Mexico: de militarisering van de openbare veiligheid

Toen Andrés Manuel Lopez Obrador aan de macht kwam, in 2018, was er erg veel kritiek op het feit dat President Calderón (2006-2012) van de conservatieve PAN de strijd tegen de drugshandel in handen had gegeven van het leger.

Er werd daarom een civiele ‘Guardia Nacional’ in het leven geroepen, hoewel ook daar meteen heel wat kritiek op was: de meeste leden waren militairen en de bevelhebber was een militair. Ze droegen wel een politie-uniform.

Hoe dan ook, het geweld in Mexico nam zeker niet af, met tienduizenden moorden per jaar en in totaal een kleine honderd duizend ‘vermisten’.

Dat AMLO niet van plan was het leger echt een toontje lager te doen zingen werd glashelder toen Generaal Cienfuegos uit de V.S. werd terug gehaald en toen na nauwelijks twee maanden besloten werd dat de man vrijuit kon gaan.

Het leger heeft de afgelopen jaren zeer uitgebreide bevoegdheden gekregen: het mocht een aantal luchthavens bouwen, een deel van de prestigieuze ‘Tren Maya’, het kreeg de controle over de havens en over de douane. Dat legt hen  beslist geen windeieren.

Afgelopen week nu werd de hele Guardia Nacional administratief en operationeel in handen gegeven van het leger. Het betekent dat Mexico geen federale civiele politiemacht meer heeft. En tegen dat feit heeft zelfs de Mensenrechtenraad van de V.N. zijn grootste bezorgdheid uitgesproken.

Het leger én de voorloper van de Guardia Nacional hebben zich in het verleden herhaaldelijk schuldig gemaakt aan schendingen van mensenrechten en het onderdrukken van sociaal protest.

AMLO ziet er geen graten in, het leger is het volk, zo stelt hij, en de drugshandel gaan we te lijf met ‘abrazos, no balazos’ (een knuffel in plaats van een geweer). De Minister van Defensie stelt nu dat er tenminste een juridisch kader zal zijn waarin de misdaad kan bestreden worden. Op die manier, zo zegt hij, kan een einde worden gemaakt aan de straffeloosheid.

Hoe je’t draait of keert, dit is een militarisering van de openbare veiligheid en voorspelt niets goeds voor de bestrijding van het geweld in Mexico. Het leger krijgt erg veel macht.