Niets is teveel om een bank te redden

Tot 209 miljard om schandaalbank Crédit Suisse bij UBS te duwen

De prestigieuze bank Crédit Suisse, een pilaar van het Zwitsers bankenrijk, is onder zware druk opgedrongen aan concurrent UBS. “Met deze fusie verdwijnt een zombiebank en komt er bankenmonster”, aldus de “Neue Zürcher Zeitung”. Namens het Zwitserse volk wordt er 209 miljard Zwitserse frank (evenveel euro) op het spel gezet… “om een bank te redden waarvan de leiding tegen de georganiseerde misdaad aanschuurt”, aldus socialistisch parlementslid Roger Nordmann.

843 miljard

Inderdaad, tot 209 miljard Zwitserse frank (209 miljard euro) heeft de Zwitserse Nationale Bank veil om de operatie te doen slagen. Er was haast bij, dat weekend van de fusie, want de dreigende instorting van Crédit Suisse dreigde de Europese bankwereld mee in een crisis te sleuren, terwijl het faillissement van twee VS-banken de bankwereld wereldwijd deed rillen.

Een gedwongen huwelijk in het hoger belang van de natie, luidde het dat weekend van 18-19 maart 2023. UBS kreeg de tijd niet om na te gaan of ze die historische concurrent wel kan verteren. Nochthans stond Crédit Suisse zo lang symbool voor stabiliteit, vertrouwen en vooral geheimhouding. Ze trok generaties lang privéfortuinen aan die ze als een goede huisvader beheerde en in alle discretie deed groeien.

Dat beheer bracht Crédit Suisse niet in de problemen. Integendeel, het besliste vorig jaar het accent op die fondsen – toen 843 miljard euro – te leggen. Want de investeringssectie van CS was betrokken geraakt bij enkele schandalen waar ze heel veel geld mee verloor. Vandaar de aantijgingen van “maffieuze sfeer”, al zijn er ook die vinden dat daar ook sprake van is bij die privéfondsen.

Tonijnschandaal

Zo was Crédit Suisse zeer nauw betrokken bij het “tonijnschandaal” in Mozambique. Het ging om een visserijproject dat vooral bestond uit smeergelden en verduisteringen en Mozambique in een economische crisis stortte. De zoon van ex-president Guebuza werd vorig jaar in dat verband tot 12 jaar cel veroordeeld. De bank betaalde 475 miljoen euro boetes en schold Mozambique de terugbetaling van schulden kwijt. https://www.theguardian.com/business/2021/oct/19/credit-suisse-fined-350m-over-mozambique-tuna-bonds-loan-scandal

Ze verloor ook zeer veel geld, er is sprake van 5,5 miljard euro, bij de instorting van Archegos, een risico-investeringsfonds, en van Greensill (financiële diensten-verlener). Hier was geen sprake van “criminele activiteiten” maar van wanbeheer. https://www.nytimes.com/2021/07/29/business/credit-suisse-archegos.html

Dat was niet alles. Vorig jaar in De Tijd: Crédit Suisse, de eeuwige schandaalbank:
https://www.tijd.be/ondernemen/banken/credit-suisse-de-eeuwige-schandaalbank/10368408.html

Perplex

Even stilstaan bij die “redding” – die erg voorlopig lijkt, want de argwaan is niet weg, niets garandeert dat UBS dat kan verteren. UBS was bij de bankencrisis van 2008 ook al door een forse tussenkomst van de Zwitserse autoriteiten gered. Schandaalbank Crédit Suisse had veel te verbergen, de vrees is groot – zeker bij UBS – dat er nog veel lijken uit de kast vallen. De bankwereld reageert dan ook perplex op die gedwongen fusie.

Zelf was ik ook even perplex: 209 miljard euro gemeenschapsgeld in risico brengen om “Zwitsers Krediet” te redden? Zou men op dat niveau hetzelfde risico nemen om de sociale instellingen en de strijd tegen de klimaatopwarming te redden? Maar ja, een bank die 843 miljard euro privé-kapitaal beheert, die vervult natuurlijk ook een maatschappelijke functie, al zal er in die som weinig spaargeld van werkende mensen zitten. De fusiebank beheert nu een kapitaal van 1500 miljard Zw.fr. (euro), tweemaal het jaarlijks bbp van Zwitserland.

Niets bijgeleerd

Denken we ook even terug aan de grote crisis van 2008 die eveneens onze bankwereld op zijn kop zette. Alle overheden beweren sindsdien dat uit die crisis de nodige lessen zijn getrokken. De regels zijn verscherpt, het toezicht ook… Bij de redding van UBS in 2008 zegden de Zwitserse autoriteiten, dat zoiets nooit meer nodig zou zijn. Tot Crédit Suisse ten onder ging. Is dat dan een uitzondering? Wie gelooft dat. Na 2008 konden de bankiers grotendeels weer verder als voorheen, ze weten toch dat als puntje bij paaltje komt de anders verafschuwde staat, ter hulp snelt.