België verziekt door malgoverno, Europa hinkt hopeloos achterop. Het nieuwe boek van Marc De Vos, jurist en professor arbeidsrecht, is geen pretje. Met goed doordachte stellingen haalt hij snedig uit naar de falende politiek en werpt hij een blik op de toekomst. Die is vooralsnog niet rooskleurig.
Wanneer gaan België en Europa eindelijk eens hun verantwoordelijkheid opnemen en ambitie aan de dag leggen? Dat is de vraag die we kunnen ontwaren uit ‘Beter Is Niet Genoeg’. Met het boek neemt Marc De Vos, visiting fellow bij Itinera en decaan aan de Macquarie University in Australië, het Belgische (en Europese) beleid, van vergrijzing en pensioenen tot multiculturalisme, onder de loep. Het ziet er niet goed uit: we zijn besluiteloos, stellen belangrijke beslissingen voortdurend uit en missen bovenal een duidelijke visie.
Ongelijk heeft hij niet: dossiers over pensioenen en uitkeringen slepen al jaren aan en worden in de nek van de volgende generatie gegooid. Hij pleit dan ook voor verschillende dringende hervormingen, anders zal het getalm de volgende generaties zuur opbreken. Zo zullen zij bijvoorbeeld, zo stelt De Vos, niet alleen de (vervroegde) pensioenen van de babyboomers moeten betalen, maar ook zelf langer moeten werken en voor een eigen pensioen sparen.
In een poging de lezer wakker te schudden, schuwt de auteur de controverse alvast niet. Hij stort zich gretig in aanslepende discussies, analyseert de pijnpunten en werpt interessante, vaak tegendraadse oplossingen op. De afschaffing van het brugpensioen en de wet-Renault (de procedure die een bedrijf moet volgen bij een collectief ontslag), de invoering van degressieve uitkeringen en de hervorming van het ontslagrecht zijn slechts enkele ideeën die De Vos in zijn boek naar voren schuift.
Ook voor Europa en de Unie is de auteur niet mals: ze mist een identiteit en een missie. Daardoor slaagt ze er vooralsnog niet in het vacuüm, dat de Verenigde Staten steeds vaker achterlaten, te vullen. Denk maar aan kwesties als het klimaat, de digitalisering en migratie: met een goede, coherente visie kan Europa er zeker en vast voortrekker worden op het wereldtoneel. Als oplossing schudt De Vos ook hier weer belangwekkende, soms opmerkelijke voorstellen uit zijn mouw, zoals interventionisme om de migratiestroom te controleren en een harde aanpak ten aanzien van China om de globalisering en het kapitalisme te redden.
‘Beter is niet genoeg’ is een boek met een duidelijke missie: alle Belgen, en hij uitbreiding Europeanen, wakker schudden. Alles loopt in de soep, en daar mogen we onze ogen niet voor sluiten. De hele Covid-19-situatie is daarvan een uitstekende illustratie: Europa ontbreekt solidariteit, de Belgische politiek slipt alweer dicht. Hoog tijd dus voor reflectie, want we kunnen veel beter. Marc De Vos’ boek is alvast een uitstekende aanzet tot de broodnodige denkoefening.