De in Canada aangehouden Huawei ondervoorzitter Meng Wanzhou werd op borgtocht vrijgelaten. Toch zou haar gerechtszaak zeer lang kunnen aanslepen. De affaire is symbolisch voor de technologische machtsstrijd tussen China en de VS, nu 5G uitgerold wordt. Huawei heeft alvast een grondige reorganisatie beloofd om tegemoet te komen aan de veiligheids-bekommernis.
Huawei ondervoorzitter en financieel topverantwoordelijke Meng Wanzhou werd door de Canadese rechtbank vrijgelaten mits het betalen van 10 miljoen dollar waarborg waarvan 3 miljoen betaald door buren en vrienden. Ze moet voortdurend een bewakingsarmband dragen. Haar huis waar ze leeft met haar echtgenoot, staat onder voortdurende bewaking door een veiligheidsdienst die ze zelf moet betalen.
De VS heeft nu tot begin januari tijd om haar uitlevering te vragen. Meng wordt verdacht het embargo tegen Iran niet te hebben nageleefd en twee banken daarover onjuiste informatie te hebben verstrekt. Of dit in China niet strafbare feit, wel strafbaar wordt als iemand naar het buitenland gaat, wordt wellicht een juridisch vette kluif tijdens haar proces dat maanden of een jaar zou kunnen duren. Het blad Global Times merkt op dat Canada enkel uitlevert als de betwiste activiteit in de twee landen als een misdaad beschouwd wordt. Dus moet de VS harde bewijzen op tafel leggen dat Meng de wetten van beide landen heeft geschonden. Het blad stelt dat Meng de Canadese wet niet overtrad want deze legt enkel sanctie regelgeving op aan de eigen burgers en binnenlandse ondernemingen.
China had na haar aanhouding de Canadese ambassadeur gewaarschuwd voor ernstige gevolgen bij de aanhouding van Meng. Het is niet bij woorden gebleven. China heeft al twee Canadezen opgepakt wegens inbreuken op de veiligheid. De eerste is Michael Kovrig ex-medewerker van de Canadese ambassade die nu voor de ngo International Crisis Group. in China werkt en die daarvoor volgens het land niet over de nodige vergunning zou beschikken. De tweede is de Canadese zakenman Michael Spavor die in Dandong leeft en nauwe betrekkingen onderhoudt met Noord-Korea als stichter van ngo Paektu Cultural Exchange.
VS-China
De vorige dagen gaven nochtans een gunstiger barometer te zien over de VS-Chinese handelsspanningen. De Chinese premier Liu He sprak over de telefoon met zijn Amerikaanse gesprekspartner om het kader vast te leggen voor de geplande onderhandelingen tijdens de komende maanden. Van beide zijden werd het nieuws bevestigd dat China overweegt de geplande heffingen op auto’s niet op 40% te leggen, maar te beperken tot 15%. President Trump liet zelfs weten dat hij bij Justitie wil tussenkomen ten voordele van Meng indien er met China een ‘big deal’ zou bereikt worden. Gefluisterd wordt dat de vraag tot aanhouding van Meng uitgaat vanuit de justitie te New York die gedomineerd wordt door democraten die de VS-Chinese gesprekken een pad in de korf zouden willen plaatsen. De interventie van Trump versterkt in China het vermoeden dat het uiteindelijk toch om een politieke affaire gaat.
5G-uitrol
Tot zover het politiek theater dat de echte problematiek verdoezelt. Dit is de geplande toekomstige uitrol van 5G-telecomdiensten. Deze technologie is niet enkel sneller, maar verwacht wordt dat ze perspectieven biedt voor slimmere steden, de slimme huiskamer en slimme fabrieken.
Al in het begin van het jaar waarschuwde de VS National Security Council dat ‘de VS aan het verliezen waren .Wie leidt in technologie en marktaandeel beschikt immers over een enorme voorsprong in het sturen van de informatiesector’. Volgens Deloitte heeft China sinds 2015 al 24 miljard $ meer uitgegeven aan 5G-ontwikkeling dan de VS. Volgens een rapport van de Eurasia Group zal China het voordeel hebben van de eerste te zijn. De Financial Times beweert dat in het VK alle telecom topverantwoordelijken beweren dat hun 5G-testen afhangen van Huawei apparatuur. Ze klagen er over dat een Huaweiban de komst van 5G zou uitstellen met 9 maand tot een jaar. China heeft al testlicenties voor 5G uitgereikt en in Europa is dit pas voor volgend jaar.
Veiligheid
Om de vooruitgang door Huawei dwars zitten, is het meest gebruikte argument de veiligheid. In het VK wordt echter alle Huawei apparatuur en software code gecontroleerd door een gemengd comité van de overheid en het bedrijf zelf. Deze controle heeft echter maar weinig flagrante dingen vastgesteld. Overigens heeft ook in de affaire van de Supermicro spionagechip een externe controle na twee maanden niets abnormaals gevonden. Nogal een schrille tegenstelling met de NSA die volgens de New York Times uit 2014 gedurende 7 jaar de telefoons van de top Huawei verantwoordelijken in Shenzhen bespioneerde. Dit gebeurde volgens E. Snowden niet enkel om na te gaan of er banden met het leger waren, maar ook met het doel om Huawei-apparatuur beter naar de westerse hand te kunnen zetten. Precies wat nu Huawei aangewreven wordt.
Voorzitter Vincent Peng van Huawei Europe heeft meegedeeld dat hij twee miljard $ veil heeft om zijn systemen processen en producten te reorganiseren zodat de regeringen gerustgesteld worden over de rol van Huawei in de toeleveringsketen. Europa is voor Huawei de grootste markt buiten China. Zijn groep zal dit jaar 16 miljard $ aan onderzoek en ontwikkeling besteden of 15% van het inkomen. Hij vindt dat een escalatie van de handelsoorlog zeer nefast kan zijn. 33 van de 92 kernleveranciers van Huawei zijn uit de VS. ‘Deze sector is een wereldwijde sector met een wereldwijde toeleveringsketen‘, argumenteert Peng. Hij kan zich niet inbeelden dat deze wordt opgesplitst.
In Frankrijk heeft CEO van Orange Stéphane Richard zich uitgesproken over het Huawei-probleem. Hij betreurt dat er een banvloek komt tegen het bedrijf. Orange werkt vooral in Afrika met Huawei samen, minder in Frankrijk. Hij pleit voor een soort objectief ‘lastenboek’ om de technische voorwaarden te bepalen waaraan de telecom uitrusting moet voldoen. Hij herinnert er aan dat Nokia en Ericsson Europese spelers zijn. Zonder concurrentie van Huawei vindt hij het landschap echter toch een verschraling. Orange zal volgend jaar in het Brussels gewest 5G-testen doen om de technologie in 2020 te commercialiseren. Nog in Frankrijk vraagt het National Agency for the Security of Information Systems, dat zij die 5G uitrollen volledige openheid verschaffen onder meer over de versleutelingscodes en over de regels code. In Duitsland zal Deutsche Telecom waarvan de helft van zijn omzet komt uit het VS filiaal T-Mobile, zijn strategie herbekijken in het licht van de discussie. De andere operatoren in Duitsland zijn al ver gevorderd in het testen van 5G zowel met Huawei als met ZTE.
Made in China 2025
Over de VS steen des aanstoots -het ‘Made in China 2025’-programma- meldt Reuters dat de Chinese regering in zijn directieven voor de lagere overheden de uitvoering van dit programma niet meer expliciet vermeldt als voorwaarde om van de regering steun te krijgen en dit in tegenstelling tot de versie van drie jaar geleden. Het is de staatssteun die de VS ervaart als geen vrije markt. Grote werken aan wegen of waterwegen worden wel door de regering aangeraden en ook meer inspanningen om Chinese uitvoer te steunen en buitenlandse investeringen aan te trekken. De Wall Street Journal meent te weten dat het programma volgend jaar zou aangepast of vervangen worden. Meer uitsluitsel hierover op de jaarlijkse Economische Conferentie die volgende dinsdag in Beijing start.
Bronnen: SCMP, FT, CNBC, NYT, Reuters