Ter linkerzijde slaan de stoppen door bij de Russische agressie tegen Oekraïne. In de ogen van sommige linkse denkers lijkt het Rusland van Poetin de rechtstreekse voortzetting van de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken, alsof er geen kapitalistische plundering was en is. Aan de andere kant wordt elke poging om naast die agressie ook de westerse oorlogszucht aan te klagen, fors afgedaan als “poetinofilie”. Zo krijgt Le Monde Diplomatique (MD) er fel van langs voor de opinie van Serge Halimi, met titel “Saigner la Russie? (Rusland doen bloeden).
Monde Diplomatique
Enkele trotskistische stemmen delen op de sociale media een bijzonder zware uitval tegen Halimi die wordt afgeschilderd als een ‘poetinofiel’. “Schande voor Serge Halimi, schande voor Le Monde Diplomatique” aldus een commentator. Het wordt voorgesteld alsof dat maandblad naar de pijpen van Moskou danst en er misschien zelfs voor betaald wordt.
Dat is schrikken. Had ik dat artikel dan verkeerd gelezen of verkeerd begrepen? Ik herlees en herlees het en vind geen greintje poetinofilie. Ben ik dan zelf al besmet?
Wat schrijft Halimi dan om zo fel aan de schandpaal te worden genageld: Hij stelt vast dat de VS ‘profitent’, handig gebruik maken van de opeenvolgende door Poetin veroorzaakte catastrofes voor strategische winst: een erg verzwakt Rusland. China dat daarmee verveeld zit, een versterkte Navo, voor de VS massa’s contracten voor graan, wapens en gas, westerse media die hun propaganda gedwee volgen….De VS sparen de middelen niet om Rusland te verzwakken, zoals o.m. blijkt uit de 54 miljard dollar hulp die het Congres al goedkeurde – 80 % van het militair budget van Rusland….
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky verklaarde op 21 mei dat de oorlog slechts zou eindigen aan de onderhandelingstafel. Maar het Russisch leger zet zijn verwoestende opmars in de Donbass verder, wat de VS goed uitkomt… De Franse president heeft echter gelijk dat de vrede er niet zal komen met de vernedering van Rusland…
Tot daar in grote lijnen het betoog van Halimi. ( Zie: https://www.monde-diplomatique.fr/2022/06/HALIMI/64758)
Is dit nu “ het zoveelste bewijs van de vooringenomenheid van de Monde Diplomatique ten gunste van Poetin”? Dat is althans het verwijt dat o.m. enkele trotskistische kameraden overnemen, ook al publiceert MD regelmatig kritische artikels over het Rusland van Poetin, zelfs van trotskistische kameraden.
Heksenjacht
Dit is echt een zeer dubieuze heksenjacht. Niet alleen MD wordt zo aangepakt, al wie deze Russische agressie met al haar misdaden in een context durft plaatsen, wordt er meteen van beschuldigd geen oog te hebben voor het lijden van het Oekraïense volk. Er bestaat geen twijfel aan, de Oekraïeners zijn veruit de grootste slachtoffers, de tienduizenden wier leven door die agressie is afgebroken, de vele verminkten en andere gewonden, de vernieling van dorpen en steden, er zijn geen woorden voor. Een reden te meer om die oorlog niet te laten aanslepen, in het belang van de Oekraïense bevolking.
En het is inderdaad erg over vrede te moeten praten met een agressor. Maar Macron heeft gelijk als hij opwerpt dat die er nu eenmaal niet komt door de vernedering van Rusland. Temeer daar we deze keer heel levendig geconfronteerd worden met het bestaan van kernwapens, en we mogen er niet van uitgaan dat het zogenaamde “evenwicht van de nucleaire terreur” het inzetten ervan uitsluit. Op 6 augustus kunnen we nog maar eens stilstaan bij de kernbom die 77 jaar eerder op Hiroshima werd gedropt.
Macron kijkt iets verder, naar het Europees continent na deze oorlog. Permanent op voet van oorlog leven, met aan westerse kant de dominantere rol van de VS. Of toch proberen tot een vorm van beschaafd samenleven te komen, in het belang van gans Europa. Gaat men ervan uit dat Poetin eerst weg moet? Dan is het maar de vraag of zijn plaats dan niet wordt ingenomen door nog grotere haviken die op de mislukking van de “speciale operatie” zullen springen.
Want mislukt zal ze zijn. Poetin is in feite al vernederd. Het objectief om Oekraïne in een door Moskou gedomineerde federatie of wat dan ook te dwingen, is mislukt – grotendeels door de schuld van Moskou zelf dat Oekraïne door zijn misdaden duurzaam van zich heeft afgestoten.
Op risico van
Macron krijgt op zijn kop, ook van Zelensky, voor zijn opinie. Maar ook hij is mee verantwoordelijk voor de spanningen die zich al bijna 20 jaar ophopen. Ondanks een stevig palmares van felle kritiek op Poetin en poetinisme o.m. hier op Uitpers, wil ik toch het risico nemen ook maar als ‘poetinofiel’ te worden gebrandmerkt. Enkele punten uit de context :
De Krim. Rusland annexeerde het Krim-schiereiland in 2014. Daarop volgden talrijke westerse sancties, het gehouden referendum werd nep genoemd. Een dergelijk referendum had beter plaats gevonden in 1990, bij de onafhankelijkheid van Oekraïne. Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov had in 1954 de Krim, deel van Rusland, aan Oekraïne geschonken te viering van 300 jaar unie. Zonder de mening van de inwoners, een grote meerderheid Russen, te vragen. Nu, het waren slechts binnengrenzen. Toen dat staatsgrenzen werden, veranderde de situatie, maar de bevolking kreeg daar geen zeg over. Dat de Krim in 2014 bij de Russische Federatie kwam, was niet zomaar een brutale annexatie.
(Zie: https://www.uitpers.be/wanneer-binnengrenzen-staatsgrenzen-worden/)
De akkoorden van Minsk van 2015. Die voorzagen in een vorm van autonomie voor oostelijke gebieden met een zeer duidelijke Russische bevolking. Kiev heeft die niet allen niet toegepast, maar gesaboteerd, onder meer door de taalwetten. Dutsland en Frankrijk, medeondertekenaars van ‘Minsk’, hebben niets gedaan om Kiev tot samenwerking te bewegen. En dan klagen over het separatisme van de “volksrepublieken”.
Trouwens, gebieden die zich losmaakten van andere staten en door Moskou worden gesteund, worden nogal vlot gedegradeerd tot “gewillige satellieten van Moskou”. Zoals Zuid-Ossetië dat deel uitmaakte van Georgië. Toen dat een onafhankelijke staat werd, was een van de eerste maatregelen van president Zviad Gansachoerdia om de autonomie van Zuid-Ossetië (en van Abachzië) op te heffen. Waarop de Osseten van dat gebied, die tegen hun zin in Georgië zaten, zich losmaakten. Zij zien de Russische Federatie, waar Noord-Ossetië deel van uitmaakt, wel zitten. Toen president Micheil Saachiasjvili in 2008 Zuid-Ossetië aanviel, reageerden de Russische troepen onmiddellijk, maar hielden zich in onderweg naar Tbilisi. Dat nu voorstellen als een voorloper van de agressie tegen Oekraîne, klopt niet.
En Transnistrië wordt nu ook voorgesteld als een gevaar voor Oekraïne. Dat gebied, met een Russisch-Oekraïense meerderheid, zat door berekeningen van Stalin na 1944 in de Sovjetrepubliek Moldavië, hoofdzakelijk bewoond door Roemenen. Hun afscheiding corrigeerde Stalins manoeuvre, waardoor Russen en Oekraïners ineens in 1990 een minderheid in een Roemeense staat werden.
Maar al die gebieden, die goede redenen hadden om op eigen benen te staan en daarvoor Rusissche bijstand te vragen, worden afgemaakt als speelballen van Moskou.
Geef gas
Mogelijk was de druppel te veel in de opgehoopte spanning in Europa de beslissing half november vorig jaar om de opening van NordStream 2 op de lange baan te schuiven. Ineens stelde het betrokken Duits bureau vast dat er juridische aanpassingen aan het statuut moesten komen. De Gaskraan mocht dus niet worden opengedraaid.
Tot grote vreugde van Washington, van de Duitse rechterzijde en van de Duitse Groenen. Washington voerde jarenlang een intensieve campagne tegen die pijpleiding onder de Baltische Zee; Het regende sancties tegen al wie maar durfde mee te werden aan die leiding, zelfs de werkers een tas koffie schenken was genoeg om op de zwarte lijst te komen.
Het is om te beletten dat Europa te afhankelijk wordt van een onbetrouwbare leverancier, Rusland dus, luidde de uitleg. Nu, zelfs in een oorlogssituatie blijft Rusland aan de meeste klanten gas leveren – op voorwaarde van betaling in roebel of mits andere onderlinge discrete afspraken. Die betrouwbaarheid is er iet altijd bij tankers met Amerikaans vloeibaar gas die eind vorig jaar soms van koers veranderden richting hoogste prijs.
Die hetze tegen NordStream 2 was en is ingegeven door concurrentienijd. De Amerikaanse schalieboorders zijn nu hoogst tevreden, de vraag naar hun producten stijgt en door de sancties stijgen de prijzen geweldig mee. Intussen krijgt de Duitse ex-bondskanselier Angela Merkel verwijten naar het hoofd dat ze met die pijpleiding en in andere zaken te meegaand was voor Poetin. Terwijl ze nochtans weinig heeft gedaan om de akkoorden van Minsk te doen toepassen.
De pijn van sancties
Washington zou liefst alle gaskranen vanuit Rusland doen dichtdraaien. Want zoals met de meeste sancties: de VS worden er beter van , Europa lijdt er zwaar onder. Dat de Duitse economie bijzonder erg gehavend zou worden? Voor Washington geen zorg. Ook niet voor de Duitse Groenen, hun minister van Economie en Klimaat Robert Habeck maakt een nederige buiging voor de sjeik van Qatar en de emir van de Verenigde Arabische Emiraten. Deze verdedigers van de mensenrechten zullen wel voor olie en gas zorgen.
Intussen komen de jongste sancties – boycot van Russische olie – erop neer dat we in dit deel van Europa alweer duurdere energie hebben, duurder tanken, terwijl Rusland in Azië andere klanten kan bedienen, tegen hogere prijzen dankzij de sancties. Intussen blijft er Russisch gas door de pijpleiding in Oekraïne lopen en wordt er verrassend veel graan verscheept in Sebastopol, op de Krim. Zoals meestal worden sancties met geld omzeild, zodat er in Rusland volgens diverse reportages in westerse media voorlopig niet zoveel te merken is van de gevolgen van de sancties. Bij ons wel. BP makte gisteren bekend in het eerste kwartaal dit jaar 5 miljard dollar winst te hebben gemaakt, de speculanten in granen steken hun superwinsten in alle discretie op zak.
En ook intussen blijft de oorlog voortduren, met de gruwelijke dagelijkse ellende aan doden, verminkingen, vernielingen, allemaal uitgelokt door het Kremlin. Vooral de Oekraïeners hebben er belang bij dat dit niet aansleept en er wordt onderhandeld. Geen vrede tot elke prijs, maar zonder te ontkennen dat er ook zaken kunnen rechtgezet worden.
Is dat poetinofilie? Foert met al dat soort beledigingen. Mogen we net als vroeger de Navo en de winsthonger van de wapenfabrikanten nog aanklagen? Mogen we vandaag wijzen op de olie- en gasbaronnen die zich in de handen wrijven, ten koste van de Europese bevolking?
Klimaat?
Een ander slachtoffer van de oorlog is de strijd tegen de klimaatopwarming. Al wordt er wel beweerd dat het opgeven van Russische olie en gas tot snellere omschakeling naar duurzame energie zal aansporen, in de werkelijkheid loopt het anders.
Neem nu schaliegas: dit is niet alleen een ramp voor het milieu (aardverschuivingen, enorm waterverbruik…) maar leidt ook tot veel meer CO2 uitstoot. Maar ja, we zijn in oorlog…aldus o.a. de Duitse Groenen die al regerend oorlogszuchtiger en steeds minder groen worden.
Zie ook:
Zie ook:
Zie ook:
