INTERNATIONALE POLITIEK

Proces tegen Karabach-leiders in Bakoe

Image
President Alijev (rechts) met zijn Turkse collega Erdogan als hoofdrolspeler.

Bakoe. – In de Azerbeidzjaanse hoofdstad Bakoe is het proces gestart tegen 16 voormalige leiders van de betwiste regio Nagorno-Karabach. De beklaagden, onder wie voormalig de facto-presidenten en ministers van de afgescheiden regio, worden beschuldigd van onder meer terrorisme, misdaden tegen de menselijkheid en staatsondermijnende activiteiten. De rechtszaak, die plaatsvindt in een speciaal ingerichte rechtszaal, roept vragen op over de rechtsgang en de politieke motieven erachter.

Onder de beklaagden bevindt zich Ruben Vardanyan, een voormalige Russische zakenman van Armeense afkomst, die in 2022 korte tijd premier was van de zelfverklaarde republiek Artsach, zoals de Armeniërs Nagorno-Karabach noemen. Vardanyan wordt beschuldigd van het financieren van terrorisme en het bevelen van gedwongen deportaties en martelingen.

Hij ontkent alle aanklachten en noemt het proces een “georkestreerde poging om de Armeense strijd voor zelfbeschikking te delegitimeren. Vardanyan liet in hetzelfde statement weten dat hij de volledige, officiële tenlastelegging zelf niet mocht inkijken.
De Azerbeidzjaanse president Ilham Alijev ziet het proces ongetwijfeld als een triomf. Zijn militaire herovering van de regio in september 2023, gesteund door bondgenoten Turkije en Israël, betekende het einde van de Armeense aanwezigheid in de enclave, een langgekoesterde ambitie van Bakoe. Azerbeidzjan spreekt van het herstel van territoriale integriteit en van het einde van verwerpelijk separatisme. Voor Armeniërs gaat het echter over etnische zuivering.

Gesloten deuren

Hoewel de Azerbeidzjaanse autoriteiten beweerden dat het proces openbaar zou zijn, werd slechts staatsmedia toegang verleend tot de eerste zitting op 17 januari. Daar kregen de beklaagden door de staat aangeduide advocaten en vertalers toegewezen. Het proces, vrezen velen, zal vooral een showproces zijn. Azerbeidzjan wil met deze rechtszaak niet alleen de voormalige leiders ter verantwoording roepen, maar ook een krachtig signaal sturen naar Armenië en de internationale gemeenschap: de kwestie-Karabach is voor Bakoe definitief gesloten.

De Armeense regering heeft zich tot dusver terughoudend opgesteld, maar benadrukt dat de aangeklaagden in overeenstemming met internationale rechtsprincipes behandeld moeten worden. Ondertussen roepen mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty International, op tot onafhankelijk toezicht en een eerlijke rechtsgang. Veel hoop is daarvoor alvast niet: Ruben Vardanyan klaagde eerder al aan dat hij onmenselijk werd behandeld in de gevangenis (hij zat voor meer dan 470 dagen opgesloten, waarvan ruim 340 in isolatie en 24 in een strafcel), dat hij zich nauwelijks mocht voorbereiden op zijn proces en dat hij gedwongen werd om vervalst bewijsmateriaal te ondertekenen.

Geopolitiek belang

De huidige situatie is het resultaat van decennia van conflict over Nagorno-Karabach, een regio die tijdens de Sovjetperiode werd toegewezen aan Azerbeidzjan, ondanks de overwegend Armeense bevolking. De onafhankelijkheidsstrijd escaleerde eind jaren ’80 in een oorlog die in 1994 leidde tot een Armeense overwinning en de oprichting van de zelfverklaarde republiek. Azerbeidzjan zinde echter op wraak en investeerde de afgelopen jaren fors in zijn leger met steun van Turkije en Israël.

Sinds de militaire herovering van Nagorno-Karabach in september 2023, waarbij tienduizenden Armeniërs de regio ontvluchtten, voeren Azerbeidzjan en Armenië gesprekken over een vredesverdrag. Toch blijft de sfeer gespannen, vooral nu Bakoe via juridische weg zijn overwinning probeert te bestendigen. Op 1 januari werd de Republiek Artsach overigens officieel ontbonden.

De rechtszaak tegen de Karabach-leiders werd op 21 januari hervat, met getuigenissen van honderden vermeende slachtoffers. Het gaat daarbij onder andere over nabestaanden van slachtoffers tijdens de oorlog. De uitkomst lijkt echter al vast te staan: een harde veroordeling als onderdeel van Alijevs strategie om Karabach definitief onder Azerbeidzjaanse controle te brengen.

Relevant

Armenië lonkt naar VS na teleurstelling in Rusland

Met een lopend proces in Bakoe tegen de voormalige leiders van Nagorno-Karabach en een steeds brutalere president Ilham Alijev, is Jerevan op zoek naar nieuwe strategische partners. De desillusie…

De weeklacht van Armenië

Verwacht u niet aan een evenwichtige studie over de twistappel Nagorno-Karabach als u het getuigenverhaal van Jens De Rycke doorleest. De “onderzoeksjournalist” (de man gaat inderdaad ter plekke en…

Oorlog tegen Armeniërs is al ‘vergeten’

Etnische zuivering Nagorno-Karabach , amper zes weken geleden De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is bezorgd dat de Russische oorlog tegen zijn land door de Gaza-oorlog uit de aandacht wordt…

Laatste bijdrages

Gaza, rivièra of piratenkust? 

De vraag.  Het antwoord van Donald Trump, de Amerikaanse president, mag dan een provocatie zijn of gewoon onbeleefd en idioot, dat neemt niet weg dat de vraag reëel en…

“Trump is erg hypocriet”

Er gaat geen dag voorbij of er komt een of ander gruwelverhaal uit Washington. President Trump gaat door met dreigen en alweer dreigen. Van Palestina naar Panama en Mexico.…

Armenië lonkt naar VS na teleurstelling in Rusland

Met een lopend proces in Bakoe tegen de voormalige leiders van Nagorno-Karabach en een steeds brutalere president Ilham Alijev, is Jerevan op zoek naar nieuwe strategische partners. De desillusie…

Joden en moslims aan zet

You May Also Like

×