Frankrijks gewezen president Nicolas Sarkozy en vooral zijn inspirator Patrick Buisson zijn de spilfiguren van een peilingschandaal, een “Sondagegate”. Anticor, een beweging voor corruptiebestrijding heeft klacht ingediend wegens favoritisme en verduistering van openbare fondsen. Miljoenen euro gingen naar honderden opiniepeilingen besteld door Buisson bij zijn eigen bedrijf, wat eerder al tot een enquête van het Rekenhof leidde. De uiterst-rechtse Buisson gebruikte die enquêtes onder meer om Sarkozy nog verder naar rechts te stuwen, met succes. De UMP van Sarkozy trekt op dat rechtse elan naar haar congres.
Patrick Buisson was tijdens de regeerperiode van Sarkozy, van 2007 tot mei 2012, een bijzonder invloedrijke maar discrete adviseur van de president. Vooral tijdens de campagne voor de presidentsverkiezingen wist hij Sarkozy tot steeds radicalere rechtse uitspraken te bewegen. Men zogenaamde peilingen toonde hij de president in maart aan dat de kwestie van halal-maaltijden de grootste bekommernis van de Fransen was.
Christelijke wortels
Daarom moest Sarkozy het volgens hem hebben uitdrukkelijk hebben over de christelijke wortels van de Franse samenleving. En Sarkozy, theoretisch verdediger van la France laïque, deed dat: “Niemand zal ons beletten dat we ons beroepen op onze christelijke wortels”. Buisson heeft dan ook een uiterst-rechts verleden, onder meer als medewerker aan het uiterst-rechste weekblad ‘Minute’.
Het Rekenhof had zich in 2009 al gebogen over het eigenaardige contract dat het Elysée in 2007 sloot met de firma ‘Publifact’ van Buisson. Er was geen enkele openbare aanbesteding, die firma kreeg een blanco check voor alle mogelijke peilingen, zonder limiet. Publifact deed enquêtes rond alle mogelijke rivalen van Sarkozy, rond de weerklank van Sarkozy’s huwelijk met Carla Bruni, rond de zwangerschap van minister van Justitie Rachida Dati en allerlei privékwesties. Buisson streek minstens 3,3 miljoen euro op voor enquêtes waarvan hij vele dus gebruikte om Sarkozy ervan te overtuigen dat hij zich veel rechtser moest opstellen.
De ernst van die enquêtes deed in 2009 al vragen rijzen. Hoe vaak gebeurt het niet dat het resultaat van een opiniepeiling vooraf wordt vastgelegd, met wat stuurwerk komt men zeker in de goede richting – in dit geval een heel rechtse. Het Rekenhof verbaasde zich over de enorme sommen die het Elysée daaraan besteedde en over het feit dat alles door één firma gebeurde. Maar het parket en het Hof van Beroep in Parijs verzetten zich tegen elk onderzoek uit naam van het principe dat het staatshoofd niet ter verantwoording kan worden geroepen en onschendbaar is.
Die onschendbaarheid is er niet meer, vandaar de nieuwe klacht van Anticor, gebaseerd op een vracht documenten uit het Elysée die een groene activist uit Grenoble op bevel van een rechtbank kon inkijken.
Copé-Fillon
Buisson zit intussen niet stil. Op 18 en 25 november (indien een tweede ronde nodig is) kiezen de leden van Sarkozy’s UMP een nieuwe leider. De strijd gaat tussen huidig partijleider Jean-François Copé en ex-premier François Fillon. Beide kandidaten leggen tijdens hun campagne bij de militanten steeds rechtsere accenten. Voorop toch Copé die nu van leer trekt tegen het “antiblank racisme”. Dezelfde taal als Marine Le Pen van het uiterst-rechtse Front National (FN). Copé en Fillon gaan ervan uit dat wie deze verkiezing wint, in 2017 de kandidaat van rechts zal zijn bij de presidentsverkiezingen – tenzij Sarkozy zich weer aandient.
In de aanloop naar het congres is intussen een nieuwe groep opgedoken, “la Droite forte” (de sterke rechterzijde), naast het al bestaande “la Droite populaire”. Bij la Droite forte vinden we als stichter Guillaume Peltier, een vriend van Buisson en ooit lid van de jeugdbeweging van het Front National. De UMP zit steeds meer op het terrein van het FN. Le Pen rekent erop dat die UMP tenslotte zal barsten en dat het FN grote delen ervan zal kunnen binnenrijven om een nieuwe bredere uiterst-rechtse partij op te richten. Maar het verschil tussen UMP en FN wordt gewoon met de dag kleiner.
