Mondiaal, regionaal, lokaal … Van Yangon tot Zagreb!

Voor sommigen is er een mondiale sociale revolutie aan de gang. Er zijn niet alleen maar lokale protesten in tientallen landen en steden de wereld rond, de min of meer gelijktijdigheid van dit volksverzet wijst op een mondiaal ongenoegen dat naar een uitweg zoekt. Afgelopen zaterdag en zondag waren er wereldwijd protesten van honderdduizenden mensen tégen de onrechtvaardige oorlog in het Midden-Oosten, tégen de bombardementen van Israel op een nagenoeg weerloos Gaza.

Anderen denken dat we nog steeds even machteloos zijn als altijd… We kunnen de straat opkomen, we kunnen roepen en schreeuwen en eisen, maar wat kunnen we veranderen? Welke regering luistert nog naar het sociaal protest? Is het niet makkelijker het protest gewoon te onderdrukken? De sociale leiders te (laten) vermoorden?

Beide stellingen zijn juist, maar met elk nieuw protest, met elke nieuwe betoging groeit de hoop dat sociale bewegingen ooit die onoverkomelijke drempel van verandering kunnen oversteken, groeit het besef dat er geen andere weg is, groeit de overtuiging dat er meer en meer en meer moet worden gewerkt aan een mondiale tegenmacht.

Op de weg daar naar toe kan niets worden verwaarloosd, geen enkele actie is overbodig, tenzij de hulpeloze pogingen van sommigen om alles in een bureaucratisch sausje te dompelen en sociale bewegingen te stroomlijnen en te kortwieken.

Ik wil kort twee positieve voorbeelden geven van wat er kan bewegen.

Vandaag begon het Europe Asia People’s Forum, een beweging die ngo’s en andere basisgroepen met elkaar in contact brengt om samen te werken voor een andere wereld. De openingszitting was sterk, emotioneel, overtuigend, inspirerend.

Met een getuigenis van de weduwe van de Laotiaanse sociale leider die kort na AEPF van 2009 werd gekidnapt en nooit werd terug gezien. Met een getuigenis van een jongere uit Myanmar die aangaf hoe sterk de bewegingen staan, maar ook dat er meer nodig is van grote ondernemingen en staten die met hen samenwerken. Ik moest daarbij denken aan alle mensen die hier roepen om ‘vrijheid’ en de ‘dictatuur’ aanklagen omdat ze geen biertje kunnen drinken op café. In zoveel landen ter wereld worden sociale leiders gewoon gedood, gekidnapt, gefolterd, op alle continenten. Hoe wreed toch dat zovelen dit niet eens beseffen. Mondiale en regionale samenwerking kan helpen om de stem van deze ‘vermisten’ duidelijker te laten horen, om regeringen aan te zetten er iets aan te doen.

Een tweede positief en lokaal voorbeeld komt van Zagreb, de hoofdstad van Kroatië! Afgelopen week-end werd in de eerste ronde van de lokale verkiezingen ‘Zagreb je Naš’(Zagreb is van ons) met 45 % en een ruime voorsprong op andere partijen verkozen. ZjN is een socialistische municipalistische partij met één voet in de sociale bewegingen en één voet in electorale politiek. In de peilingen staat de partij op 37 % voor de tweede ronde, ver vooruit op anderen. De kans is dus groot dat Tomislav Tomaševic burgemeester wordt, ook al zal een coalitie met andere partijen noodzakelijk zijn.

ZjN is ontstaan uit een zeer actieve jongerenbeweging die destijds de ‘subversieve sociale fora’ organiseerde in Zagreb. Ik was er drie keer bij en het is daar dat ik kennis maakte met Srecko Horvath, die later met Yanis Varoufakis Diem25 en Progressive International oprichtte. Ik leerde er Tsipras en Zizek kennen, en later, op de Groene Academie een flink aantal andere lokale en internationale academici. Het is de meest dynamische en links-groene beweging die ik ken. Het doet zo’n deugd te merken dat ze nu ook electoraal aan bod komen en kunnen besturen! Het bewijst, ten overvloede, dat een municipalistische beweging én politiek én internationalistisch kan zijn.

Tot daar mijn positieve noot voor vandaag! We doen bijgevolg dus voort! We zullen doorgaan, zoals ze op de Gentse Feesten zeggen!