Vier regeringen op zes maanden tijd! Het klinkt wat absurd. Waar het vooral op wijst is dat die ‘roze vloedgolf’ in Peru niet van een leien dakje loopt.
Op 28 juli 2021 werd Pedro Castillo, verkozen tot nieuwe President van Peru. Hij won zeer nipt van Keiko Fujimori, dochter van, en moest wekenlang wachten tot zijn overwinning werd bevestigd. Niet dat er echt twijfel was, maar de rechtse goegemeente in Lima was geschokt dat deze boer en schoolmeester, verkozen op een orthodox marxistisch-leninistische lijst, Peru Libre, echt President van het land zou worden.
Dat hij het niet makkelijk zou krijgen, was evident. Het hielp niet dat hijzelf volkomen onervaren is en moeilijk zijn rol kan vinden. Tel daarbij dat zijn partij niet alleen zeer principieel radicaal is, maar daarenboven even corrupt als veel andere partijen.
De problemen begonnen met de samenstelling van de regering. Eerste minister werd Guido Bellido, lid van Peru Libre. Het eerste regeringslid dat ontslag moest nemen, na negentien dagen, was Héctor Béjar, minister van Buitenlandse Zaken, omdat hij enkele jaren eerder had verklaard dat de oorsprong van Sendero Luminoso bij de Peruaanse marine lag.
Na veel heen en weer getrek tussen Castillo en Bellido moest ook die laatste in oktober 2021 ontslag nemen. De tegenstrijdige verklaringen gingen over de mogelijke nationaliseringen van de mijnbouw – een levensbelangrijke sector in Peru -, waarbij de President voortdurend de gemoederen en de angst van het bedrijfsleven probeerde te bedaren. Een andere minister Iber Maraví, werd beschuldigd van lidmaatschap van Sendero.
Een tweede regering
Eerste Minister werd Mirtha Vasquez, parlementslid en mensenrechtenactiviste.
Het gestook van de oppositie bleef duren, er was een eerste mislukte poging tot afzetting van de President. Er kwam veel protest toen bleek dat de President met enkele zakenlui had vergaderd in een ander gebouw dan het presidentieel paleis, meteen een ‘bewijs’ van mogelijke corruptie…
Pedro Castillo nam zo veel als mogelijk afstand van de partij die hem liet verkiezen. ‘Bent U communist’, werd hem in een interview gevraagd. ‘Helemaal niet’, was het antwoord. ‘Bent U marxistisch-leninistisch?’ ‘Ook dat niet’…
Er waren problemen met promoties in het leger en toen de Minister van Binnenlandse Zaken de corruptie bij de politie wilde aanpakken en daarvoor geen steun kreeg van de President, nam die ook ontslag. Daarop volgde het ontslag van de Eerste Minister. Dat was op 21 januari 2022.
Een derde regering
Er werd een derde regering gevormd, met een Eerste Minister, Hector Valer, waarvan wordt gezegd dat hij bij Opus Dei is en geweld pleegde op vrouw en dochter. Protest alom, na vier dagen nam de man ontslag.
Een vierde regering
Tijd voor een vierde regering met als Eerste Minister de vroegere Minister van Justitie Anibal Torres. Maar als Minister van Volksgezondheid alweer iemand van Peru Libre, Hernan Condori, anti-vaxxer, zoals velen in zijn partij, en voorstander van een uiterst bedenkelijk en duur medicijn dat ‘clustered water’ wordt genoemd … De Orde van Geneesheren diende al klacht in. Men moet weten dat Peru het land is met de hoogste COVID-mortaliteit ter wereld. Het afgelopen jaar werd echter wel veel vooruitgang geboekt met de vaccinatie.
Deze nieuwe regering is er een van dialoog, aldus de Eerste Minister. Dat is ongetwijfeld goed bedoeld, maar of het kan lukken is de grote vraag.
Het verzet en de oppositie van de elites in Lima zijn groot. Zij kunnen het niet velen dat de President iemand is die normalerwijze tot hun ‘meiden en knechten’ behoort, in hun ogen heeft die man gewoon het recht niet het bestuur van het land in handen te nemen. Bovendien spreekt hij quechua met zijn naaste medewerkers, een inheemse taal waar ze niets van begrijpen!
Het gebrek aan ervaring en kennis bij de President is ook stuitend. Hij omringt zich enkel met adviseurs uit zijn directe kennissenkring, aldus verschillende ex-ministers, en heeft nauwelijks contact met zijn regering. Hij is bijzonder slecht in inzicht en communicatie, zo wordt gezegd.
Enkele weken geleden gaf hij voor het eerst een interview aan CNN, en daarin bevestigde hij dat hij helemaal niet voorbereid was op het Presidentschap. Woede was er ook omdat hij vertelde het volk te willen raadplegen over een mogelijke toegang tot de zee voor buurland Bolivië. Dat was in de ogen van het leger en de elites landverraad! Maar ook de Braziliaanse President Bolsonaro zou een weg willen aanleggen door het amazonewoud tot aan de Stille Oceaan, en daarover mocht Castillo wel gaan praten.
Kortom, met deze linkse President en de enorm hoop die hij deed ontstaan, is de stabiliteit in Peru nog lang niet terug gekeerd. Er is een permanente angst voor een staatsgreep. In de peilingen is zijn populariteit fel gedaald, en daar spelen de grote media uiteraard een rol in. Of Pedro Castillo er in kan slagen ook een Grondwetgevende Vergadering samen te stellen voor het herschrijven van de Grondwet is zeer de vraag.
De crisis in Peru is er niet enkel wegens de linkse regering, uiteraard niet. Er is COVID en er is bovendien een reusachtig grote milieucrisis, met twaalf miljoen vaten olie van het Spaanse bedrijf REPSOL die op de stranden zijn beland …
Toen Pedro Castillo in september de Algemene Vergadering van de V.N. toesprak zie hij o.m.: ‘Een volk dat naar school is geweest, kan nooit bedrogen worden’. Of hij er in het land waar de armoede schrijnend is, kan in slagen daar wat verbetering in te brengen, is zeer twijfelachtig. Dat hij er vandaag nog is, is enkel te danken aan de verdeeldheid van de oppositie en de haat jegens Keiko Fujimori, een overblijfsel uit een tijd die niemand wil terug zien komen.
