De slachtpartijen in El-Fasher, in de Soedanese regio Darfur, zijn het werk van de Rapid Support Forces (RSF) van krijgsheer Mohammed Hamdan Daglo, bekend als ‘Hemetti’. Die militie heeft veel buitenlandse medeplichtigen met op de eerste plaats de emirs van de Verenigde Arabische Emiraten. Zij bewapenen en financieren die moordbenden al jaren en kunnen daarvoor op ruime westerse en andere medeplichtigheid rekenen. Medeplichtigheid in de vorm van onder meer wapens en de andere kant opkijken.
Emirs
De RSF zijn de rechtstreekse afstammelingen van de Arabische Janjaweed milities die meer dan 20 jaar geleden in Darfur een genocidaire oorlog voerden waarin massa’s vooral zwarte Afrikanen werden afgeslacht en buiten de grenzen werden gedreven.
Dat een herhaling dreigde, was al een tijdje duidelijk. De VS, de Emiraten, Saoedi-Arabië en Egypte staken daarover discreet de koppen bij elkaar, recent nog in Washington met op de agenda een bestand om hulp te kunnen bezorgen. Maar de Emiraten bliezen op 25 oktober het overleg op. Zoals gewoonlijk, zou men kunnen zeggen, want die Emiraten blokkeerden al eerder dergelijke gesprekken telkens hun vrienden van de RSF aan een moordpartij begonnen. Zoals Al-Geneina in de zomer van 2023 en in Zamzam in april dit jaar.
De Emiraten weten maar al te goed dat hun vrienden hen ongemoeid laten. Ze spelen voor de VS en Israël een cruciale rol in het Nabije Oosten, ze zijn in de Arabische wereld de grote voorvechters van de Akkoorden van Abraham voor ‘normale’ relaties tussen die wereld en Israël. Ze zijn een steeds belangrijker draaischijf voor de financiële wereld, zeker die met cryptomunten waar de georganiseerde misdaad zo graag gebruik van maakt. Ook voor alle soorten – illegaal inbegrepen – goud.
Gouden banden
Daar dagen de RSF van Hemetti op, die hebben al langer een groot deel van de goudmijnen in handen. Minstens sinds 2013, ten tijde van de dictatuur van Omar Al-Bashir, werd er uit die mijnen veel goud gesmokkeld naar de Emiraten. Al Buhran, de chef van de Soedanese strijdkrachten (SAF) en huidige rivaal van Hemetti, had daar zijn aandeel in. Maar Hemetti had meer, hij leverde duizenden militieleden als huurlingen voor de strijd in Jemen. Daar steunen de Emiraten de separatisten van Zuid-Jemen. De Soedanese huurlingen bleken in de strijd hun gewicht in goud waard te zijn, wat de banden tussen Abu Dhabi en de RSF versterkte.
De emirs zochten vooral na de ‘Arabische lente’ van 2011 naar bondgenoten die geen geweld schuwden om die lente af te houden. Zij en de Saoedische heersers zagen er terecht een bedreiging in voor hun corrupte, repressieve regimes. In Egypte hielpen ze generaal Sisi om de verkozen president Mohamed Morsi af te zetten en op te sluiten.
Broeders
De emirs van de VAE hebben met hun bemoeienissen ook ideologische motieven. Morsi was de man van de Moslim Broeders die de ‘Arabische lente’ hadden gekaapt. Voor de Saoedi’s en vooral de Emiraten waren die Moslim Broeders vanaf dan vijand nummer één. In Libië steunden en steunen ze nog volop generaal Khalifa Haftar die in Benghazi de plak zwaait – ook met steun van Rusland. Zowel in Libië als elders kunnen de Broeders rekenen op geld en militaire bijstand van Turkije en Qatar. Dat is ook zo in Soedan waar Buhran daarnaast ok steun krijgt van Egypte en de Saoedi’s die niet opgezet zijn de aanhoudende oorlog in Soedan. Bij zijn SAF zitten de islamisten uit de periode van Bashirs dictatuur.
De Emiraten hebben sinds het leger (de SAF) in april Khartoem volledig innam, hun hulp aan de RSF van Hemetti verdubbeld. Ze hebben volop wapens aangevoerd. Dat gebeurt onder meer via Libië (met de hulp van Haftar), via Oeganda, via de afgescheurde delen van Somalië waar de Emiraten medewerking kopen. Het gaat ook via Tsjaad waar honderdduizenden vluchtelingen uit Darfur heil zochten en waar de (militaire) president Mahamat Déby samenspant met de Emiraten.
Die wapens komen voor een groot deel uit het Europa van de EU. Daarmee schenden de Emiraten wel het wapenembargo, maar bij de EU knijpt men een oogje dicht omwille van het strategisch en financieel gewicht van die Emiraten. Westerse leiders zijn niet gierig met hun oproepen de strijd in Soedan te beëindigen, maar geen enkel heeft ook maar de lichtste sanctie tegen de Emiraten genomen, zelfs geen diplomatieke waarschuwing. Toen de Italiaanse krant Il Foglio melde dat een schip vanuit de Emiraten naar Benghazi onderweg was met een grote lading wapens voor de RSF, werd het vaartuig onderzocht en ongemoeid doorgelaten.
De moorddadige milities van de RSF hebben ook een vriend aan Donald Trump. Na zijn bezoek in Saoedi-Arabië en de VAE, beschuldigde de VS-president de Soedanese strijdkrachten (SAF) van wreedheden, met onder meer het gebruik van chemische wapens. Zonder daarvoor enig bewijs aan te voeren, werden toch sancties tegen de SAF getroffen.
Die SAF zijn inderdaad schuldig aan ernstige misdaden tegen de Soedanese burgers die met hun opstand van 2018-2019 dachten dat er met de val van Bashir een einde was gekomen aan dictatuur. Trump zweeg echter opvallend over de RSF die daarmee een diplomatiek succesje boekten kort nadat ze uit Khartoem waren verdreven.
De Soedanese burgers zijn de grote slachtoffers van al die verstrengelde belangen die niet de hunne zijn. Honderdduizenden doden in twee jaar tijd, miljoenen vluchtelingen in onleefbare kampen, gebrek aan elementaire voorzieningen zoals gezondheidszorg en onderwijs. De burgerbewegingen die in 2019 hoopten een nieuwe maatschappij te kunnen opbouwen, trachten te overleven. Wat ze nodig hebben is meer dan medeleven en afkeer bij de beelden over slachtingen. Het is solidariteit die er ook in bestaat de medeplichtigen bij ons aan te klagen. Daaronder de EU en haar leden en instellingen die de ogen sluiten voor de dagelijkse leveringen van dodelijk materiaal aan de strijdende partijen, de Emiraten voorop.
Afrika
Soedan is zeker niet het enige land in Afrika waar die Verenigde Arabische Emiraten erg actief zijn. Actief op alle vlak, diplomatiek, economisch, militair. Ze zijn de vierde grootste investeerder in Afrika, na de VS, China, de EU. Ze hebben grote belangen in havens rondom het continent, waarmee ze de handelsroutes kunnen controleren. Verder luchthavens, infrastructuur (ook mijnbouw) , landbouw – ze komen op grote schaal landbouwgronden op – in Soedan zelf 200.000 hectare. Van de 110 miljard dollar geïnvesteerd tussen 2019 en 2023 ging naar eigen zeggen het grootste deel naar groene energieprojecten. Sommige statistieken geven de VAE voor 2024 op als de grootste investeerder in Afrika.
Dat maar om duidelijk te maken dat de Emiraten er zeer veel belangen hebben die ze graag willen beschermen met bijgaande militaire akkoorden. Een sub-imperialistische mogendheid, aldus onder meer het TransNational Institute. Sub, omdat het als ondergeschikte tegelijk de belangen va de VS als die van de Emiraten dien.
