Freddy De Pauw (Kapitalisme met Chinese trekken, Uitpers nr. 49, 5de jg., januari 2004) wil blijkbaar aantonen dat China, nog niet zolang geleden aan de schandpaal gespijkerd als een staat die een communisme van de ergste soort aanhangt, nu vervallen is in een wild kapitalisme van de ergste soort. Alleen al het onweerlegbare feit dat het leven van de overgrote meerderheid der Chinezen sinds de stichting van de Volksrepubliek in 1949 tot het einde van het Mao-tijdperk in 1978 sterk verbeterd is, om dan sinds de economische hervormingen na 1978 nog veel sneller te verbeteren, ontkracht beide stellingennegatieve voorstellingswijzen. FDP moet dan ook zijn toevlucht nemen tot een tendentieuze voorstelling weergave van de realiteit om zijn stelling te ‘onderbouwen’. Laat me dit even concreet illustreren door commentaar bij zijn hoofdstuk alinea ‘Zeepbellen’
"…”…Een van de bekendste speculanten is Pan Shiyi die nu in Peking volop aan de slag is met de bouw van appartementen voor de rijken (2.000 euro per vierkante meter).( “
Wwaarom niet vermelden dat er intussen ook sociale appartementen gebouwd worden voor miljoenen mensen; waarom en suggereren: dat een bouwpromotor meteen een= speculant is?
“)… In Peking alleen al is de voorbije tien jaar een oppervlakte gelijk aan die van Parijs met de grond gelijkgemaakt ” (wat betekent ‘zo groot als Parijs’?
Wat betekent ‘gelijk aan die van Parijs’? ‘‘Met de grond gelijk gemaakt’’ komt er in de praktijker toevallig wel op neer dat de bewoners hun oude, ongezonde en te kleine behuizing kunnen ruilen voor een modern appartement)…
“Een er komt nog veel meer met het oog op de Olympische Spelen van 2008”
(Wat is er verkeerd aan stadsontwikkeling voor n.a.v. de Olympische spelen?). Als het lukt is dat een bonus, zeker voor een derdewereldland.
“Voor de aanleg van “‘economische ontwikkelingszones” ‘ worden dagelijks boeren van hun grond en uit hun woning verjaagd. Alleen al in de provincie Zhejiang, ten zuiden van Sjanghai, zijn op drie jaar tijd bijna één miljoen boeren hun grond kwijtgeraakt.”
(De provincie Zhejiang is één van de rijkste provincies van China; de industrialisering en verstedelijking gaan hier snel vooruit; . Dde boeren – en niet alleen diegenen waarvan de grond ‘onteigend’ wordt voor industriezones- vinden gemakkelijk elders beter werk. W; waarom deze evolutie als negatief voorstellen?)
….”…In de provincie Fujien werden zelfs 600 politiemannen ingezet om boze boeren te verdrijven van wie de grond was afgenomen voor een industriezone…”
D (de grond wordt niet ‘afgenomen’;. B boeren, die in China de grond onder contract hebben, moeten bij onteigening wijziging van de bestemming ervan billijk vergoed worden. P; protesten tegen zogenaamde onteigeningen zijn een marginaal verschijnsel. De, de (in het westen opgeblazen) protesten op het platteland hebben gewoonlijk te maken met te hoge belastingen).
” ‘De hemel is hoog en de keizer is ver”, ‘, redeneren nog altijd veel lokale potentaten. “‘De keizer”, ‘, Peking, is echter bezorgd over de negatieve gevolgen van die toestand op de sociale stabiliteit.
Er zijn vast nog Chinezen (wellicht vooral taxichauffeurs) die dit soort feodale volkswijsheden in de mond nemen. Westerse journalisten blijven dit cliché opdiepen en negeren de overweldigende meerderheid van uitingen en visies die je kunt horen in het China van vandaag, een land dat intussen volop in de 21e eeuw leeft. Dat soort journalistiek verspreidt een muf koloniaal luchtje.
( China is een modern land; waarom deze suggestieve band met een middeleeuws keizerrijk?)
“Zo gewagen ramingen van 35 miljoen boeren zonder grond om te bewerken. Daar ze geen sociaal vangnet hebben, kunnen die moeilijk anders dan naar de steden te trekken om er onder meer als ongeschoolden in de bouw te werken.”
(Oop welke ernstige bron zijn zouden deze ‘’ramingen’’ kunnen gebaseerd zijn?; boeren Boeren trekken naar de stad omdat in de stad meer te verdienen valt; het resultaat is dat in sommige streken gronden onbewerkt blijven, juist precies het omgekeerde van ‘boeren zonder land’).
“Om de migratiegolf naar de steden op te vangen, moet er de komende jaren zeer veel gebouwd worden. Nu tellen de Chinese steden naar schatting rond 430 miljoen inwoners, een derde van de bevolking. Tegen 2020 zou de stedelijke bevolking tot 750 miljoen stijgen, tegen 2030 tot één miljard…”
(waarom suggereren dat deNogmaals, v verstedelijking negatief zou zijn? Verstedelijking van de overtollige plattelandsbevolking is juist een progressief aspect ontwikkelingspolitiek van de regeringvan het op ontwikkeling gerichte overheidsbeleid) ".
Me dunkt dat de analyse van de verdiensten en gebreken van het ‘socialisme op zijn Chinees’ minstens op zijn minst recht heeft op een objectievere aanpak. Een zoveelste ideologische, weinig wetenschappelijke beoordeling van de Chinese realiteit dient misschien wel een bepaalde zaak, maar zeker niet die van het ‘democratisch socialisme’.
Frank Willems
Oud-voorzitter Vereniging België-China
Chinese trekken, reactie op reactie
Wordt de economische groei van China in het artikel over Kapitalisme met Chinese trekken (Uitpers nr. 49) negatief voorgesteld? Eerder het tegendeel, die groei is uiteraard een positieve ontwikkeling. Maar ontkennen dat het in dit geval om een kapitalistische ontwikkeling gaat, met alle negatieve aspecten vandien, is toch wel de evidentie ontkennen. Dit afdoen als het werk van Westerse journalisten die in een muf koloniale sfeertje werken, doet me denken aan de stalinistische banbliksems waarmee decennia lang elke kritiek op het zogenaamde "reële socialisme" werd afgedaan als onderdeel van een kapitalistische samenzwering.
Enkele punten uit de kritiek:
Bouwspeculanten: Er worden inderdaad ook sociale appartementen opgetrokken, het zou er maar aan mankeren, dat gebeurt ook in veel kapitalistische regimes. Kijk maar naar Singapore of West-Europa. Het belet niet dat er effectief grote bouwspeculanten zijn die veel armslag krijgen. De bronnen? Talrijke Chinese kranten brachten vorig jaar reportages over die bouwspeculatie; die heeft volgens de kranten een dergelijke omvang aangenomen dat vice-premier Zeng Peiyan er openlijk zijn bezorgdheid over uitsprak.
Uit die reportages bleek duidelijk dat het uitdrijven van bewoners door speculanten niet zo uitzonderlijk is en vaak gedekt wordt door lokale autoriteiten. Een Pekingse krant (Zhongguo Jingji Shibao) bracht in augustus vorig jaar een reportage – met foto’s – over de brutale manier waarop speculanten met de hulp van lokale misdaadbenden mensen uit een wijk verjaagden. Een advocaat in Shanghai die vorig jaar de illegale praktijken van een grote speculant aanklaagde, kreeg drie jaar gevangenis wegens "het onthullen van staatsgeheimen". Sinds oktober vorig jaar zijn eindelijk enkele speculanten opgepakt die mensen illegaal uit hun woning verjaagden en zijn enkele onderzoeken geopend naar het illegaal gebruik van gronden. Maar aan de macht van de bouwspeculanten zelf wordt niet geraakt, alleen aan enkele excessen. En wat er is nu socialistisch aan grond- en bouwspeculatie?
Zelf heb ik enkele jaren geleden in Shanghai verscheidene getuigenissen gehoord over dergelijke brutale uitdrijvingen door de lokale overheden ten voordele van bouwpromotoren. Uit diverse reportages in de Chinese media en uit getuigenissen kan ik alleen maar vaststellen dat binnen- en buitenlandse journalisten gelijk hebben als ze aanklagen dat de stadscentra meer en meer wijken van de rijken worden.
Wat hebben de mensen die uit de oude stadswijken worden gezet, eraan dat ze moeten plaats maken voor rijkere burgers? Bovendien hebben veel van die oude stadswijken mijns inziens zeer veel charme en kan een politiek van renovatie er toch voor zorgen dat de bewoners comfort krijgen – wat een belangrijke bijdrage zou zijn tot sociale woonpolitiek. De zogenaamde "Culturele revolutie" heeft in de jaren 1960 al zoveel van het oude stadsweefsel vernield, in Peking en vooral Shanghai is er al zoveel stadsschoon platgewalst; ik vind dat men toch maar moeilijk het verder platwalsen kan verdedigen.
Boeren: het cijfer van 35 miljoen boeren zonder grond om te bewerken wordt onder meer gemeld door de South China Morning Post (uitgegeven in Hongkong, doorgaans niet onvriendelijk voor het Chinese regeringsbeleid) die daarvoor steunt op eigen informatie en op andere Chinese kranten.
Ze trekken naar de stad omdat er meer te verdienen valt? Wat zegt het zeer officiële "Consultatief Volkscomité" daarvan? Dat de overgrote meerderheid van de nieuwkomers in de steden geen enkel contract hebben en ontzettend slecht betaald worden. Ze zijn overgeleverd aan willekeur en de overheden zijn blind voor die toestand. Er moeten dringend wetten komen om die "nieuwe arbeiders" tegen die uitbuiting te beschermen. Aldus deze zeer officiële bron. Maar het is niet omdat die bron het weet dat er veel aan verandert.
Freddy De Pauw
(Uitpers, nr. 50, 5de jg., februari 2004)