Oorlogen zijn in essentie economisch van aard. Een puur economische ‘oorlog’ op zich kan even verwoestend zijn maar kan daarbij een militair karakter krijgen wanneer een speler zijn positie absoluut wil beveiligen. Het huidige wereldsysteem is in verval en pervers. En de VS voelt zich niet te beroerd om de dollardrukpers volop te laten draaien.
FED
Formeel mag door de wet van 1913 alleen de Federal Reserve (FED) dollars creëren. Onder de leiding van de grondlegger, John Pierpont Morgan ( Morgan Bank), werd in 1912 een geheime bijeenkomst gehouden op zijn privé eiland Jekyll, met een zevental topbankiers, onder wie de vertegenwoordigers van de Europese banken van de groep Rothschild en Warburg. Samen bezaten deze bankiers 25 procent van de wereldwijde activa. Ze bespraken hoe ze het monopolie over de dollarcreatie naar zich toe konden trekken door een centrale bank op te oprichten naar Europees model. Naar buiten uit werd het verkocht alsof het om een overheidsinstelling ging. Daarom moest een betrouwbare naam bedacht worden: de Federal Reserve.
Het betreft echter geen bank van de staat, het gaat om privé-bezit van een aantal grote banken. Via bevriende politici werd deze ‘Federal Reserve Act’ door de Senaat en het Huis van Afgevaardigden geloodst op kerstavond 1912. De FED is dus een stelsel van commerciële banken dat zich voordoet als de nationale bank van de VS en dat het monopolie heeft over het drukken van de Amerikaanse munt. Zelf de regering van de VS moet geld lenen bij de FED om de begrotingstekorten te financieren. De rente vertegenwoordigt een groot deel van de winst voor deze banken. Wie dollars mag drukken heeft in feite de macht.
Dollarsysteem
Als militaire en economische overwinnaar van de tweede wereldoorlog, achtte de VS de tijd gunstig om zijn wil op te leggen aan een groot deel van de wereld. In kleine kring werd besloten om aan de rest van de wereld een nieuw geldsysteem op te dringen, dat de VS gedurende een lange periode een enorme voorsprong op zou leveren. In 1944 ging iedereen akkoord de dollar tot officiële wereldreservemunt te maken. Om dit alles onder controle te houden werden gelijktijdig het Internationaal Muntfons (IMF) en de Wereldbank (WB) opgericht. Er werd afgesproken dat alle nationale munten voortaan gedekt zouden worden door de dollar in plaats van door goud. Hiermede werd de dollar dan ook officieel de belangrijkste munt ter wereld. Andere landen gaven dus een deel van hun soevereiniteit uit handen door de waarde van hun nationale munt aan de dollar te koppelen. In de praktijk was de VS het enige land waar tijdens de oorlog het economisch apparaat intact was gebleven en zich geweldig had kunnen ontwikkelen. Bovendien lag toen ongeveer driekwart van de wereldgoudvoorraad opgeslagen in de VS .
Dit dollarsysteem werd aan de wereld verkocht met de belofte en garantie van de VS dat de dollar altijd omgeruild kon worden tegen goud. De dollar werd dus eigenlijk zo goed als goud. Sindsdien worden praktisch alle grondstoffen in dollars verhandeld en de meeste landen beleggen hun reserves in dollar. Er ontstaat op die manier een permanente vraag naar deze munt. Hierdoor vergrootte de dominante positie van de VS in de wereld, omdat Washington de enige is die vrijwel gratis dollars kan drukken. De andere landen moeten dollars kopen om de import van grondstoffen te betalen.
15 augustus 1971 werd de vaste wisselpariteit van 35$ per ounce goud opgegeven door de toenmalige VS president Richard Nixon, waardoor een galopperende deregulering op gang kwam van de wisselpariteit tussen de verschillende munten.
Na de eerste oliecrisis (1973) werd de dollar gekoppeld aan de olietransacties. Met Saoedi-Arabië als belangrijkste lid van de OPEC, werd afgesproken dat de OPEC-olie nog uitsluitend in dollar wordt afgerekend. Deze petro-dollars werden dan terug in de VS economie geïnvesteerd of gebruikt om goedkope leningen aan de Derdewereldlanden ‘op te dringen’. De dollar moest en wil de munt blijven van een wereldrijk waaraan iedereen meebetaald. Zolang dat rijk bestaat, bestaat de Amerikaanse dollar als algemene handelsmunt, en omgekeerd.
Drukpers
De VS had heel wat voordelen met dit op maat gesneden monetair systeem. Wie de munt levert voor de wereldhandel groeit uit ver boven de eigen economische kracht en mogelijkheden. Vandaag echter is de VS herleid tot valsmunter die de wereld overspoelt met dollars, waarvan de enige waarde het papier is waarop ze gedrukt zijn. In november 2010 kwam de aankondiging van de Amerikaanse centrale bank om een QE2- programma (Quantative Easying) door te voeren. Dit is een monetaire politiek van de centrale bank om de muntbevoorrading te verhogen door de reserves bij de banken aan te dikken. Meestal worden bij een QE2 de eigen obligaties van de centrale overheid opgekocht om hun prijs te stabiliseren of te verhogen – in dit geval ging het om 600 miljard dollar uit het staatsbudget -, om daardoor de interest op lange termijn te kunnen verlagen. Daar schuilt echter niets anders achter dan de poging om met bijgedrukte dollars het begrotingstekort van de Obama administratie te financieren.
Sinds 1988 is de ‘Working Group on Financial Markets’ ijverig bezig met aanbevelingen te formuleren voor oplossingen voor beursproblemen aan zowel wetgever als privé-sector. Deze moeten de “integriteit, efficiëntie, ordentelijkheid en concurrentie van de Amerikaanse financiële markten versterken en het investeerdersvertrouwen bestendigen.” Kritische geesten noemen dit beursmanipulatie volgens de richtlijnen van de Federal Reserve om de realiteit te verdoezelen dat de markt koning is. Dergelijke manipulatie heeft tot doel om het door de VS gedomineerde financiële systeem in stand te houden, om de VS munt met de status van absolute standaard te kunnen blijven opdringen. Maar in werkelijkheid is het een kartonnen huis geworden, dat naar buiten fraai voorgesteld wordt maar in feite op instorten staat. Manipulatie en vervalsing van economische en financiële statistieken moet dienen om de schijn hoog te houden dat de VS nog altijd de bakermat is van democratie.
Verschillende landen, waaronder China en India, willen het huidig monetair systeem wijzigen, in die zin dat ze de dollar zouden vervangen door een korf, waar goud, een reeks munten en grondstoffen (olie, gas) als waardebepaling zouden ingesteld worden.
Militaire garantie
De gevestigde financiële centra Londen en New York, of nog de Centrale Europese Bank, doen er alles aan om hun monopolie op monetair beleid te behouden. De NAVO krijgt de opdracht er de militaire garantie van te organiseren. Bij gebrek aan een open militaire oorlog of geaccentueerd economisch conflict over grondstoffen of over het manipuleren van de prijs, komt de dictatuur van de dollar meer en meer onder vuur. Landen beginnen hun onderlinge handel niet langer in dollar te verrekenen. Deze ontwikkeling verstoort het ‘evenwicht’ van de wereldhandel. Dergelijke situatie is niet in het belang van het rijke Westen in crisis, en is potentieel gevaarlijk. Oorlogen worden gevoerd omdat bepaalde belangengroepen en ‘hun’ politici de mening toegedaan zijn dat ze er baat bij hebben. Een ‘incident’ kan de voorbereiding van een oorlog opstarten.
De concurrentie is mondiaal. Schaarser wordende grondstoffen worden door steeds meer sterke economische spelers betwist. De economische groei vereist tezelfdertijd een groei in het verbruik van de energiegrondstoffen. Alternatieve energiebronnen blijven voorlopig nog te marginaal. Olie en gas zijn centrale componenten van elk strategisch beleid. Oorlogen zullen onmiddellijke gevolgen hebben voor de energievoorziening.
Dit is de achtergrond waar tegenover elk actueel conflict moet worden geprojecteerd. Als we naar het Midden-Oosten kijken stellen we vast dat de belangen van de VS en Israël in se samen vallen: een verdeelde Arabische wereld zal hun eigen plannen minder kunnen dwarsbomen. Dus mogen de spanningen in het Midden-Oosten tussen moslims, soennieten en sjiieten, niet opgelost worden.
De openlijke dreigingen met een ‘preventieve’ aanval op Iran passen in dit kader. De politiek van Israël wil mogelijks na een ‘first strike’ tegen Iran om bijstand vragen bij de westerse vrienden om een bestand te verzekeren. Wat voor Iran onaanvaardbaar is aangezien het aangevallen werd. Mocht Iran dan de Straat van Hormuz afsluiten, voorzien de plannen van Israël en de VS dat Washington ‘verplicht’ zou zijn om actief militair in te grijpen, hierbij gesteund door de petro-monarchieën. De conservatie, ondemocratische koningshuizen in verschillende Arabische staten gebruiken elk op hun manier de religie om de eigen geostrategische positie te bevorderen.
Oorlog heeft een economische aard, enerzijds, de beveiliging van economische en financiële dominantie vraagt naar oorlog, anderzijds.
(Uitpers nr. 142, 13de jg., mei 2012)