Op 20 januari ll. overzag president Bush in zijn State of the Union zijn politiek beleid en legde hij de agenda vast voor het komende jaar. Zijn toespraak moet gezien worden in het kader van de komende verkiezingen en zwijgt dus over de oorzaken en de ware aard van de verminderde belastingsinkomsten voor de staat, zwijgt over de belastingsvermindering voor de rijken en de uitgaven voor de oorlog, verbergt de zware gevolgen voor de armen en het profijt voor de rijken.
De aandelenkoersen stijgen en de economie groeit maar de rooskleurige statistieken weerspiegelen niet de realiteit van de gemiddelde Amerikaan.
Bush over de economie:
"Het groeiritme van de economie in het laatste kwartaal van 2004 was het grootste sinds 20 jaar: het grootste aantal nieuwe woningen en eigenaars sinds 20 jaar. De activiteit van de bedrijven stijgt, de inflatie en de renten zijn laag, de export groeit, de productiviteit stijgt en het aantal arbeidsplaatsen neemt toe."
Realiteit: Uit een studie blijkt dat de groei van nieuwe arbeidsplaatsen zelfs nooit één derde bereikte van de beloofde groei van 306 000 jobs per maand sinds in juli 2003 de belastingen voor de bedrijven werden verminderd. En hoewel gedurende de twee laatste kwartalen van 2003 de activiteit in de ganse economische sector toenam, was er geen stijging van het aantal arbeidsplaatsen en van de lonen. Bush zal de geschiedenis ingaan met de slechtste score aan arbeidsplaatsen sinds de depressie. Niet alleen gingen 2,3 miljoen arbeidsplaatsen verloren maar werden heel wat arbeidsplaatsen in de technologie en in de dienstensector uitbesteed. Elke week verhuizen duizenden arbeidsplaatsen naar China. De rijke Amerikanen investeren de belastingsvoordelen van Bush in het buitenland. De lonen stegen slechts gemiddeld 1,9% in 2003, het traagst sinds de laatste 40 jaar. De administratie blokkeert niet alleen een verhoging van het minimumloon maar het stemde ook maatregelen dat miljoenen Amerikanen berooft van de betaling van hun overuren.
Bush over het begrotingstekort:
"In twee weken zal er een budget voorhanden zijn dat de oorlog financiert, ons land efficiënt zal vrijwaren van terreuraanslagen en zal tegemoetkomen aan de dringende binnenlandse noden terwijl de toename van de uitgaven zal beperkt blijven tot minder dan 4% . Het congres moet zich daarvoor toespitsen op prioriteiten dwz. snoeien op verspillende uitgaven en voorzichtig omspringen met het geld van de belastingsbetaler. Als we dit volhouden kunnen we het begrotingstekort in de komende vijf jaar halveren."
Realiteit: Zelfs als de regering doorgaat met te snoeien op de uitgaven in de gezondheidszorg en het onderwijs zal het gespaarde geld onvoldoende zijn om de kosten voor de nieuwe geplande uitgaven in de komende 10 jaar te dekken en zal zij er ook niet in slagen het begrotingstekort van $562 miljard te dekken. Dat begrotingstekort is ontstaan door de daling van de belastingen en tezelfdertijd de militaire en andere uitgaven te verhogen. Buiten de defensie stegen de uitgaven met 18% in 2003. Bush fulmineert tegen verspilling maar gooit miljarden naar het Pentagon dat geen uitleg geeft over zijn uitgaven of over zijn aankopen. Het Pentagon is binnen de regering de grootste bron van verspilling, fraude en slecht beheer. Robert Rubin, oud voorzitter van de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs en minister onder Bill Clinton verklaarde onlangs op het Wereld Economisch Forum in Davos dat het deficit in een begroting niet langer dan 10 jaar mag aanhouden. Maar de Commissie voor de Financiën in het Congres berekenen nu al een gat van $1 900 miljard tussen 2005 en 2014 (andere studies voorspellen een gecumuleerd deficit van 5000 miljard dollar).
Bush over het onderwijs:
"We eisen hogere normen. Elk kind wordt regelmatig getest over zijn basisvaardigheden. We vertellen de resultaten aan de ouders en we zorgen ervoor dat er andere keuzemogelijkheden voorhanden zijn wanneer de school niet voldoet. We maken vorderingen in het zorgen voor de beste leeromstandigheden voor elk kind.
Realiteit: Scholen met weinig middelen en de scholen voor kinderen met leermoeilijkheden krijgen elk 1 miljard dollar, maar alleen dit jaar al betaalde Bush de beloofde 9,4 miljard dollar voor zijn hervormingen niet. Op 8 januari 2002 tekende Bush ‘The No Child Left Behind Act’ waardoor in september het hoogste aantal kinderen ooit zich inschreef in de publieke scholen. Maar scholen doorheen het ganse land zagen zich verplicht hun uitgaven te beperken, leraars te ontslaan en klassen samen te voegen en de nodige uitbreiding van gebouwen en lokalen af te lasten. Het federale budget zal ook geen subsidies meer voorzien voor het bouwen van nieuwe scholen. Het schoolgeld aan de universiteiten steeg met 15% maar de studiebeurzen dekken maar 39% van de kosten (vergelijk: 84% in 1975-76). De studenten studeren af met een schuld die 35% hoger ligt dan 10 jaar geleden.
Bush over de gezondheidszorg:
"Oudere mensen zullen gedekt worden voor preventief onderzoek naar diabetes en hartkwalen en ouderen die het systeem van Medicare binnenstappen, zullen een gratis check-up krijgen."
Realiteit: de prijzen voor gezondheidszorg stijgen voortdurend. De werkgevers verplichten de werknemers meer en meer de kosten voor de eigen gezondheidszorg op zich te nemen. De Amerikanen betalen nu de hoogste prijzen voor geneesmiddelen in de wereld. Bush ondernam geen enkele poging om de kosten van de gezondheidszorg en van de verzekeringen onder controle te brengen maar stemde een wet die Medicare verbiedt een betere prijs voor de geneesmiddelen voor oudere mensen af te dwingen. Sterker nog: de wet verbiedt de import vanuit Canada van goedkopere geneesmiddelen. De $400 miljard subsidie voor de gezondheidszorg voor de ouderen mensen wordt aldus versluisd naar een $400 miljard profijt voor de farmaceutische industrie.
Waar Bush niet over spreekt in zijn State of the Union:
Veilige werkplaatsen: meer dan 4,7 miljoen arbeiders werden gewond of werden ziek op de werkvloer. De wetten betreffende arbeidsveiligheid worden meer en meer met de voeten getreden omdat de bedrijven de kosten willen drukken. Federale inspecteurs hebben maar een budget dat hen toelaat slechts 5% van de werkplaatsen te controleren.
Persoonlijke schulden: de gemiddelde Amerikaan heeft voor het ogenblik grote schulden. Maatschappijen van kredietkaarten eisen torenhoge interesten en boetes.Maar Bush en de republikeinen in het Congres blokkeerden de inspanningen om verbruikers tegen de gangbare praktijken te waarschuwen. Ze vereenvoudigden ook de procedures om de uitstaande schulden te recupereren Ganse families komen aldus in de armoede terecht..
Pensioenen: vele oudere werknemers zagen na de ineenstorting van de beurs hun pensioen in de mist opgaan. Slechts 1 op de 5 werknemers in de privé-sector heeft een pensioensysteem dat niet gebonden is aan de wisselvalligheden van de beurs. Het Enron-schandaal was een voorbeeld hoe corporatistisch Amerika met de spaargelden van hun arbeiders omspringt.
Militaire uitgaven
Nationale veiligheid, ‘Homeland Security’, en militaire hulpprogramma’s zullen dit jaar $500 miljard kosten. Daarin zijn niet inbegrepen de actuele uitgaven voor de oorlog in Irak en Afghanistan, waarvoor Bush na de verkiezingen nog een bijkomende $50 miljard aan het Congres zal vragen. Het Amerikaans militaire budget, dat meer dan 40% bedraagt van het totale militaire budget in de wereld, is met 35% gestegen sinds Bush aan de macht kwam. Amerika spendeert meer in militair onderzoek en ontwikkeling van nieuwe wapens dan gelijk welk ander land besteedt aan zijn militaire uitgaven
Het programma van Bush is duidelijk: oorlog in het buitenland, verbreding van de kloof tussen arm en rijk en nog diepere armoede. Zijn begroting vermindert de belasting voor de superrijken (een vermindering van $90 000 per jaar per inkomen en vermindering van de belastingstarieven voor bedrijven ten bedrage van een nooit gezien percentage ten aanzien van het BNP sinds de jaren ’30.
(Uitpers, nr. 51, 5de jg., maart 2004)
Bronnen: The Nation, Le Monde, Campaign for America’s Future, Families USA, Alliance for Retired Amricans, Center on Budget and Policy Priorities.
