Nikkelconflict in Kanaky (Nieuw-Caledonië)

De verkoop van het nikkelbedrijf Valé aan het consortium Prony Resources, botst op veel weerstand van de Kanaakse bevolking op Nieuw Caledonië, een overzees Frans gebiedsdeel in de zuidelijke Stille Oceaan. De tegenstanders zien dat als een uitverkoop van de rijdkommen van het gebied aan multinationals die met de winsten gaan lopen.

Het bedrijf – een nikkelmijn, een fabriek voor nikkel en kobalt en een haven – was in handen van een Braziliaans bedrijf dat het verkocht aan Prony Resources. Dat is deels in handen van het Zwitserse Trafigura. Dat laatste haalde ooit het nieuws omdat het massaal giftig afval dumpte in Ivoorkust waardoor tienduizenden mensen vergiftigd werden.

In Valé gaat het om 3500 jobs, waarvan 1350 in het bedrijf zelf. De vakbond USTKE verdedigde een ander voorstel, de overname door Sofinor-Korea-Zinc waardoor het bedrijf grotendeels in Caledonische handen zou blijven. Het bedrijf is gegeerd omdat nikkel een belangrijk bestanddeel vormt van batterijen voor elektrische voertuigen.

De USTKE en de onafhankeiljksbeweging rond FLNKS (Kanaaks socialistisch front) organiseerden stakingen, wegblokkades en manifestaties. Met als leuze: Usine du Sud=usine du pays. De Sud is het zuidelijk deel van het grootste eiland; daar zijn de Kanaken in de minderheid, in het Noorden hebben ze een ruime meerderheid.

Uiterst-rechtse stoottroepen vielen de actievoerders aan, wat op zware botsingen uitdraaide. De voorstanders van het Frans statuut kwamen in de hoofdstad Nouméa met 20.000 op straat om te protesteren tegen de blokkades.

De USTKE maakte een einde aan de staking, niet aan de mobilisaties. Die worden al gezien als een aanloop naar het derde referendum over het statuut van Nieuw-Caledonië dat over minder dan twee jaar zou plaats hebben. Het vorige had ik oktober plats. De voorstanders van onafhankelijkheid verloren dat, maar hopen dat derde keer goede keer wordt.