De oorlog tegen het terrorisme heeft de wereld onveiliger gemaakt, zoals blijkt uit een peiling onder meer dan honderd Amerikaanse deskundigen. De EU moet in staat zijn deze desastreuze ontwikkeling te keren, door oog te krijgen voor de cruciale historische betekenis van de val van de Muur in ’89.
Deze vrijwel geweldloze revolutie bood namelijk de mogelijkheid tot transformatie van het uitzichtloze dictatoriale vijanddenken van de Koude Oorlog periode, in hoopgevend democratisch gemeenschapsdenken.
Politiek is dat helaas niet uit de verf gekomen, omdat de Europese Unie in 1989 haar kaarten op de Verenigde Staten heeft gezet. Gelukkig wordt echter met de dag duidelijker dat wij-Europeanen daarmee op het ‘vale paard’ (zie het bijbelboek Openbaringen 6:8) hebben gewed, met alle desastreuze gevolgen van dien.
Kortom: het terrorisme is wel degelijk zonder wapengekletter te verslaan. Voor dat huzarenstukje zou de EU de aanzet kunnen geven door allereerst de geschiedenis te herschrijven en vervolgens haar handelen daarop af te stemmen. De afstemming die er simpelweg op neerkomt, dat de EU de VS duidelijk maakt dat de supermachtstatus die de Amerikanen zich in ’89 toegeëigend hebben op een catastrofale historische vergissing berust. Een vergissing die koste wat het kost hersteld moet worden, omdat deze zal uitdraaien op een oncontroleerbare wereldomvattende oorlog van allen tegen allen, waaraan geen einde zal komen.
Om dit doemscenario te voorkomen is het geboden dat de EU zich distantieert van de oorlog tegen het terrorisme en zij haar pijlen gaat richten op de reorganisatie van de VN van een organisatie van regeringen tot een ware volkerenorganisatie. Wat die broodnodige reorganisatie betreft, moet met name gedacht worden aan de opheffing van de dictatoriale (vetorecht!) Veiligheidsraad en de overheveling van zijn primaire taak – de handhaving van de internationale vrede en veiligheid – naar de Algemene Vergadering. Deze kan zich daardoor ontwikkelen van een ongeloofwaardig mondiaal praatcollege tot een geloofwaardig mondiaal daadcollege met bovennationale bevoegdheden. Een gezaghebbend mondiaal beleidscentrum, passend bij ons mondiaal tijdperk, dat bij machte is de mondiale problemen en het daaruit voortvloeiende onrecht adequaat (want zonder wapengekletter en het daarop gestoelde militair industrieel complex) het hoofd te bieden, ofwel de alom beoogde wereldvrede – waar de VN voor staan – te realiseren.
Een en ander moet op humane of democratische wijze zijn beslag kunnen krijgen door het beleggen van een algemene VN-conferentie ter herziening van het Handvest, waartoe artikel 109 de mogelijkheid biedt. Officieel had deze conferentie voor de tiende zitting van de Algemene Vergadering, dus vóór 1955(!), moeten plaatsvinden. Onder zware druk van de toenmalige Sovjet-Unie is de conferentie in 1955 echter uitgesteld ’tot een daartoe geschikt tijdstip’. Daarvoor leent zich 2006 bij uitstek, getuige de wereldproblemen waarmee we worden geconfronteerd, waarvan het ongrijpbare wereldomvattende terrorisme het meest beangstigende is. Het wegnemen van deze wereldomvattende angst vereist van onze politici enkel de wil om de Verenigde Naties, los van welke levens- en wereldbeschouwelijke overtuiging dan ook, te zien als het licht aan het einde van de tunnel.
Wouter ter Heide
(Uitpers, nr. 78, 8ste jg., september 2006)
