Auteur: Antoine Uytterhaeghe.
Twee belangrijke aspecten in het dossier Oekraïne betreffen enerzijds binnenlandse problemen in het land zelf, en anderzijds geopolitieke verschuivingen. Uitpers verleende al heel wat aandacht aan deze problematiek. Ik licht hieronder enkele punten uit een artikel van Dee Knight (globalresearch.ca) die het beeld van de recente opbouw tot conflict verder vorm kunnen helpen geven.
Minsk-akkoorden
In het voorjaar 2014 werd president Janoekovitsj afgezet door straatprotesten. Betogingen tegen corruptie, gebrek aan democratie en economische ontwikkeling verschoven naar gewelddadige bezettingen van overheidsgebouwen waarbij extreem-rechtse groepen een belangrijke rol speelden. Deze ‘revolutie’ greep plaats nadat Janoekovitsj uiteindelijk had gekozen voor een handelsverdrag met Rusland in plaats van een groot akkoord met de Europese Unie. Deze gebeurtenissen leidden vervolgens tot protesten in de oostelijke en zuidelijke delen van Oekraïne tegen de ontwikkelingen in de hoofdstad. De president ontvluchtte het land. De nieuwe extreemrechtse machtskringen maakten een einde aan de taalrechten van Russischtalige meerderheid in de oostelijke provincies van Oekraïne. In de Oost-Oekraïense regio’s Donetsk en Loehansk escaleerden de protesten tot een gewapend conflict met het reguliere leger. Ze stemden voor separatisme en verklaarden zich onafhankelijk. Rusland leverde hen humanitaire hulp en handelsondersteuning. Moskou stationeerde troepen aan haar westgrens. Kiev beschuldigde Moskou ervan ook militair aanwezig te zijn. Het gewapend conflict werd wat later aan banden gelegd via een akkoord in de Wit-Russische hoofdstad Minsk. Deze protocollen werden gerevitaliseerd met het Minsk II akkoord.
De Minsk-akkoorden van 2015 zijn ontworpen om de separatistische oorlog in de Donbass regio in Oost-Oekraïne te beëindigen. Het Minsk II akkoord werd al in 2015 aangenomen door Frankrijk, Duitsland, Rusland, Oekraïne en werd unaniem goedgekeurd door de VN-Veiligheidsraad.
De belangrijke elementen van de Minsk II deal zijn in eerste instantie de volledige autonomie voor de oostelijke regio’s van Oekraïne in de context van decentralisatie van de macht, en vervolgens de demilitarisatie van de gebieden en het herstel van de Oekraïense soevereiniteit. Betrokken partijen beschuldigen elkaar de overeenkomst niet te willen naleven, waardoor de zaak muurvast is komen te zitten. Er wordt regelmatig heen en weer geschoten over de frontlijn.
Wie een begin van ontspanning zoekt zal het Minsk vredesproces moeten deblokkeren..
NAVO lidmaatschap
De kwestie van de uitbreiding van de NAVO is een ander dossier zonder positieve ontwikkelingen, omdat de VS weigert de legitieme veiligheidsbelangen van Rusland te erkennen. (zie ook https://www.uitpers.be/is-er-een-uitweg-voor-de-groeiende-spanningen-tussen-de-navo-en-rusland/) Na de eerste van de recente onderhandelingssessies tussen de VS en Rusland in de week van 10 januari bleek uit de verklaringen dat ook hier alles muurvast zit. Rusland wil de garantie dat Oekraïne nooit lid zal worden van de NAVO. De VS repliceert met : “We zullen niet toestaan dat iemand het open deur beleid van de NAVO tegenhoudt”.
Toen de Amerikaanse minister van Defensie, Lloyd Austin in oktober vorig jaar de Oekraïense president Zelensky in Kiev ontmoette, beloofde hij Amerikaanse steun voor het toekomstig NAVO-lidmaatschap van Oekraïne en beschuldigde hij Rusland van het bestendigen van de oorlog in Oost-Oekraïne.
De Russische president Poetin repliceerde op 29 december 2021 dat “verder opschuiven van de NAVO naar het oosten onaanvaardbaar is; het Atlantisch bondgenootschap staat nu al op de drempel van ons huis.
Februari 2022 worden de ministers van Defensie van Oekraïne en Georgië uitgenodigd op een bijeenkomst van hun NAVO-collega’s. De discussie met Moskou over de Navo-uitbreiding zal hiermee niet gedeblokkeerd worden.
Militarisering in 2021
24 maart vorig jaar decreteerde de Oekraïense president dat Oekraïne de Krim zou terugnemen van Rusland met “militaire maatregelen om de bezetting te beëindigen.” De VS en NAVO spraken hun “onwrikbare”steun uit.
In april 2021 gaf de NAVO ruggensteun aan het Oekraïens offensief in haar burgeroorlog tegen de separatisten in de oostelijke provincies Donetsk en Loehansk. Dat was toen Rusland meer troepen naar zijn landgrens met Oekraïne verplaatste, en aangaf dat het zijn landgenoten zou verdedigen.
Voormalig CIA-officier John Kiriakou stelt dat het werkelijke aantal Russische troepen dat zich in de Russische grensprovincie met Oekraïne bevindt geschat wordt op 70 tot 90 duizend. Evenveel als er in de afgelopen 8 jaar waren gestationeerd, meent hij.
Viceadmiraal Kay – Achim Schönbach, het hoofd van de Duitse marine, werd gedwongen af te treden nadat hij had gezegd dat praten over een Russische invasie van Oekraïne onzin was en dat Rusland slechts respect zocht voor zijn veiligheidssituatie in Europa.
Afgelopen zomer voerden 30 duizend Amerikaanse troepen met “Operation Defender Europe 2021” een reeks NAVO-manoeuvres uit in de Zwarte Zee en de Oostzee.
In december 2021 voerden de VS luchtoefeningen uit langs het Russische luchtruim. NAVO-gevechtsvliegtuigen confronteerden 90 keer Russische vliegtuigen in 2021.
De CIA heeft sinds 2015 in het geheim de elite van het Oekraïense Special Force eenheden getraind in vuurwapens, camouflagetechnieken, landnavigatie technieken, inlichtingen en andere gebieden van oorlogsvoering.
Op 7 december 2021 vertelde de voormalige VS viceminister van Buitenlandse Zaken, Victoria Nuland, aan de Senaatscommissie voor buitenlandse betrekkingen, dat de VS sinds 2014 $2,4 miljard aan Oekraïne heeft gegeven voor ‘veiligheidsbijstand’. $450 miljoen alleen al in 2021. De regering Biden verstrekte een extra steun van $200 miljoen aan militaire hulp boven op de $450 miljoen van vorig jaar. Nuland hielp bij het orkestreren van de staatsgreep van 2014 in Kiev die de regering Janoekovitsj ten val bracht.
Russische veiligheidsvoorstellen
Half december 2021 nam Rusland een diplomatiek initiatief en presenteerde een lijst met veiligheidsvoorstellen aan de Verenigde Staten. Volgens de Wall Street Journal omvatten ze drie punten. Het beëindigen van NAVO-uitbreiding naar het oosten en Oekraïne niet op te nemen in het bondgenootschap. Een belofte van elke partij om zich te onthouden van vijandige activiteiten. En tenslotte het stopzetten van de militaire activiteiten van de NAVO in Oost-Europa, Transkaukasië en Centraal-Azië.
In Moskou meent men dat er een totaal gebrek aan vertrouwen heerst tussen Rusland en de collectieve organisaties in het Westen. De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken zei ook dat “Moskou niet van plan is Oekraïne binnen te vallen.”
gas
Onder de “ernstige gevolgen“ waarmede Washington Rusland afdreigt, staat het sanctioneren van de Russische Nord Stream 2 gaspijplijn naar Duitsland bovenaan de lijst van Washington. ( zie ook https://www.uitpers.be/de-redding-amerikaans-gas/) West-Europa kampt nu al met een energiecrisis en torenhoge prijzen voor aardgas. Europa heeft echt geen grotere energie-onzekerheid nodig en is best op z’n hoede voor oorlog. Sommigen willen dat Nord Stream zo snel mogelijk de gaskraan kan opendraaien, terwijl anderen de regering Biden volgen en het een “slechte deal” noemen omdat het Europa kwetsbaar maakt voor “Russisch verraad”.
Senator Ted Cruz uit Texas zit al jaren te ageren tegen Nord Stream 2 om zo de kansen voor Amerikaanse energiebedrijven te vergroten om gas naar de Europese markt te leveren. Amerika heeft al te vaak de Europese energiebronnen gedirigeerd.
Uit een enquête van de Europese Raad voor Buitenlandse Zaken van 2021 bleek dat de meeste Europeanen neutraal willen blijven in een mogelijke oorlog van de Verenigde Staten met Rusland of China. Maar de nieuwe Oost-Europese NAVO-lidstaten sluiten zich wel aan bij de het beleid van Washington tegen Moskou, ze hebben infrastructuur met Amerikaanse en Europese financiële hulp geïnstalleerd om Amerikaanse leveringen van vloeibaar gas te ontvangen, om de afhankelijkheid van Russisch gas te verminderen.
Achter de schuchterheid van de diplomatieke inspanningen staan machtige institutionele en economische krachten in de VS – het militair industriële complex – te popelen voor een nieuwe Koude Oorlog met Rusland en China, die hen grenzeloze mogelijkheden zou bieden voor winstgevende deals. Het Amerikaanse militair-industrieel complex heeft vijanden nodig, “Als er geen vijanden zijn, moeten ze worden uitgevonden.” De demonisering van Vladimir Poetin en Rusland en ook China door de Amerikaanse en Europese media maakt deel uit van dit beleid van creëren van vijanden. De massamedia informeren niet, ze doen aan propaganda.
