Toen de Oostenrijkse kroonprins Franz Ferdinand van Oostenrijk in juni 1919 door enkele Servische ultranationalisten werd doodgeschoten dan leek dit wel erg belangrijk nieuws maar meer niet. Tot enkele weken nadien de Duitse troepen België binnentrokken. De dood van de Oostenrijkse kroonprins had een kettingreactie op gang gebracht die in Europa en het Midden-Oosten leidde tot de eerste wereldoorlog en miljoenen doden. De wonden daarvan zie we dagelijks nog steeds in het Midden-Oosten.
Sleutelfiguur in strijd salafisme
Nu deze ochtend heeft het Amerikaanse leger niet met een revolverschot zoals in 1914 maar met een precisieraketaanval vlakbij de luchthaven van Bagdad vermoedelijk 8 militairen vermoord waaronder de Iraanse brigade-generaal Qassem Soeleimani, de verantwoordelijke voor de buitenlandse operaties van het Iraanse leger. En dat betreft in essentie de strijd in Lebanon, Syrië en Irak tegen de salafistische terreurgroepen, Israël en de VS.
Ook de gelijktijdige moord op Abu Mahdi al Muhandis, de nummer twee van de Hashd al Shaabi, het Iraaks Volksmobilisatiefront, is hier erg belangrijk. Dit front was opgericht op vraag van de opperste geestelijke leider van Irak Ali al Sistani toen ISIS in 2004 moeiteloos niet alleen de stad Mosoel veroverde maar ook zonder veel tegenstand oprukte naar Bagdad. Het was een plan uitgedokterd door de VS, Israël en de EU.
Sistani heeft in tegenstelling tot zijn Iraanse collega’s Ali Khamenei alleen een adviserende rol in het Iraakse politieke leven maar hij bezit bij velen wel een groot moreel gezag die een essentiële invloed heeft op het land. Verder dient men ook te beseffen dat voor mensen als Soeleimani en Muhandis dit de heldendood is waarvoor men ook geen schrik heeft. Heldendom is iets waar vele van hun geloofsgenoten naar streven.
De aanval van ISIS
Het waren Sistani, Iran, met Soeleimani, het Libanese Hezbollah en Rusland die Irak in juni 2014 nog bijna dezelfde dag ter hulp kwamen. Zo had Irak, ondanks Amerikaanse beloften en betalingen, nog steeds niet de beloofde F16 gekregen en zat het dus zonder luchtmacht. Iran heeft toen met hulp van Rusland de vliegtuigen teruggestuurd die in 2003 bij de Amerikaanse invasie Irak waren ontvlucht.
Verder zorgde Hezbollah voor de opleiding van die tienduizenden Irakezen die de oproep voor vrijwilligers van Ali al Sistani hadden opgevolgd. Het Israëlisch plan mislukte zeker doordat ISIS toen ook Erbil, de hoofdstad van het Iraaks Koerdistan van de clan Barzani aanviel. Wat tegen de afspraken was want Barzani zat mee in het complot dat hem een eigen staat moest opleveren Waar hij dan nog meer dan voorheen naar believen kon plunderen.
Waarna in augustus als gevolg van de aanval op Erbil de VS plots toch op het toneel verscheen om de ‘redder in nood’ te spelen. De aanval op Erbil en de mislukte raid op Bagdad zorgde ervoor dat de VS toen troepen stuurde die er nu nog steeds zijn en in essentie dienen om de greep van de VS/Israël op de regio zoveel mogelijk te behouden.
Tegen die aanwezigheid was in Irak veel verzet maar ze bleven omdat de Irakezen liefst niet teveel afhankelijk zouden worden van Iran. Ook hebben vele Iraakse toppolitici zoals de premier en de president een dubbele westerse nationaliteit. Zo is president Barham Salih een Brit en een afgestudeerde van de universiteiten van Cardiff en Liverpool. Een agent van MI6?
De man is geboren in de stad Soeleimania in Iraaks Koerdistan en lid van de Patriottische Unie van Koerdistan en dat is de partij van Jalal Talabani, de andere clanleider in Iraaks Koerdistan en aartsrivaal van de clan Barzani uit Erbil. Traditioneel is de clan van Talabani gelieerd aan Iran terwijl Barzani al decennia de steun geniet van Israël. Het toont allemaal de complexiteit van het Iraakse schaakbord (1)
Sta-in-de-weg
Hoe de toestand nu verder gaat evolueren is op dit ogenblik onduidelijk. Wie welke stappen gaat zetten en in welke richting is af te wachten tot de mist in Bagdad wat opklaart. Wel heeft premier Abdel Mahdi het parlement in spoedzitting bijeengeroepen en wil men daar het vertrek van de Amerikaanse troepen gaan eisen. Wat vermoedelijk geen probleem gaat geven.
Vraag is hoe de VS hierop dan gaat reageren. Bij sommigen roept dat wat nu gebeurt natuurlijk herinneringen op aan de film uit 1998 Wag the Dog van Barry Levinson waarin fictief een Amerikaanse president een oorlog uitlokt om zo de presidentsverkiezingen te winnen. Is dat wat er aan de hand is? Een president Donald Trump die de verkiezingen van dit najaar wil winnen?
Zeker is echter dat de VS en Israël woedend zijn op Iran dat de sta-in-de-weg is voor de Israëlische plannen om de grenzen van het Midden-Oosten geheel te hertekenen en de regio om te vormen tot een serie ministaatjes gebaseerd op zogenaamd religieuze en etnische groepen. Met daarbij massa’s slachtpartijen en volksverhuizingen en nadien elkaar tot in de eeuwigheid bevechtende dwergrijkjes. Met Israël dat zorgt voor wapens?
Toen in 1979 in Irak de CIA-agent Saddam Hoessein via een staatsgreep aan de macht kwam en datzelfde jaar via een coup de Sjah van Iran Reza Pahlavi verdreven werd door de volgelingen van Ayatollah Ruhollah Khomeini werd in wezen het startschot gegeven voor de bijna tien jaar durende Iraaks-Iraanse oorlog. Wat een erg vernietigend conflict was en het begin van de ondergang van Irak. Zeker na het handelsembargo.
Wraak
Maar Iran overleefde het en bouwde zijn economie en leger tot voordien ongekende hoogten weer op. Dat is de grote frustratie en woede van Israël en Washington die in Teheran een obstakel zien – terecht – voor hun verdere machtsgreep in de regio.
Daarom de heel zware sancties tegen Iran. Men wil dat land voor men het aanvalt alsnog kapot krijgen. Maar ondanks de massale destabiliseringspogingen zoals de Groene Revolutie van 2009 lukt dit niet.
Zeker na de zware nederlaag in Syrië en Libanon zint men duidelijk op verdere wraak. Het is geen toeval dat de Israëlische aanvallen op Syrië begonnen in 2017 na de bevrijding van Aleppo en enkele andere bolwerken van die salafistische terreurgroepen. De vermoedelijk meer dan 200 miljard dollar kostende oorlog tegen Syrië bleek een grote mislukking.
Het is duidelijk dat het de bedoeling van vooral Israël en de VS is om in de regio een algehele oorlog uit te lokken om zo alsnog een soort van overwinning te bekomen. Of dat gaat lukken is maar de vraag. De politieke en militaire leiders in Iran, Moskou, China, Irak, Syrië en Libanon hebben dat echter goed door en trapten tot heden niet in die val. Vandaar dat noch Hezbollah, noch Syrië of Rusland behoudens wat harde woorden echt reageren.
Maar zoals Christopher Clark in zijn basiswerk over W.O.I ‘The sleepwalkers’ (2) schreef kan deze moord bijna geruisloos evolueren naar een grootschalige oorlog. Waarbij de ene kleine stap gevolgd wordt door een nieuwe kleine stap, enzovoort. En nu al roepen sommige aanhangers van Trump op tot oorlog met Iran. Het wordt bang afwachten.
Intussen blijkt ook de VRT weeral uit te blinken tot wat moeilijk anders kan omschreven worden dan als een woordvoerder van het Witte Huis in Washington. Zo had Jens Franssen het over Qassem Soeleimani als “een man met bloed aan zijn handen” en “de ijzeren vuist van het regime’” met verdere omschrijvingen als ‘controversieel’ en ‘gevreesd’. Het leek wel Mike Pompeo, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, aan het woord.
Ook toonde men een filmpje dat Mike Pompeo op Twitter had gezet stellende dat het Irakezen waren die de moord op Soeleimani al dansend vierden. Een dertigtal zo te zien. Volgens anderen op Twitter was het echter juist het omgekeerde. Ook zijn er beelden op Twitter uit de Iraakse stad Karbala waar tijdens het vrijdaggebed massa’s gelovigen ‘dood aan de VS” schreeuwden. Maar dat toonde de VRT niet.
Intussen heben de VS, en ook Nederland, hun burgers opgeroepen om het land zo snel mogelijk te verlaten. Opvallend is ook de stilte in Europa over deze aanslag. Voor zover geweten is er hier nog geen reactie te rapen. Alleen Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, riep op tot een de-escalatie. Braver kon moeilijk.
Voetnoten
1) Global Research, Dirk Adriaensens, 25 december 2019, ‘Iraq: The October Revolution of 2019 and the Iran-US Conflict’. Dirk Adriaensens woont in de streek van Geraardsbergen en kent de recente geschiedenis van Irak beter dan wie ook in België. Hij toont in zijn verhaal hoe men in 2003 na de Amerikaanse bezetting een staat creëerde die niet anders dan disfunctioneel kon zijn.
2) The Sleepwalkers, Christopher Clark, Penguin, 2012, 797 pagina’s.
