Voor de slapende cellen van Daesh (IS, Islamitische Staat) gaat de wekkar af. Al zijn sommige al een tijdje wakker. Want in de loop van dit jaar is Daesh weer erg actief in Syrië. De Turkse aanvallen op de Koerden, bewakers van duizenden Daesh-strijders, is een godsgeschenk voor de jihadisten. De VS hebben “uit voorzorg” zondag 75 doelwitten van de groep bestookt. 75, dat zegt al iets over hun verspreiding.
De internationale coalitie “Operation Inherent Resolve” die in 2017 een einde maakte aan het IS-califaat in Syrië, zou in 2026 voorgoed worden opgedoekt. Maar eerder al dit jaar was er twijfel. IS-commando’s vielen geregeld Koerdische en regeringsdoelwitten aan, pleegden aanslagen op personeel van de olie-installaties, op paddestoelenplukkers en zelfs in steden. Of die opgedreven activiteit verband had met Gaza? Jihadisten van diverse strekking, en zeker IS, hebben zich tot nog toe weinig aangetrokken van Israël en de Palestijnen.
De VS voerden eerder dit jaar aanvallen uit op stellingen van Daesh. Bij een ervan, eind oktober, sneuvelden volgens de VS 35 IS-militelieden. Eerder had een commando een gevangenis aangevallen om de gevangenen te bevrijden; dat mislukte, er kwamen volgens Koerdische bronnen 39 aanvallers om het leven. Diezelfde bronnen beschuldigen Turkije ervan Daesh volop te helpen, een beschuldiging waarvoor eerder al vaak feiten werden aangebracht.
Agenda
Toch was in september in akkoord met de Iraakse regering o.m. een agenda opgesteld voor het beëindigen van de internationale coalitie ‘Inherent Resolve’ waaraan 30 landen deelnemen. De Amerikanen zouden geleidelijk hun aanwezigheid in Irak, nu 2500, afbouwen en in 2026 beëindigen. In Syrië zijn er rond 900 Amerikaanse militairen, aangevuld met ‘contractors’, personeel van privémilities – het zoveelste teken over de versnelde privatisering van militaire business, wat met Elon Musk aan de zijde van Donald Trump nog sneller zal gaan. Trump zei deze week dat Syrië niet de zaak van de Amerikanen is. Hij kan het aan Musk overlaten?
Vrienden van Daesh
In hoeverre zal Daesh in de nieuwe situatie kunnen rekenen op medewerking bij Hayat Tahrir al-Sham (HTS) en bij de Turkse vrienden? In 2019 vond Daesh-leider Al-Baghdadi de dood, opgejaagd door de Amerikanen, in de zone Idlib, onder controle van HTS. Begin 2023 brachten de Amerikanen zijn opvolger Al-Qourachi om het leven in diezelfde regio.
Dat doet denken aan de Taliban in Afghanistan die in 2020 verzekerden de banden met Al Qaida te hebben doorbroken. Nadat ze in augustus 2021 aan de macht waren gekomen, bleek de grote chef van Al Qaida, Al-Zawahiri, rustig en wel in Kaboel te zitten waar de Amerikanen hem met een drone-aanval ombrachten.
