Meer en meer Oekraïeners vinden dat het land eindelijk de goede richting inslaat. Volodymyr Zelensky boekte na zijn ruime zege bij de presidentsverkiezingen in april nu ook een afgetekende overwinning bij de parlementsverkiezingen. De hoop is dat er eindelijk een regering is die de enorme corruptie aanpakt en de grote macht van de oligarchen indijkt. Ook die van oligarch Igor Kolomoisky? Afwachten wat er met de PrivatBank gebeurt, dat wordt een test om te zien of het Zelensky en zijn ploeg ernst is.
Dienaars van het volk
Zelensky’s partij “Dienaar van het volk” heeft met 254 van de 424 zetels in de Rada, de kamer van volksvertegenwoordigers, geen oppositie te duchten. Sommige van de 254 zijn mensen uit burgerbewegingen tegen corruptie; vele anderen zijn onbekenden.
Vandaar dat sceptici na 25 jaar slechte ervaringen alweer vermoeden dat daar mensen onder zitten die naast het volk ook oligarchen, zoals Kolomoisky, vertegenwoordigen. In de vorige Rada’s zaten immers massa’s leden die ook door oligarchen werden betaald. Wat de strijd tegen corruptie en machtsmisbruik danig afremde. Nu wordt er al volop gegokt welke andere oligarchen ook hun mensen hebben die naast het volk ook hun belangen willen dienen.
Blijde thuiskomst
Kolomoisky, eigenaar van onder meer de tv-zender 1 + 1 die Zelensky’s show uitzond en die zakelijke belangen heeft met de president, keerde na diens zege na twee jaar afwezigheid terug naar Oekraïne. Kolomoisky heeft naast de Oekraïense ook de Cyprische en Israëlische nationaliteit. Na zijn zege kwam aan het licht dat Zelensky in die twee jaar 14 keer naar Genève en Tel Aviv reisde voor gesprekken met Kolomoisky.
De stafchef van Zelensky is Andriy Bogdan die als advocaat de belangen van Kolomoisky verdedigde in de affaire PrivatBank. Hij benoemde ook talrijke personeelsleden van zijn firma Kvartal 95 op vertrouwensposten.
Cyprische omweg
Die PrivatBank werd onder president Porosjenko, ook een oligarch, genationaliseerd. PrivatBank was met Kolomoisky de grootste spaarbank van het land geworden. In 2016 werd de oligarch beschuldigd van een miljardenfraude; hij zou in tien jaar tijd minstens 5 miljard euro naar Cyprus hebben versluisd.
Dat gebeurde via een dochterbank die onder de radar was gebleven omdat de Centrale Bank van Oekraïne had “verzuimd” die Cyprische tak als een buitenlandse vesting te noteren. Op die manier bleef het versluisde geld officieel in Oekraïne, terwijl het van Cyprus naar rekeningen in Luxemburg, Oostenrijk en Letland ging.
Staat of privaat
Concurrent oligarch Porosjenko deed daarop PrivatBank nationaliseren. Kolomoisky vocht dat aan voor de rechtbank. In een eerste uitspraak, april van dit jaar, gaf een rechter in Kiev hem gelijk. De oligarch eist nu dus zijn bank terug en zet daarvoor verdere juridische stappen. Oekraïense rechtbanken hebben geen goede reputatie inzake onafhankelijke rechtspraak. Onder Porosjenko zou hij geen kans gemaakt hebben.
President Zelensky heeft gezegd dat hij in die kwestie de belangen van de staat zal verdedigen en voor stabiliteit in de omstreden bank zal zorgen. Hij stelt het voor alsof hij afstand heeft genomen van de oligarch. Maar deze zei de kwestie PrivatBank telefonisch met hem te hebben besproken. Wat de diensten van de president niet tegenspreken.
De Oekraïeners houden de zaak in de gaten, de geloofwaardigheid van de president staat op het spel. En ook de buitenwereld, waaronder het IMF, houdt de zaak in de gaten.
•
