De Fransen vertrekken uit Mali, hopend dat hun hetzelfde lot niet beschoren wordt in andere landen van de Sahel. Want zowel enkele lokale heersers als bevolking delen onze westerse afkeer van de Russische president Vladimiir Poetin niet. Integendeel, ze blijken nogal vatbaar voor de door Moskou aangeblazen verwijten van neokolonialisme aan het adres van de Fransen.
Wat als een grootse Frans-Afrikaanse operatie in 2013 startte, is voor Parijs een fiasco geworden. Tot overmaat van ramp is het Moskou dat het terrein meer en meer bestrijkt. Trouwens niet alleen in deze regio, maar over het ganse continent. De Russische agressie tegen Oekraïne heeft daar niets aan veranderd.
Opgedoekt
De Franse president Emmanuel Macron had vorig jaar al een einde gesteld aan de – Franse – operatie Barkhane. Het aantal militairen werd verminderd, basissen in Mali opgedoekt om plaats te maken voor een beperktere anti-terreuroperatie. Intussen zegden de militaire regeerders van Mali, enkelen daarvan die nauwe banden hebben met Rusland, de militaire samenwerkingsakkoorden met Parijs op.
Een ander onderdeel van de anti-terreur constructie, Takuba met militairen geleverd door Frankrijks bondgenoten (waaronder België), werd door Mali ook ongewenst verklaard. Takuba werd dus stilletjes opgedoekt.
De Malinese leiders hebben nu ook een ander onderdeel van de constructie, de G5 Sahel, opgeblazen. Half mei hebben ze er zich uit teruggetrokken, zodat deze zieltogende G5 nu helemaal geen echt bestaan meer heeft.
Bamako klaagt aan dat tegen Mali sancties worden genomen omdat er een militaire junta aan de macht is zonder agenda voor democratisering, terwijl er ook in Burkina Fasso en Tsjaad junta’s aan de macht zijn. Voor Bamako wil Frankrijk gewoon neokoloniale onderdanigheid afdwingen. Intussen wordt de plaats van de vertrekkende Fransen ingenomen door het Russische huurlingenbedrijf Wagner en door Russische instructeurs.
Maar het terrein wordt ook ingenomen door jihadistische groepen. Zowel de filialen van Al Qaida als van IS controleren nu grote gebieden, vaak in overleg met de nationale en lokale autoriteiten.
Oekraïne?
De beschuldigingen van neokolonialisme worden ook ruim opgediend op “sociale” media, Facebook, You Tube enz. Die zijn voor miljoenen bewoners van de regio de voornaamste, vaak de enige bron van informatie. Die media worden al een tijdje beheerst door militante anti-Franse en Moskougezinde figuren.
Een van de bekendste is de Zwitsers-Cameroenese Nathalie Yamb die in 2019 bekendheid kreeg door haar tussenkomst op de Afrika-Russische conferentie in Sotsji (Rusland). Haar honderdduizenden volgers stappen ook mee in haar verdediging van de Russische agressie tegen Oekraïne en haar beschuldigingen dat de westerse mogendheden oorlogsstokers zijn. Zoals in West-Afrika.