Van bij de opening van de ministerconferentie van de WTO in Hongkong hebben Pascal Lamy, de Europese Unie, de Verenigde Staten en Japan (het kwartet dat de WTO dirigeert) met veel bombarie “het pakket voor ontwikkeling” aangekondigd. Ontwikkeling is een concept dat bol staat van de dubbelzinnigheden en het kwartet wilde iedereen doen geloven dat het tot “de kern van de onderhandelingen” behoorde. Hun manier om de “niet ontwikkelde” landen de voorstellen van de “ontwikkelde”, rijke landen in de maag te splitsen.
De bedragen die hierbij genoemd werden kunnen enige indruk maken bij naïevelingen, slecht geïnformeerde mensen of mensen die bereid zijn hun ogen te blijven sluiten. De cijfers zijn echter wat ze zijn en ze bedriegen niemand.
Tegen 2010 heeft de Europee Unie 2 miljard euro beloofd, waarvan de helft afkomstig zal zijn van haar lidstaten. Maar tijdens de top van de G8 (de zeven rijkste industrielanden plus Rusland) van 6 tot 8 juli 2005 in het Schotse Gleneagles had de Europese Commissievoorzitter, José Manuel Barrosso, dit Europese aanbod al eerder gedaan, in het kader van de schuldkwijtschelding van bepaalde landen.
De Verenigde Staten kondigden aan dat zij van plan zijn hun bijdrage tot de steun aan de handel op te voeren van 1,3 miljard dollar in 2005 tot 2,7 miljard dollar in 2010. In werkelijkheid is dit een beslissing, die al aangekondigd werd tijdens de laatste vergadering van de ministers van Financiën van de G7.
Japan maakt een bedrag vrij van 10 miljard dollar, gespreid over een periode van drie jaar. Dat is precies het bedrag dat Tokio bekend maakte op de top in Gleneagles, in het kader van de kwijtschelding van de schulden van bepaalde landen.
Kortom, de rijkste landen van de wereld beloven tijdens internationale bijeenkomsten steeds weer dezelfde bedragen. En uiteraard worden deze bedragen nooit opgeteld.
Verschillende Europese NGO’s hebben de Europese voorstellen voor dit “pakket ten gunste van de ontwikkeling” aangeklaagd. Deze maatregelen moeten op de eerste plaats verdoezelen dat de onderhandelingen binnen de WTO allesbehalve gevoerd worden uit bezorgdheid voor de ontwikkeling van de landen van het Zuiden, maar enkel uit agressief eigenbelang van de rijke landen.
Uiteindelijk moet dit “ontwikkelingspakket” de aandacht afleiden van waar het werkelijk om draaide in Hongkong: een afdwingbare uitvoering van het GATS, een einde maken aan elke vorm van flexibiliteit, die de deregulering en de liberalisering kan hinderen, waarmee de hele planeet aan de grillen van de transnationale ondernemingen wordt onderworpen. En de operatie is geslaagd, zo blijkt na lezing van de patronale pers (bestaat er nog wel een andere pers – de enkele uitzonderingen niet te na gesproken?). Nochtans kan elke kritische journalist een grondige analyse maken om het Europese bedrog aan het licht te brengen.
Het “ontwikkelingspakket” van de Europese Unie bevat zes bedrieglijke elementen. Ik zet ze even op een rij.
- Toegang tot de Europese markten – “quota free and duty free” – voor de producten uit de minst ontwikkelde landen. Deze invoer zonder quota en douanerechten was al in 2001 beloofd. Alleen werden er uitzonderingen gemaakt voor banen, rijst en suiker, precies die producten die de minst ontwikkelde landen kunnen uitvoeren.
- Bijzondere en gedifferentieerde behandeling bij de uitvoering van de WTO-akkoorden. De ontwikkelingslanden hebben in 2001 honderdzeventig voorstellen ingediend waarin hun prioriteiten en noden zijn samengevat. Na vier jaar onderhandelen heeft de Europese Unie deze voorstellen nooit in overweging genomen. In het Europese voorstel zijn slechts vijf van deze voorstellen weerhouden en ze gelden alleen maar voor de minst ontwikkelde landen.
- Toegang tot geneesmiddelen: in 2003 werd deze beslissing opgenomen in een akkoord over de intellectuele eigendomsrechten. In feite kwam het erop neer om een tijdelijk, in de praktijk onuitvoerbaar akkoord op te leggen als definitieve oplossing. Miljoenen mensen wordt hierdoor de toegang tot levensnoodzakelijke geneesmiddelen ontzegd. Wat voor miljoenen neerkomt op een regelrecht doodvonnis.
- Steun aan de handel: er worden fondsen beloofd om begunstigde landen te helpen om de akkoorden van de WTO uit te voeren, waarvan ze niets willen weten. Deze aangekondigde fondsen zijn echter niet opgenomen in de begroting van de Europese Unie (zoals de Europese Commissie bevestigde tijdens een bijeenkomst met de NGO’s in Hongkong). Het gaat om bedragen die eerder al zijn beloofd.
- Voorkeurstarieven: dit zijn tarieven waarover onderhandeld wordt tussen de Europese Unie en de landen uit Afrika, de Cariben en de Stille Oceaan. De Europese Unie holt deze tarieven zelf uit, zoals bleek uit het recente Akkoord van Cotonou en de bilaterale akkoorden, die inmiddels zijn afgesloten of waarover nog onderhandeld wordt.
- Het katoendossier: de “generositeit” van Europa in dit dossier is een lachertje. De Europese katoenproductie is marginaal. Europa kan hiermee andere dossiers onder de mat vegen: dat van de bananen en de suikerproductie. De Europese opstelling in beide dossiers is ronduit schadelijk voor de producerende landen.
Ik ben uit Hongkong teruggekeerd met één bevestiging: de Europese Unie heeft door haar egoïsme het enorme kapitaal aan sympathie en hoop, dat bij haar oprichting bestond, totaal geruïneerd. Europa wordt voortaan ervaren als de uitdrukking van de imperiale, westerse arrogantie.
(Uitpers, nr. 72, 7de jg., februari 2006)