Van 26 tot 31 januari kwam het Wereld Sociaal Forum voor de vijfde keer bijeen. Vorig jaar sloeg het WSF de tenten even op in het Indiase Mumbai, maar dit jaar werd opnieuw gekozen voor de eerste thuishaven: het Braziliaanse Porto Alegre.
Het WSF is de jaarlijkse hoogmis voor andersglobalisten, maar begint bij het eerste lustrum ernstige tekenen van sleet te vertonen. Critici vinden dat de grote kanonnen uit de vakbonds- en NGO-wereld, academici en politici van allerlei slag veel te veel gewicht in de schaal werpen. De brede maatschappelijke basisbewegingen en actiegroepen kunnen te weinig hun stempel op de debatten drukken, waardoor het WSF wegglijdt in de gematigdheid van de grootste gemene deler. Ook de Palestijnen zonden een delegatie naar Porto Alegre. Zij stelden voor hun afreis een politiek eisencahier op, dat aan duidelijkheid weinig te wensen overlaat.
“Vandaag kunnen het Palestijnse volk en het Syrische volk op de bezette Golanhoogte niet rekenen op de bescherming van de regeringen en de Verenigde Naties, die nochtans de verantwoordelijkheid en de plicht hebben om een einde te maken aan de gewelddadige verovering en bezetting van grondgebied en aan de apartheid en om rechtvaardige oplossingen uit te werken. Het globale maatschappelijke middenveld (‘civil society’), de basisbewegingen en de NGO’s blijven dus hun enige bondgenoten,” zo stelden negen Palestijnse niet-gouvernementele organisaties voor hun vertrek naar Port Alegre (1) De negen organisaties hebben zich verenigd in het “Occupied Palestine and Syrian Golan Heights Advocacy Initiative”.
In een memorandum vroegen ze de deelnemers van het WSF oog te hebben voor de “belangrijkste oorzaken voor het langdurige conflict in Palestina, om op basis van wederzijds begrip tot daadwerkelijke steun te komen voor onze strijd.”
Vooral in het Westen hebben de Palestijnen en Syriërs het steeds moeilijker om van de NGO-wereld ondubbelzinnige politieke standpunten te vernemen ten opzichte van de staat Israël. De Palestijnse organisaties eisen een wereldwijde boycotcampagne tegen Israël met economische sancties en de stopzetting van buitenlandse investeringen. In ons land blijkt dit nog steeds een delicate kwestie. De Noord-Zuidbeweging loopt echt niet warm voor een politieke campagne tegen de apartheidsstaat Israël. Een NGO als Oxfam-Solidariteit, die al decennia met Palestijnse partners werkt, toont zich ronduit vijandig tegenover een economische boycot. Benieuwd of het Palestijnse middenveld in Porto Alegre veel gehoor heeft gevonden bij zijn bondgenoten uit de NGO-wereld.
Een koloniale apartheidsstaat
In hun memorandum noemen de negen organisaties zich “onderdeel van het Palestijnse en Arabische volk die al decennia strijd voeren tegen de kolonisatie en de militaire bezetting, die ons worden opgelegd door joodse kolonisten via de zionistische beweging en de staat Israël.” “Wij maken deel uit van de wereldwijde beweging van mensen die actief betrokken zijn bij de strijd voor rechtvaardigheid, gelijkheid en vrijheid van al wie onderdrukt en gemarginaliseerd wordt. Wij komen naar het Wereld Sociaal Forum met een duidelijke agenda.”
“De belangrijkste oorzaak voor het langdurige conflict in het Midden-Oosten is de ontkenning van het recht van de inheemse Palestijns-Arabische bevolking om in vrijheid te leven en zijn land te ontwikkelen. Met andere woorden de ontkenning van het recht op zelfbeschikking door de oprichting van een joodse staat in 1948. De staat Israël werd opgebouwd door en exclusief voor immigranten. In dat opzicht is Israël geen “normale koloniale staat” die gevestigd is op de uitbuiting van plaatselijke bodemrijkdommen en inheemse arbeid. Israël definieert zichzelf als een “staat voor het joodse volk alleen”. De zionistische en Israëlische politiek was er vanaf het begin van de twintigste eeuw tot vandaag op gericht grondgebied te controleren en er de inheemse bevolking uit te sluiten.
De verovering van land en de uitsluiting van het Palestijns-Arabische volk werden voltrokken via een heel gamma van politieke en praktische maatregelen, die aanvankelijk alleen op het grondgebied van de staat Israël (binnen de bestandslijnen van 1949) van kracht waren. Later werden ze uitgebreid tot de Palestijnse en Arabische gebieden die in 1967 werden bezet: de Palestijnse Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook en de Syrische Golanhoogte.
Dit ging gepaard met een etnische zuivering: met militaire macht werd de bevolking massaal verdreven. Het recht van deze vluchtelingen op terugkeer werd ontkend. Er zijn vandaag zes miljoen Palestijnse vluchtelingen (met hun nakomelingen) van de oorlogen van 1948 en 1967. Israël onteigende hun land en hun huizen en de eigendommen van om en bij de 500.000 Syrische Arabieren en hun nakomelingen, die in 1967 uit de Golanhoogten werden verdreven. Vandaag vormen de vluchtelingen de meerderheid van het Palestijnse volk.”
Uitputtingsslag
“De militaire bezetting is een uitputtingsslag,” aldus het Palestijnse memorandum. “Deze bezetting en uitputting hebben als doel de bevolking te dwingen om het land te verlaten, omdat het dagelijkse leven er ondraaglijk is geworden. Zevendertig jaar Israëlische bezetting heeft op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook meer dan 20.000 Palestijnse huizen en vluchtelingenverblijven vernietigd. 600.000 Palestijnen werden voor kortere of langere tijd gevangen genomen. Alleen al tijdens de huidige Intifada (2000-2004) werden minstens 3000 Palestijnen (onder hen 600 kinderen) gedood en 27.000 gewond door Israëlische soldaten en kolonisten. De openbare en privé infrastructuur werd verwoest. Honderdduizenden citrusbomen werden ontworteld. De Palestijnen worden onderworpen aan zeer ernstige belemmeringen van hun vrijheid, mobiliteit en toegang tot land en water. Al deze maatregelen van de bezetter hebben het proces van economische afbraak (de-development) versneld.”
Joodse meerderheid behouden
“De staat Israël voert een demografische politiek, die erop gericht is een joodse meerderheid in Palestina te behouden,” stellen de Palestijnse NGO’s vast. “Dat gebeurt door de joodse immigratie aan te moedigen en de oprichting van “kolonies voor joden alleen” op de grond die illegaal van Palestijnse boeren is geroofd. Om en bij de 430.000 kolonisten werden overgebracht naar 227 exclusief joodse kolonies op de bezette Westelijke Jordaanover, Oost-Jeruzalem en de Gazastrook. Bezet gebied werd eenzijdig geannexeerd met uitsluiting van de oorspronkelijke bevolking (Oost-Jeruzalem en de Golanhoogte). De wetten op de immigratie, burgerrechten en landeigendom beroven de inheemse Palestijns-Arabische bevolking en landeigenaars van hun rechten: recht op nationaliteit en recht op land. Deze rechten werden overgedragen aan de joodse bevolking en de staat van Israël. Zij alleen oefenen deze rechten exclusief uit.”
“De Palestijns-Arabische bevolking wordt gescheiden van zijn land. Hiervoor werden de sinds 1948 bestaande “gesloten militaire zones” en pasjeswetten uitgebreid tot heel het Palestijnse grondgebied. De permanente militaire controleposten die sinds 1993 werden opgericht, de bouw van de Israëlische apartheidsmuur die in 2002 van start ging en de eenzijdige Israëlische terugtrekking uit de Gazastrook die in 2005 gepland is, zijn recente, tast- en zichtbare resultaten van eenzelfde beleid.”
Doeltreffende propaganda
“De Palestijns-Arabische strijd wordt volledig gedelegitimeerd. Propagandacampagnes, doelbewuste desinformatie en een systematische verdraaiing van de feiten over de toestand in Palestina zijn vanaf het begin een vast onderdeel van de zionistisch-Israëlische verovering. De beruchtste slogan stelde Palestina voor als een “land zonder volk voor een volk zonder land”. Vandaag maakt de zionistisch-Israëlische propaganda gretig gebruik van de Westerse islamofobie, de “war on terror”, de bezetting van Irak en de toenemende onrust over het anti-semitisme om angst en desinformatie te zaaien in Westerse academische kringen, beleidsmiddens, media en publieke opinie. Het succes van de Israëlische politiek zou onmogelijk zijn geweest zonder de actieve politieke ruggensteun van Westerse grootmachten als Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Toch beschikt onze collectieve strijd over een aantal verworvenheden. Wij worden vandaag erkend als een volk met rechten. Honderden resoluties van de Verenigde Naties hebben onze rechten bekrachtigd en hebben de Israëlische koloniale politiek en discriminatie veroordeeld: het Israëlische beleid is onwettig en in strijd met het internationaal recht. Israël werd onophoudelijk aangemaand om effectieve stappen te ondernemen om tot een regeling te komen. Niettemin blijven talloze regeringen, de Verenigde Naties en de Europese Unie van weinig politieke wil getuigen om maatregelen uit te vaardigen, die Israël kunnen dwingen zich aan het internationaal recht te houden. De staat Israël stelt zich hierdoor voortdurend buiten en boven de wet.”
Twee-staten-oplossing?
“De kolonisatie, bezetting en de loopgravenmentaliteit van het apartheidssysteem in Palestina en op de Golanhoogte grijpen snel om zich heen. De kans om tot een internationaal erkende twee-staten-oplossing te komen lijkt voor eens en altijd verkeken. Diplomatieke inspanningen om – met Israëlische instemming – een einde te maken aan de militaire bezetting en de oprichting van een leefbare Palestijnse staat op de sinds 1967 bezette Westelijke Jordaanoever, in Oost-Jeruzalem en de Gazastrook, via het “Oslo-vredesproces” en het “stappenplan” (road map), zijn mislukt. De door de VS gepatroneerde vredesonderhandelingen tussen Israël en Syrië, die gebaseerd moeten zijn op een Israëlische terugtrekking uit de Golanhoogte, mislukten eveneens. Er is heel wat te doen over de zogenaamde “new windows of opportunity”, nieuwe kansen voor Israëlisch-Palestijnse vredesonderhandelingen. Maar dit blijft holle retoriek in het huidige klimaat, waarin de strijd voor fundamentele rechten, rechtvaardigheid en vrijheid steeds meer wordt uitgedaagd en gediscrediteerd in Palestina, Irak en elders.”
Daadwerkelijke actie
De negen Palestijnse NGO’s gingen naar Porto Alegre met de dringende vraag voor concrete, wereldwijde actie. “Vandaag kunnen het Palestijnse volk en het Syrische volk op de bezette Golanhoogte niet rekenen op de bescherming van de regeringen en de Verenigde Naties, die nochtans de verantwoordelijkheid en de plicht hebben om een einde te maken aan de gewelddadige verovering en bezetting van grondgebied en de apartheid en om rechtvaardige oplossingen uit te werken. Het globale maatschappelijke middenveld (‘civil society’), de basisbewegingen en de NGO’s blijven dus hun enige bondgenoten. Daarom richten wij een oproep tot de deelnemers aan het Wereld Sociaal Forum om dringend een wereldwijde actie te ondernemen om te helpen een einde te maken aan de huidige toestand in Palestina en om een nieuw tijdperk in te zetten, waarin de inheemse bevolking kan terugkeren naar zijn land en eigendommen en schadeloosstelling krijgt voor het geleden verlies en menselijk leed. Een nieuw tijdperk, waarin elk volk in Palestina in volledige vrijheid zijn fundamentele individuele en collectieve rechten kan uitoefenen binnen één of twee soevereine staten, naar gelang de keuze van elk van deze volkeren.”
“Daarom richten wij in het bijzonder een oproep tot het Wereld Sociaal Forum om individuele en collectieve stappen te ondernemen om campagnes op te zetten, die de publieke opinie wereldwijd informeren en alarmeren en doeltreffend ingaan tegen de zionistisch-Israëlische propaganda. Daarbij moet de nadruk worden gelegd op de belangrijkste oorzaken van het langdurige conflict in het Midden-Oosten: de discriminatie, die het gevolg is van de Israëlische politiek, die een exclusief joodse staat wil behouden; de voortdurende verdrijving en onteigening van de Palestijns-Arabische bevolking en het recht op terugkeer en schadeloosstelling van de vluchtelingen.”
“Er moet een brede boycot- en desinvesteringscampagne komen, met sancties tegen Israël, zoals destijds tijdens de anti-apartheidscampagne tegen Zuid-Afrika. We roepen de deelnemers van het Wereld Sociaal Forum op om nieuwe initiatieven te nemen of bestaande boycotacties onverwijld te steunen (zoals een consumentenboycot van Israëlische producten, de stopzetting van de samenwerking met Israël op cultureel, wetenschappelijk, academisch en sportief vlak). Wij pleiten voor een desinvesteringscampagne, die privé bedrijven, openbare instellingen en beurzen ertoe aanzet niet meer te investeren in de staat Israël en de regeringen onder druk zet om Israël aan economische sancties te onderwerpen.”
“Wij pleiten ervoor dat iedereen plaatselijke initiatieven neemt, die kunnen worden bijeengebracht in een wereldwijde campagne. Er moeten plaatselijke netwerken worden opgericht van activisten, journalisten, mensen uit het onderwijs en de politiek, die de moed hebben om de Palestijnse rechten te verdedigen en die vaak bedreigd worden door de zionistische lobby-organisaties. Al deze initiatieven moeten regelmatig overleg plegen en hun acties coördineren met de organisaties van het Palestijnse en Arabische maatschappelijke middenveld (met inbegrip van de organisaties die in het Palestina van voor 1948 – vandaag Israël – of in de diaspora zijn gevestigd) en met de Syrische maatschappelijke organisaties op de Golanhoogte.”
Het wordt uitkijken naar de reacties op het Wereld Sociaal Forum in Porto Alegre. Wordt vervolgd…
(Uitpers, nr. 61, 6de jg., februari 2005)
(1) Alternative Tourism Group, BADIL – Resource Center for Palestinian Residency and Refugee Rights (een partnerorganisatie van Oxfam-Solidariteit), Defense for Children International/Palestine Section, The Joint Advocacy Initiative (YWCA of Palestine and The East Jerusalem YMCA, Environmental Education Center, Golan for Development, Ibdaa Cultural Center, Jerusalem Center for Women, Palestinian Grass-roots Anti-Apartheid Wall Campaign.
Meer informatie op: www.badil.org en www.stopthewall.org.