11 september : een datum die een aantal generaties zeker zal bijblijven. Misschien wordt er ooit het begin van een nieuwe periode in de internationale politiek mee aangeduid, zoals ‘de val van de Muur’ er één was. Binnen een kleine 10 jaar zullen politicologen hun analyses mooi kunnen voorstellen. Maar nu zitten we er nog met onze neus op. We kunnen voorlopig enkel de actualiteit pogen te ontrafelen : betekent de veranderde retoriek ook een verander(en)de werkelijkheid?
Het eerste dat we van Palestina te zien kregen, waren beelden van juichende mensen in de straat. Geen context, geen verklaring, enkel afwijzing en afschuw. De arrogantie van het westen kent geen grenzen : dacht men echt dat Palestijnen gingen huilen omdat de grootste militaire en diplomatieke hulp van hun bezetter en vijand even in het zand moest bijten?! Natuurlijk vinden diezelfde mensen het erg dat er zoveel doden vielen, zoveel families moeten lijden : zij weten allemaal wat dat betekent! Maar daar ging het in eerste instantie niet om. Amerikanen juichen ook als er bommentapijten over Irak of Afghanistan worden gelegd : aan de (onvermijdelijke, zelfs ‘berekende’) burgerslachtoffers (‘collateral dammage’) wordt weinig of geen aandacht besteed.
Mét die beelden zette de media ook direct de toon : ‘Palestijnen steunen terrorisme’ en zelfs de opening naar ‘Palestijnen zijn terroristisch’ werd niet afgeblokt. Israël maakte daar dankbaar gebruik van. En hoewel het gelijkschakelen van Palestijnen, en in het bijzonder Arafat, met terrorisme en Ben Laden wel even moest worden afgezwakt : ‘big brother’ had immers de Arabieren nodig in z’n ‘coalition’ (lees : het afkopen van gehoorzaamheid om ongestoord hun gang te kunnen gaan), vond deze idee toch gretig ingang, ook op hoog niveau. Leest u er maar de speech van Powell (19/11) op na. Drie paragrafen lang beveelt hij de Palestijnen de terreur te stoppen, gooit er nog even het woord Intifada tussen (kwestie van het te linken) en zegt dat ze toch eens moeten leren begrijpen wat een ‘terrible’ impact het geweld heeft op de Israëli’s. Bovendien moeten de Palestijnen ‘hun woord leren houden’ en de afspraken nakomen (over clichés en negatieve beeldvorming gesproken!). Oh ja, er zijn ook te veel Palestijnen gedood, volgens Powell moet dat maar eens ophouden. Ook ‘settlement activity’ moet stoppen, evenals de bezetting, want dat is uiteindelijk in het voordeel van Israël. Verder merkt hij op dat ‘After a year of violence and trauma, finding a way forward will not be easy.’ Wie de opdracht heeft Collin van een kerstcadeau te voorzien, kan alvast naar de boekhandel snellen om een geschiedenisboekje over het Midden-Oosten aan te schaffen. Tegen het jaar 2002 weet hij dan misschien dat er al 54 jaren van ‘violence and trauma’ aan de gang zijn! (althans voor de Palestijnen)
U had het al begrepen : de Israëlische lobby in de omgeving van het Witte Huis is nog steeds 1000en keren sterker dan de Arabische… En hoewel sommige Amerikanen dat zo stilaan vervelend gaan vinden, blijven alle belangrijke en minder belangrijke posities sterk geïnfiltreerd door de Amerikaanse zionistische joden. 11/9 had daar niet het minste impact op.
Het Amerikaanse Congres vond het dan ook geen enkel probleem om de jaarlijkse 3 miljard $ ‘hulp’ aan Israël (waarvan al minstens 2/3 aan militaire uitgaven wordt gespendeerd) nóg wat aan te dikken. Ze zijn evenmin te beroerd om in hun ‘foreign aid bill’ een paragraaf te voegen die Arafat en de PLO zonder meer terroristisch noemt.
Voor alle duidelijkheid : de Palestijnen hebben niets te maken met 11/9. De bezetting van Palestina waarschijnlijk wel. De logica (en logica houdt geen waardeoordeel in) dat Amerika de Arabische wereld ‘bezet’ (door Israël te steunen, door niet-legitieme regimes in het zadel te houden om zo –mét troepen- ‘hun’ olie te beschermen (Saoudi-Arabië), door Irak te isoleren, in Koeweit gestationeerd te blijven etc.) geeft ‘recht’ op ‘verzet’. De Palestijnse zaak was niet Ben Ladens eerste bekommernis, maar de situatie in Saoudi-Arabië alléén was waarschijnlijk niet voldoende om zijn (het?) anti-Amerikanisme zo groot te maken en zulk een enorme actie te ondernemen.
Palestijnen betalen wél een deel van de rekening : Israël herbezette een aantal steden en gebieden die zogenaamd ‘autonoom Palestijns’ zijn. Zwaar materieel (tanks en luchtbombardementen) werd daarbij niet geschuwd. Amnesty International rapporteerde (13/11) dat het aantal Palestijnen dat sinds 11/9 werd vermoord, is verdubbeld. In minder dan 5 dagen na de aanslagen in New York stelde Israëlisch minister van defensie Ben Eliezer "it’s a fact we killed 14 Palestinians … with the world remaining absolutely silent.’" Het hoeft geen betoog dat Israël alle mogelijk voordeel uit de situatie probeert te halen. Met alle ogen op de USA en Afghanistan, kan Israël ongestoord de terreurcampagne tegen het Palestijnse volk opdrijven. Doel : meer land, minder Palestijnen.
Naast de verhoogde militaire druk, krijgt de Palestijnse Autoriteit (PA) nog een heleboel diplomatieke druk te verwerken. Bush liet zich onlangs wel de woorden ‘Palestijnse staat’ ontvallen, maar zei er niet bij wanneer die er zou moeten komen, laat staan hoe die er zou moeten uitzien volgens hem. De economie mag wel wat worden aangezwengeld, ja. Maar die is zó slecht dat een beetje verbetering nog steeds absoluut onvoldoende blijft om een leefbare zelfstandige staat te kunnen onderbouwen.
De president had allerminst problemen om zowel Jihad als Hamas op de (Amerikaanse) lijst van terroristische organisaties bij te schrijven. Het geeft de Israëli’s de gelegenheid hun ‘unlawfull killings’ voort te zetten en zo onder het mom van terrorismebestrijding alle mogelijke leiders uit te schakelen. Doel : de Palestijnse maatschappij ontwrichten en verzwakken + een eigen opvolger voor Arafat in het zadel kunnen helpen. Het maakt nog maar eens duidelijk dat alles met twee maten en gewichten wordt gewogen : Israël (en Israël niet alleen!) gebruikt evenzeer terroristische methodes en schiet gericht op onschuldige burgers, maar ‘bevriende staten’ (of de VS zelf) krijgen geen plaatsje op de lijst. Het maakt niet uit dat de retoriek die Sharon gebruikt om de liquidatie van zijn tegenstrevers te verantwoorden evenzeer op hemzelf van toepassing is.
Persoonlijk is Arafat die organisaties misschien ook liever kwijt dan rijk, maar hij kan zich dat politiek niet permitteren. Daarvoor hebben ze een te grote aanhang bij (delen van) de bevolking. De verklaring ligt voor de hand : zij durven tenminste hun tanden laten zien aan hun onderdrukker en bezetter, terwijl Arafat bij wijze van spreken op de mossad-pay-list staat en doet of probeert te doen wat de Israëli’s hem vragen. En zo gebeurt het dat iemand als Sari Nusseibeh als mede-onderhandelaar wordt aangesteld. Iemand die vindt dat het recht op terugkeer kan achterwege gelaten worden. Een internationaal basisrecht, de hoop van 4,5 miljoen Palestijnen, zomaar onder de tafel vegen én daarmee ook nog toegeven aan de Israëlische geschiedenisvervalsing (die beweert niets met de Palestijnse vluchtelingen te maken hebben)?!? Arafat heeft in 1993 alles al toegegeven : het erkennen van de staat Israël. Hij was echter zo goedgelovig dat de ‘tegenprestatie’ niet op papier hoefde vastgelegd en zo komt het dat hij nu zonder pasmunt over zaken onderhandelt die niet te onderhandelen zijn : de (internationaal erkende) basisrechten van de Palestijnen.
Wat is er veranderd voor de Palestijnen sinds 11/9? Niets fundamenteels (voorlopig?): de bezetting gaat door, de Intifada ook. Op internationaal niveau (en dan vooral de USA) was er wat meer blablabla, maar nog steeds geen boemboemboem. Bush liet af en toe iets gespierder taal horen, maar Sharon maakt zich geen zorgen : hij weet hoe sterk de zionisten zijn in Amerika. Sancties hoeft hij niet te vrezen. Integendeel : zijn oorlogskas wordt verder gespijsd. Woorden en daden van Amerika liggen mijlenver uiteen. Europa zegt amper een woord, laat staan dat er enige actie van belang is. (En ondanks dát slagen ze er nóg in contradictorisch te zijn!).
Is ‘de wereld’ gaan inzien dat er iets moet gebeuren aan de situatie in het Midden-Oosten? Dat zolang die kanker daar gedijt, zowat de halve wereld ziek wordt? Misschien. Een beetje. Maar op het eerste zicht ziet het er toch niet zo geweldig uit voor de Palestijnen. Een oplossing is nochtans theoretisch snel en simpel, nl. het implementeren van internationale rechten, verdragen, conventies en resoluties. Dat betekent in eerste instantie een volledige terugtrekking uit 100% van de bezette gebieden (wat nog maar 22% van mandaatgebied Palestina is : Gaza, Westbank, Oost-Jeruzalem) en een mogelijke terugkeer en/of compensatie van de vluchtelingen. Maar het gaat hier niet om gelijke partijen. Israël zal er –met behulp van de VS- alles aan doen om een oplossing op de lange baan te schuiven. Doel : een volk dat voor zijn rechten strijdt volledig uitputten + ervoor zorgen dat wat vandaag nog een schandaal en illegaal is, morgen als ‘normaal’ wordt beschouwd.
Onder invloed van de internationale sfeer na 11/9, is de druk op de Palestijnen nog verder opgedreven. Ondertussen draait de PR-machine van Israël op volle toeren en zal die de westerse wereld vooral via de media doen geloven dat de toegevingen van Palestijnse kant moeten komen. Benieuwd hoe goed de Palestijnse onderhandelingsploeg aan die druk zal kunnen weerstaan. Benieuwd hoeveel er van hun fundamentele, legitieme basisrechten zullen overeind blijven…
‘Watching Sharon and Arafat play Russian roulette with Palestinian lives; watching the future of three million Palestinians being bartered over by another Israeli butcher and a Palestinian leadership that has capitulated to extremist Likudnik real estate fantasies; watching the State department conduct itself with the same old Machiavellian indifference to Palestinian suffering; watching the Yiddish supremacist mass media tycoons marketing "Israeli pragmatism" and Palestinian "violence" ; makes one realize that the world isn’t going to change much after 911.’
(Uitpers, december 2001)