Ze zeggen het niet officieel, maar de Chinese leiders verkneukelden zich met de manier waarop Donald Trump het imago van de Verenigde Staten vier jaar lang wereldwijd heeft geschaad. In hun ogen leverde Trump zo een bijdrage om China sneller de nummer één van de wereld te laten worden. Tegelijk hebben ze in Peking geen illusies dat de gespannen relaties met Washington onder Joe Biden veel beter worden.
Op terugweg
Trump bestempelde het Covid-virus steevast beschuldigend als het “Wuhan-“ of “China-virus. China werd een campagnethema. Maar de manier waarop hij de gezondheidscrisis in zijn land (niet) aanpakte, heeft Peking en de Chinezen gestaafd in hun visie dat de VS een mogendheid op de terugweg zijn, waar wetenschap in de marge wordt gedrukt.
Het heeft onder meer tot gevolg dat de VS-economie gevoelig onder de gevolgen van de pandemie kreunt, terwijl de Chinese economie weer flinke groeicijfers kan voorleggen. Welk beeld geeft dat in de rest van de wereld. Geen enkele acteur kon die afgang beter in de verf zetten dan Donald.
Containment
Grootmacht VS doet wel zijn best om grote rivaal China in zijn opmars te stuiten. Washington lijkt al een generatie bezeten door de vrees dat China de VS voorbijsteekt. Economisch, technologisch, invloed in de wereld…Trumps beleid lag zeker de voorbije twee jaar in de lijn van de politiek van “containment” zoals die begin deze eeuw werd vastgelegd. Versterking van de alliantie met Japan, vriendschap met landen in de buurt als Vietnam en vooral India. Versterking van de militaire vloot in dat deel van de Stille Oceaan.
Peking tracht dat containment met enig succes te doorbreken. Er is onder meer de Groep van Shanghai – rond de as Peking-Moskou, en een sterke aanwezigheid in andere landen in de buurt, zoals Pakistan, Nepal, Sri Lanka, Bangladesh, Myanmar, Laos, Cambodja…
Nieuwe stijl
Dat zal met Biden niet veel anders worden. De stijl zal wat veranderen, de inhoud nauwelijks. Hij heeft wel nauwere banden met zakenkringen op Wall Street en in Silicon Valley die baat hebben bij normalere zakenrelaties met China, en die willend at zeker niet in gevaar brengen met straffe verwijten.
De grote lijnen van rivaliteit blijven en draaien steeds meer om technologie. Voor Peking werd dat duidelijker dan ooit toen Trump in Canada Weng Wanzhou, van de top van Huawei, deed arresteren: in de VS lijden ze aan technologische angst. Trump wou met zijn aanvallen op Huawei en andere Chinese reuzen de opmars van China’s technologisch elan breken.
Dat lukt wellicht tijdelijk, maar het sterkt China in de overtuiging dat Mao gelijk had waar hij zei dat het op eigen benen moet staan. Huawei wordt afgesneden van zijn toevoer? Dat zal over luttele jaren anders zijn, wat Biden ook moge doen. China kijkt verder dan 2024, de volgende presidentsverkiezingen in de VS, het kijkt naar 2050 en verder.
Taiwan
Peking rekent er wel op dat Washington Taiwan nu iets minder zal verwennen. China tilde zwaar aan de hoge officiële VS-bezoekers aan Taipei, zoals in september vice-minister van Buitenlandse Zaken Keith Krach.
Peking maakt zijn ongenoegen onder meer militair duidelijk. Het stuurde meer dan vroeger gevechtsvliegtuigen naar de buurt van Taiwan en herhaalde uitdrukkelijker dan daarvoor dat het bereid is geweld te gebruiken om et eiland bij het moederland te brengen.
Trump wou met enkele wetsvoorstellen Taiwan nog meer onder de arm nemen. Verwacht wordt dat Biden meer terughoudend wordt. Taiwan zal Trump ook een beetje missen.
