Merkel neemt geen gas terug

Angela Merkel, een generatie lang – eind 2005 tot december 2021 – Duits kanselier, bijt van zich af. Na zoveel jaar te zijn bedolven onder de lof voor haar diplomatiek vernuft, wordt ze nu al een tijdje afgeschilderd als de grote verantwoordelijke voor de Europese afhankelijkheid van Russisch gas. Maar Merkel neemt geen gas terug.

Naïef?

De oorlog in Oekraïne heeft een schaduw over Merkels regeerschap geworpen, aldus een recent wijdverspreide opinie. Merkel naïef? Merkel heeft als conservatieve politica gewoon altijd de belangen van de Duitse ondernemers voor ogen gehouden, met grote instemming van o.m. de vakbonden. Die ruime goedkope leveringen waren een zegen voor de Duitse economie die erg blij was dat er naast een Nord Stream 1 nog een tweede kwam.

Duitsland zou nog altijd veel en goedkoop Russisch gas hebben waren er geen vreemde bemoeienissen geweest: de enorme druk uit Washington tegen de aanleg van Nord Stream 2. Om commerciële en politieke redenen zoals al vele keren in Uitpers belicht. Het was niet Rusland dat in deze affaire onbetrouwbaar was, wel het Westen: Duitsland zag er onder immense Amerikaanse druk van af.

Merkel herhaalt in een gesprek met Der Spiegel dat ze gelijk had in 2008 de toetreding van Oekraïne tot de Navo af te wijzen: Dat zou gewoon een provocatie tegen Rusland zijn geweest en in Duitsland niet aanvaard zijn geweest.

Wrevel

Haar hardnekkige verdediging van Nord Stream 2 wekte grote wrevel in Washington. Bij het aantreden van Joe Biden als VS-president, waarschuwde ze hem “geen harmonie” te verwachten. Onze relatie met de VS is voor Europa zeer belangrijk, maar we hebben ook sterke relaties nodig met anderen, zei Merkel.

Had het anders gelopen met haar? We weten het niet. We kunnen deze conservatieve politica veel verwijten, o.m. dat ze hielp haar onbekwame en onbetrouwbare partijgenote Ursula Von der Leyen aan het hoofd van de EU-Commissie te plaatsen. Dus is het misschien naïef enig heimwee te hebben naar haar houding in deze. En toch, vergeleken met de huidige nulliteiten.