De al zo broze Italiaanse regering van Vijfsterren en PD, heeft er nog een ernstige kopzorg bij gekregen: de mogelijke sluiting van het staalbedrijf Ilva. ArcelorMittal heeft nu officieel laten weten te zullen afzien van overname. Er staan rechtstreeks 11.000 jobs op de helling, de meeste in het zuidelijke Taranto.
Symbool
Wat ooit een symbool was van de industriële ontsluiting van de Mezzogiorno, wordt nu een symbool van mislukking. Het staalbedrijf in Taranto was een overheidsinitiatief dat in 1965 met veel luister werd geopend. Drie jaar later droeg paus Paulus VI er de kerstmis op. In 1981 werkten er 41.000 werknemers.
Ilva kwam in privé-handen en in zware moeilijkheden, waarop de staat het bedrijf eind 2014 weer nationaliseerde om het dan in 2016 weer te koop te stellen. ArcelorMittal toonde interesse en was bereid 8.000 van de 11.000 werknemers onmiddellijk over te nemen.
Vervuiler
Ilva Taranto zat met een steeds groeiende schuldenberg en stond vooral al jaren op een slecht blaadje voor de enorme milieuvervuiling. Er kwamen volgens artsen honderden mensen om het leven door de giftige uitstoot, honderden kinderen worden met misvormingen geboren, het aantal gevallen van leukemie en andere kankers ligt gevoelig hoger dan het gemiddelde. In 2010 werden enkele gewezen en toenmalige bedrijfsleiders aangehouden wegens overtredingen van milieuregels. Justitie stelde in 2012 een ultimatum: grondig saneren of definitief sluiten.
De Vijfsterrenbeweging (M5S) haalde zeer hoge scores bij de verkiezingen in maart vorig jaar met de belofte het bedrijf te zullen sluiten. Maar eens in de regering met de uiterst-rechtse Lega, slikte ze dat in. Sluiting zou een sociaal bloedbad betekenen .
Vijfsterrenleider Luigi Di Maio, vice-premier en minister van Arbeid, eiste wel een nader onderzoek naar de deal van de staat met kandidaat-overnemer ArcelorMittal. Di Maio vermoedde dat bij de deal de regels niet waren gevolgd. Men vond het eigenaardig dat er bij voorbeeld ineens zes extra jaar was toegekend om de milieuregels na te leven.
ArcelorMittal beloofde niet alleen 1,8 miljard voor de overname en 1,2 miljard voor innovatie, maar ook 1,1 miljard om de vervuiling te verminderen. Maar het wou ook zekerheid dat de nieuwe bedrijfsleiding niet zou vervolgd worden voor overtreding van de milieuregels.
Geen beschutting
Maar het Italiaanse parlement keurde nu een voorstel van M5S goed die kwaad bloed zet bij ArcelorMittal. Er was een toezegging dat de nieuwe bedrijfsleiding zou beschut zijn tegen juridische stappen inzake milieuvervuiling. Met dat voorstel valt die beschutting weg.
Dat degenen die dat hebben goedgekeurd, aan de arbeiders in Taranto maar gaan uitleggen waarom ze dat deden, aldus de Lega die nu in de oppositie zit sinds Vijfsterren en PD samen regeren. Voor de Lega is de mededeling van Acelor-Mittal om af te zien van overname, een duchtig wapen in haar campagne tegen de regering Conte II. Premier Conte twijfelt er evenwel aan dat dit de echte reden is waarom Arcelor-Mittal zich wil terugtrekken.
Laten we de proef op de som nemen, zeggen regeringskringen, en het omstreden besluit amenderen, zodat de beschutting toch blijft. Het zet de regerende coalitie alvast onder hoge spanning.
