeren. Maar het zou pas op die manier zijn, dat ze nog zeer lang zullen blijven sudderen, omdat ze niet opgelost werden in 1991, niet in 2014, het zijn die conflicten die mede tot de oorlog hebben geleid.
