Een van de meest bekende van de ruim 200 politieke gevangenen van het regiem Ortega-Murillo is Dora María Téllez, ‘comandante guerrillero’ uit de tijd van de strijd tegen Somoza en later ook minister van Gezondheidszorg. In 1978 leidde zij samen met Eden Pastora de spraakmakende bestorming van het Nationale Paleis, die leidde tot de vrijlating van tal van bekende sandinisten, waaronder Daniel Ortega.
Dora María zit al sinds juni 2021 vast in de Chipote-gevangenis en werd kort na haar arrestatie in een schijnproces achter gesloten deuren tot acht jaar detentie veroordeeld vanwege veronderstelde ‘samenzwering tegen de integriteit van de Nicaraguaanse staat en samenleving’. Volgens mensenrechtenorganisatie Cenidh (als NGO inmiddels verboden maar nog altijd in staat om van zich te laten horen) is Téllez’ leven nu ernstig in gevaar. Heel weinig mensen, waaronder haar broer, hebben haar de afgelopen tijd mogen zien. Volgens deze ooggetuigen is ze sterk vermagerd, vertoont ze sporen van marteling en is het een wonder dat ze mentaal overeind blijft. Het regiem handhaaft een hermetisch zwijgen over haar situatie. Cenidh stelt het Hooggerechtshof mede verantwoordelijk voor de mogelijk fatale gevolgen van haar gevangenschap.
Inmiddels is bekend geworden dat de prestigieuze Sorbonne Universiteit in Parijs een eredoctoraat aan Dora María Téllez heeft toegekend. De officiële ceremonie die daarbij hoort, zou eind november of begin december in Parijs moeten plaatsvinden. Volgens haar broer heeft Dora María laten weten zich zeer vereerd te voelen met deze toekenning. Dit voedt de hoop dat ze zal worden vrijgelaten en zelf naar Frankrijk zal kunnen reizen om bij de ceremonie aanwezig te kunnen zijn.
Uit : Nica Nieuwsbrief 38 (bronnen Confidencial en Cenidh)
Open brief waarin de vrijlating wordt geëist van Dora María Téllez, politieke gevangene van de dictatuur van Ortega-Murillo
Deze open brief werd op 30 september in het Spaans, Frans, Engels en Nederlands opgesteld op initiatief van French Collective of Solidarity with the People of Nicaragua (CSPN) en ondersteund door CCFD-Terre Solidaire, Comité Nicaragua Occitanie (CNO), France Amérique Latine (FAL), Fédération internationale des droits de l’Homme (FIDH), SOS Nicaragua Frankrijk en Union syndicale Solidaires
Dora María Téllez – een emblematische figuur van de Sandinistische revolutie en politiek leider van de Nicaraguaanse oppositie tegen de dictatuur van Ortega-Murillo – zit sinds juni 2021 gevangen. Ze wordt onder onmenselijke omstandigheden vastgehouden en gemarteld in de beruchte gevangenis van ‘El Chipote’ , samen met meer dan 30 andere politieke gevangenen. In totaal zijn er meer dan 200 politieke gevangenen in verschillende gevangenissen in heel Nicaragua.
Dora María Téllez, een politiek activiste en publieke intellectueel met een masterdiploma in de Nicaraguaanse geschiedenis, wordt nationaal en internationaal erkend voor haar publicaties en haar politiek en maatschappelijk activisme ten gunste van democratie. De Sorbonne Nouvelle University in Parijs zal haar op 28 november 2022 een eredoctoraat (honoris causa) toekennen. Dit is een erkenning voor haar “uitzonderlijke politieke en wetenschappelijke carrière en voor haar bijdragen aan de internationale sociale vooruitgang”, aldus de universiteitsbrief, die in mei 2022 aan haar familie werd overhandigd.
Daarom voor deze gelegenheid eisen wij, academici; leiders, leden, activisten en toegewijde burgers van de politiek, vakbonden en maatschappelijke organisaties dat ze wordt vrijgelaten en toestemming krijgt om naar Parijs te reizen om haar eredoctoraat persoonlijk in ontvangst te nemen. Evenzo eisen we de vrijlating van alle andere Nicaraguaanse politieke gevangenen.
Dora María Téllez is al meer dan 40 jaar een leidende figuur in de strijd voor democratie en sociale rechtvaardigheid in Nicaragua. Op 20-jarige leeftijd trad ze toe tot het National Sandinista Liberation Front (FSLN) in de guerrillaoorlog tegen de Somoza-dictatuur en leidde ze de zegevierende operatie om het Nationaal Paleis van Nicaragua over te nemen, wat resulteerde in de vrijlating van 60 politieke gevangenen uit die tijd. Op 23-jarige leeftijd leidde ze het offensief om León te bevrijden, de eerste bevrijde stad van het land. Na de omverwerping van de Somoza-dictatuur was ze vicevoorzitter van de Raad van State (wetgevende macht), parlementslid en minister van volksgezondheid, waarin ze bekend stond om haar transparante en efficiënte bedrijfsvoering. In 1995 verliet ze de partij vanwege de autoritaire houding van de FSLN.
Dora María Téllez wordt algemeen erkend voor haar verzet tegen de dictatuur van Ortega-Murillo, en ze heeft het autoritaire en antidemocratische karakter van de regering en het gebruik van repressie aan de kaak gesteld. Sinds de burgerprotesten in april 2018 uitbraken, heeft de regering de strijdkrachten ingezet om de protestbeweging te vernietigen. Alleen al in 2018 werden naar schatting 355 mensen gedood door de strijdkrachten en paramilitairen. Deze mensenrechtenschendingen zijn goed gedocumenteerd door mensenrechtenorganisaties zoals Amnesty International, de International Federation of Human Rights (FIDH), de Inter-American Commission on Human Rights of the Organization of American States (IACHR), het VN-bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten (OHCHR) en de VN-Mensenrechtenraad (UNHRC).
Op 13 juni 2021, op een moment dat de politieke krachten van de oppositie zich burgerlijk voorbereidden op deelname aan de verkiezingen van 7 november 2021, werd Dora Maria Tellez bij haar thuis met geweld gearresteerd.
In februari 2022, na de goedkeuring van ad-hocwetten ontworpen door de dictatuur, werd ze beschuldigd en berecht op grond van de vermeende misdaad van “poging tegen de nationale integriteit en samenzwering”. Deze wet werd gebruikt om, zonder proces, meer dan 90 politieke gevangenen te berechten, waaronder presidentiële pre-kandidaten, boeren, studenten, zakenlieden, activisten, journalisten en leiders van politieke, maatschappelijke, religieuze en sociale bewegingen, onder anderen.
De omstandigheden waarin de 66-jarige Dora María Téllez gevangen zit, schenden niet alleen haar mensenrechten, maar brengen ook haar leven in gevaar. Ze zit al meer dan 470 dagen in eenzame opsluiting, met familiebezoeken om de 45 dagen, waarbij haar drastische gewichtsverlies is waargenomen. Dora María Téllez wordt dag en nacht in constante duisternis vastgehouden, zonder medische hulp en met onvoldoende voedsel. Half september begon ze een hongerstaking, als een extreem gebaar van protest, om een einde te maken aan het eenzame opsluitingsregime tegen haar en haar medegevangenen. Dora María Téllez eist dat haar recht en dat van alle gevangenen op toegang tot leesmateriaal wordt gerespecteerd, en ze eist ook dat ze een volmacht mag ondertekenen zodat haar familie haar socialezekerheidspensioen kan ontvangen.
Deze omstandigheden worden gedeeld door de meer dan 200 politieke gevangenen die in verschillende gevangenissen in Nicaragua worden vastgehouden. Om deze redenen, en vanwege het risico voor Dora Maria’s leven, eisen we dat de door de Verenigde Naties vastgestelde minimumnormen voor de behandeling van politieke gevangenen, ook wel bekend als de Nelson Mandela-regels, onmiddellijk worden toegepast op haar en op alle politieke gevangenen. We eisen dat mensenrechtenorganisaties, het Internationale Rode Kruis en de onafhankelijke commissie van deskundigen gekozen door de VN-Mensenrechtenraad, toegang hebben tot de ‘El Chipote’-gevangenis en alle andere gevangenissen en politiebureaus in het land.
We eisen de onmiddellijke vrijlating van Dora María Téllez en die van alle andere Nicaraguaanse politieke gevangenen, en de nietigverklaring van hun valse en illegale processen.
(30 september 2022)