Volgens het Zweedse vredesonderzoekcentrum SIPRI zijn de globale militaire uitgaven voor 2012 licht gedaald ten opzichte van het jaar 2011, met ongeveer 0,5 procent. Een ommekeer? Begin van een dalende trend, of een tijdelijk temporiseren?
In het jaar 2012 werd wereldwijd voor 1,75 biljoen dollar (1,33 biljoen euro) aan bewapening en leger besteed, dat is ongeveer een schamele 0,5 procent minder dan in 2011. Het groter plaatje blijft enorm. In het eerste decennia van deze eeuw kenden de militaire uitgaven van de voornaamste militaire grootmacht, de VS, een jaarlijkse stijging van 5 procent. Dit was vooral tijdens de ambtsperiode van George W. Bush en de door hem gestarte oorlog tegen het terrorisme, die goed verder werd gezet onder Barack Obama.
Ondanks deze lichte daling van de globale militaire uitgaven, wordt er in 2012 wereldwijd nog altijd meer geld uitgegeven dan tijdens de koude oorlog. Het defensiebudget van het Pentagon voor dit jaar ligt twee derden hoger dan bij het begin van deze eeuw.
De lichte daling van 0,5 procent ten opzichte van het jaar 2011 kan men niet als een grote ommekeer beschouwen. Het is veel meer een zachte trend voor de komende jaren volgens Sam Perlo-Freeman van SIPRI. Volgens het Zweeds vredesinstituut is de daling van de militaire uitgaven vooral het gevolg van de financiële crisis waarmede de VS en de NAVO-landen geconfronteerd worden en zeker ook de vermindering van de Amerikaanse oorlogskosten in Irak en Afghanistan.
verschuiving
VS en NAVO samen totaliseren 1000 miljard dollar, wat goed is voor 57 procent van de mondiale militaire uitgaven.
Ondanks de vermindering van het Amerikaanse defensiebudget blijven de Verenigde Staten de grote kampioen qua militaire uitgaven op wereldvlak. Vorig jaar daalde het aandeel van de militaire Amerikaanse supermacht wel voor het eerst sinds de implosie van de Sovjet-Unie onder de 40 procent. Er werd her en der aangekondigd dat Washington voor de komende 10 jaar zijn militaire uitgaven wil verminderen met 500 miljard dollar (382 miljard euro).
Het objectief van het Pentagon is om de VS strijdkrachten behendiger en flexibeler en sneller te kunnen inzetten. Bij de aankondiging van de ‘Pacific pivot’ werd gezegd dat deze nieuwe focus geen extra geld zou vergen van de Amerikaanse belastingbetaler. Wait and see, zij de oude wijze. Of het Amerikaanse defensiebudget de komende tien jaar een daadwerkelijke daling zal kennen moet nauwkeurig opgevolgd worden. Bij de analyse van de Amerikaanse defensiebegroting moet men ook rekening houden met de uitgaven van militaire aard die in andere departementen ingeschreven worden, zoals de 140 miljard dollar voor de pensioenen van de militairen, 53 miljard voor de inlichtingendienst, de 60 miljard voor de staatsveiligheid. Dan komt men op een bedrag van meer dan 900 miljard dollar, dat is meer dan de helft van de mondiale militaire uitgaven. Bijgevolg moet men de door SIPRI gepubliceerde cijfers in de juiste context plaatsen en zich niet al te zeer op naïeve wijze verheugen over de vermindering van de militaire uitgaven van de VS, want het is hier zoals met de trein: ‘un montant peut en cacher un autre’.
Het SIPRI rapport stelt een verschuiving vast in het mondiale uitgavenpatroon met een grote stijging van de militaire uitgaven in andere landen. Het is een verschuiving van het rijke Westen naar opkomende regio’s.
Niet dat de grootste wapenverkoper daarom treurt. De strategie van de Obama administratie is duidelijk, Washington wil dat zijn bondgenoten, binnen en buiten de NAVO, hun militaire bijdrage vergroten. Hij kan dan de uitgaven in zijn land wat temperen, maar de mondiale markt verkleint niet. Dat is voor de Amerikaanse wapenindustrie een win – win vooruitzicht, daar zij het grootst deel van de wapens leveren.
Gelijktijdig moeten we vaststellen dat de industriestaten van het rijke Westen de vooropgesteld 0,7 procent van hun bnp voor ontwikkelingshulp niet honoreren.
DE TIEN GROOTSTE WAPENPRODUCENTEN IN 2010
De winstcijfers hebben betrekking op alle bedrijfstakken, niet militaire inbegrepen
BEDRIJF LAND WAPENVERKOOP* WINST*
Lockheed VS 35.730 2.926
BAE systems VK 32.880 -1.671
Boeing VS 31.360 3.307
Nortrop VS 28.150 2.053
General Dynamics VS 23.940 2.624
Rayteon VS 22.980 1.879
EADS EU 16.360 732
Finmecaniva IT 14.410 738
L3 Communications VS 13.070 955
United Technologies VS 11.410 4.711
*In miljoenen dollar
U leest het goed, het gaat om 2,9 miljard dollar winst voor de totale Lockheed groep.
big spenders
De Verenigde Staten blijft met een defensiebudget van 682 miljard dollar (minus 6 procent) voor 2012, nog vier maal meer aan defensie spenderen dan China en meer dan de tien volgende militaire machten samen. Nog altijd blijven de VS en de andere NAVO-lidstaten met 1 biljoen (1000 miljard) dollar de koplopers. In juni 2011 gaf EU commissie groen licht voor de ontwikkeling van onbemande vliegtuigen
Volgens de schatting van SIPRI, bekleedt China de tweede plaats op de wereldranglijst met een geschatte defensiebegroting voor 2012 van 166 miljard dollar, dat is het equivalent van 9,5 procent van de mondiale uitgaven. De verhoging van China voor defensie bedraagt 7,8% en is vooral te wijten aan het feit dat de VS op dit ogenblik een politiek van omsingeling tegen China ontwikkelt en zich meer concentreert op de versterking van haar strategie in deze wereldregio.
Rusland is derde in de ranglijst waar de stijging van 16 procent de totale militaire uitgaven doet oplopen tot 90,7 miljard dollar. Duitsland met 45,7 miljard dollar bekleedt de negende plaats in de ranglijst. Italië bekleedt de 10de plaats in 2012. Rome spendeert een bedrag van 34 miljard euro, dat is 7 miljoen euro per dag. Nochtans verkeert het land in een diepe crisis en is er geen geld om de werkloosheidsuitkeringen en sociale diensten te betalen.
Noord-Afrika tekende voor een plus van 7,8 procent, voor het Midden-Oosten bedroeg de stijging 8,3 procent, terwijl deze twee regio’s gekenmerkt worden door gewelddadige conflicten. Saoedi-Arabië komt op de zesde plaats in de ranglijst door zijn enorme Amerikaanse en EU wapenaankopen. Volgens een artikel in de New York Times wil de VS in het Midden-Oosten een grote wapenverkoop sluiten om haar bondgenoten, Israël, Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten de nodige gevechtsvliegtuigen, radarsystemen en kruisraketten te leveren. De verkoop heeft een wa
arde van 10 miljard dollar en werd al een jaar voorbereid door de Obama administratie.
Het bezoek van de Amerikaanse defensie secretaris, Chuck Hagel, aan de Amerikaanse bondgenoten in het crisisgebied heeft zeker van doen om met hen de crisis in Syrië en het Iraanse kernprogramma te bespreken. De ware achtergrond, is volgens de New York Times, echter van financiële aard. Hagel moet de definitieve ondertekening van het wapenakkoord binnen halen. Met deze wapenverkoop wil men de krachtsverhouding ten gunste van de Amerikaanse vrienden in de regio versterken.
Concreet gaat het met deze wapenverkoop om:
Nieuwe raketsystemen voor Israël die radar en afweeropstellingen kunnen aanvallen
Israël krijgt bovendien als eerste V-22 Osprey transportvliegtuigen
De nieuwe ontwikkelde Boeing KC-125 tankvliegtuigen, deze moeten de Israëlische luchtmacht efficiënter bevoorraden.
De Verenigde Arabische Republieken kopen 26 F-16 gevechtsvliegtuigen aan, verkoopwaarde 5 miljard dollar. De toestellen zullen met precisieraketten uitgerust worden die hun doelwit van op grote afstand kunnen vernietigen zonder het leven van eigen piloten in gevaar te brengen.
De invloed van de VS op de strijdkrachten van de bondgenoten in het Midden-Oosten wordt met deze wapendeal nog groter. Israël kreeg de verzekering van Washington dat de wapensystemen geleverd aan de Arabische vrienden onder Amerikaans toezicht blijven en alleen mogen afgevuurd worden na beraadslaging met en akkoord van Washington.
Wereldwijd vloeit 2,5 procent van de het wereld sociaal product naar militaire uitgaven. Voor China is dat 2 procent, de Verenigde Staten 4 procent, Duitsland 1,4 procent.
Wereldwijde militaire uitgaven 2011
REGIO UITGAVEN* % VERSCHIL
AFRIKA 34,3 + 8,6
Noord-Afrika 13,9 +25
Sub-Sahara 20,4 -0,1
AMERIKA 809 -1,4
Centraal Amerika
en Caraïben 7,0 +2,7
Noord-Amerika 736 -1,2
Latijns-Amerika 66,0 -3,9
AZIË & OCEANIË 364 +2,2
Centraal Azië 61,7 -2,7
Oost-Azië 243 +4,1
Oceanië 28,6 -1,2
Zuid-Azië 31,0 +2,7
EUROPA 407 +0,2
Oost-Europa 80,5 +10,2
West-en Centraal 326 -1,9
MIDDEN-OOSTEN 123 +4,6
WERELDTOTAAL 1.738 +0,3
* miljarden dollar
Cijfers in US dollar koers van 2011
Bron: SIPRI jaarboek 2012
Bron: SIPRI Yearbook 2
Verliest het westen militair terrein? – The Money mobile site
USA weiter Rustungsweltmeister – Olaf Stand
USA & OTAN locomotive de la dépense militaire mondiale ManilioDinucci
War is good for Business – Austerity for Americans, Billions for the Milit
USA wollen Nahen Osten massiv aufrusten – Süddeutsche Zeitung
