De opinie van Ludo De Brabander lokt onderstaande reactie uit van Frank Slegers – gevolgd door het wederwoord van Ludo.
Geen goede basis
Dat het fijn zou zijn als er onderhandeld wordt, lijkt me vanzelfsprekend. Jammer genoeg heeft ook Rusland dat onlangs nog uitgesloten (dat lijkt Ludo ontgaan).
De vraag is natuurlijk op welke basis er moet onderhandeld worden, en welke vrede een stap vooruit is?
De basis die Ludo voorstelt lijkt me niet geschikt, met name zijn vijfde punt: een wapenstilstand gekoppeld aan het afbouwen van de militaire steun aan Oekraïne. Dat komt erop neer dat we kiezen voor een nieuw ‘bevroren conflict’, en Oekraïne veroordelen tot een permanente tweedeling.
Het komt er ook op neer dat we een wereldorde aanvaarden waarin militaire agressie beloond wordt of in elk geval niet gestraft (zelfs niet met gezichtsverlies!), en het simpele bestaansrecht voor sommige volkeren minder geldt dan voor andere (met name als de agressor ook ons in onze landen hier pijn weet te doen).
Het is me niet duidelijk waarom we dan ook niet de Oeigoeren, de Koerden of de Palestijnen aan hun lot overlaten, want ook daar is de prijs die betaald wordt voor het volhouden van de strijd tegen onderdrukking best hoog (toegegeven, die prijs is bij ons minder voelbaar, dus we kunnen het makkelijker negeren).
Welke prijs
De opsomming door Ludo van alle gevaren en nadelen van de huidige ontwikkelingen maakt duidelijk dat Ludo de facto vindt dat geen enkele prijs betaald door Oekraïne te hoog is om de oorlog te stoppen. Hij heeft het immers met geen woord over potentiële negatieve gevolgen van eenzijdige druk op Oekraïne om de gevechten te staken. Dat is niet zijn probleem, maar in Oekraïne zal hij hier niet veel mensen mee overtuigen.
Hij is natuurlijk niet de enige. Zijn benadering is momenteel bon ton wereldwijd binnen de meerderheid ter linkerzijde. Wat een cadeau aan de NAVO die zich er zo op kan beroepen de enige kracht te zijn die in de praktijk iets doet om Oekraïne te steunen tegen de Russische agressie. Wat een cadeau aan rechts wanneer de linkerzijde toegeeft dat wat haar betreft het recht op ontvoogding en emancipatie relatief zijn, afhankelijk van wie de agressor is en welke prijs wij bij ons voor solidariteit dreigen te betalen.
Afgewogen (repliek)
Frank leest wat er niet staat. Hij beweert dat mijn voorstellen erop neerkomen dat het ‘kiezen is voor een bevroren conflict’. Teruggrijpen naar de principes van Minsk, waarin een politieke oplossing zit vervat voor de Donbass, en de voorstellen die Oekraïne eind maart zelf heeft gedaan in Istanboel (een neutraal statuut voor Oekraïne met sluitende internationale veiligheidsgaranties) kunnen een basis vormen voor een duurzame vrede met – zoals ik schrijf – “respect voor de principes van het internationaal recht en het herstel van de Oekraïense soevereiniteit over het hele grondgebied.” Waarom Frank dat leest als een “permanente tweedeling van Oekraïne” en een wereldorde aanvaarden “waar agressie wordt beloond” is mij een raadsel.
Ook schrijf ik nergens dat het bestaansrecht van volkeren in Oekraïne minder van tel zou zijn. Wel integendeel. Het is net in Minsk II dat het bestaansrecht van volkeren (de minderheden die Oekraïne telt) als uitgangspunt wordt genomen, iets wat een militaire oplossing – die volgens mij niet haalbaar is – net niet doet.
Frank lijkt te zijn vergeten dat dit conflict begonnen is als een nationalistisch conflict dat geëvolueerd is naar een ‘proxy-oorlog’ tussen Rusland en de VS, dat er in geslaagd is Europa mee te sleuren in een decennialange militaristische confrontatiepolitiek (via de NAVO) die erop gericht is om de Amerikaanse voet in het Europese huis te houden en de banden van Europa met Rusland compleet te breken. Tegelijk moet het de grootmachtstatus/-ambities van Rusland en andere landen (China,…) in dat opzicht zoveel mogelijk fnuiken (conform de Wolfowitzdoctrine van 1992), wat de officiële beleidslijn van de VS is geworden vanaf het presidentschap van Bush jr.
Ik spreek ook niet over “eenzijdige druk op Oekraïne”, wel over een toenadering tussen twee partijen (en uiteraard is dat in deze situatie niet gemakkelijk en onmiddellijk realiseerbaar, maar daarom moeten we er ook niet mee talmen) om een vergelijk te vinden over een conflict met een lange voorgeschiedenis, nationaal en internationaal.
Dat ik geen enkele prijs te hoog zou vinden voor Oekraïne om de oorlog te stoppen is van de pot gerukt. Omgekeerd is het door te kiezen voor een oorlogskoers (de zogenaamde militaire oplossing via een overwinning), de prijs voor het land extreem hoog opvoeren in termen van menselijk leed en de verdere vernietiging van steden tot ver achter de frontlijn.
Zo verder doen?
Maar ook in termen van de vernietiging van de koopkracht van de bevolking wereldwijd. Want hoe langer deze oorlog duurt, hoe groter de sociale schade die eruit voort vloeit. De sancties, die collectief zijn (de gewone bevolking treffen), hebben daar sterk toe bijgedragen.
Tot slot benieuwt het me wel wat Frank dat als oplossing naar voor schuift, want die geeft hij niet. Wel lijkt hij te suggereren dat we verder moeten doen zoals we bezig zijn: wapenleveringen en sancties tegen Rusland met het oog op een militaire overwinning. Dat is pas in de kaart spelen van de NAVO, van de wapenindustrie, van de energiemultinationals en extreemrechts die allemaal garen spinnen bij de huidige militaristische politiek en de economische oorlog die wordt gevoerd.
Er is geen duurzame vrede mogelijk via gewapende weg, tenzij we er voor kiezen om de oorlog jarenlang te doen aanslepen en in een soort van Afghanistan-scenario terecht te doen komen. Dat is pas kiezen, anders dan mijn voorstel, voor een bevroren frontlijn.
De boodschap van links moet zijn dat de confrontatiepolitiek van de NAVO/EU en co op een ramp is uitgelopen. Dat Europa de fout heeft gemaakt om de post-Koudeoorlogsdans al die tijd door de VS te laten leiden die ervan meet af aan op uit was Rusland te provoceren (kijk maar eens hoe verdacht veel elke politieke verklaring start met ‘unprovoked agression’). Deze politiek heeft Rusland mee op het pad geholpen richting autoritair imperium dat het nu is (Denken we maar aan provocatieve VS-acties zoals het opzeggen van het ABM-verdrag, de bouw van een raketschild in Oost-Europa dat in 2007-2008 Rusland woest heeft gemaakt; de uitbreiding van de NAVO en het uitzicht dat Oekraïne kreeg op lidmaatschap van dat militaire blok,..).
Het failliet van deze politiek is dat het de nationalistische krachten in Moskou heeft versterkt, maar ook in het Westen.
