De Sloveense kiezers hebben Janez Jansa overtuigend weggestuurd en de coalitie ‘Svoboda’ (Vrijheid) een bijna-meerderheid gegeven om te regeren: ze haalt 41 van de 90 zetels. De nederlaag van Jansa is een tegenslag voor de Hongaarse premier Viktor Orban die volgens de oppositie zijn Sloveense collega zelfs financieel bij de campagne had geholpen.
Peilingen hadden de SDS (Sloveense Democratische Partij) van Jansa en ‘Vrijheid’ van Robert Golob (55) elk een kwart van de stemmen voorspeld. De SDS haalt wat minder, maar de pas begin dit jaar opgerichte beweging van Golob doet het veel beter dan gepeild: 34,5 %. Dat levert haar 41 zetels op, enkele zetels verwijderd van de volstrekte meerderheid.
Svoboda, Vrijheid, wordt meestal beschreven als een groene liberale pro-Europese beweging. Stichter Golob wordt premier, want in het nieuwe parlement vindt hij voldoende bondgenoten voor een ruime meerderheid. Daaronder alvast de Sociaaldemocratische Partij met 7 zetels en mogelijk Levica, Links, dat 9 zetels haalt.
De opkomst was relatief hoog, 70 %, wat heel wat meer is dan bij de vorige parlementsverkiezingen in 2018 toen slechts 52 % ging stemmen.
“De Russen”
Jansa, een bewonderaar van Donald Trump, wijt zijn verlies aan Russische bemoeienissen. Hij werd daarin bijgetreden door de EVP waarvan zijn partij deel uitmaakt. Volgens de EVP wil Moskou zich wreken voor de steun van Jansa aan Oekraïne.
In tegenstelling tot zijn collega Orban heeft Jansa het van bij de aanvang van de Russische agressie inderdaad opgenomen voor Oekraïne. Hij droeg op de verkiezingsdag opvallend een das in de blauwgele kleuren van de Oekraïense vlag. Hij trok eerder deze maand samen met zijn Poolse en Tsjechische collega’s naar Kiev om daar zijn steun aan Oekraïne te betuigen.