De voorbije zondagen 20 en 27 juni 2021 konden de Fransen gaan kiezen voor hun vertegenwoordigers in 17 regionale raden. Die raden zijn bevoegd voor zaken als openbaar vervoer, economische ontwikkeling en voortgezet onderwijs. Tezelfdertijd waren er verkiezingen voor de raden in 95 departementen. De departementen beheren onder meer de bijstandsuitkeringen, de hogescholen, de brandweer en de weginfrastructuur. Op basis van de resultaten bij de eerste ronde van de verkiezingen maakte het Rassemblement National (RN) van Marine Le Pen (foto hierboven: screenshot VRT/Het journaal laat) kans om het voorzitterschap te grijpen in één regio, in Provence-Alpes-Côte d’Azur (PACA). Maar in de tweede ronde van de verkiezingen bleef die droom alweer slechts een droom.
De kandidaten
Sinds Marine Le Pen tien jaar geleden partijvoorzitter werd van het Front National (FN), intussen: Rassemblement National (RN), doet ze er alles aan om de indruk te wekken dat het FN/RN niet meer de duivelse partij is van haar vader en voorganger als partijvoorzitter Jean-Marie Le Pen. Vandaar dat meerdere RN-lijsttrekkers bij de regionale verkiezingen geen RN-lid zijn, met voorop Thierry Mariani in de regio Provence-Alpes-Côte d’Azur (PACA). Mariani was in 2010-2012 nog minister van transport en leefmilieu onder president Nicolas Sarkozy. Hij stapte in 2019 op bij de door Jacques Chirac opgerichte Les Republicains om datzelfde jaar kandidaat te zijn en verkozen te worden op de RN-lijst bij de Europese verkiezingen.
Een ander voorbeeld is Andréa Kotarec, RN-lijsttrekker in Auvergne-Rhône-Alpes. Hij was achtereenvolgens lid van de Parti Socialiste (2008), de Parti de Gauche (2009-2019) en La France Insoumise (2016-2019) van Jean-Luc Mélenchon, om vervolgens in 2019 op te roepen om voor het RN te stemmen bij de Europese verkiezingen. Kotarec werd datzelfde jaar medewerker van een RN-Europarlementslid en was de voorbije weken RN-lijsttrekker bij de regionale verkiezingen zonder formeel lid te zijn van het RN. Alhoewel geen RN-lid zijn mensen als Mariani en Kotarec dus al langer verbonden met het RN. In de strijd om het lijsttrekkerschap werd Kotarec zelfs eerder gezien als de kandidaat van de rechterzijde dan van de ‘linkerzijde’ binnen het RN.
Daarnaast zijn er talloze kandidaten op de RN-lijsten die belangrijke posities hadden bij het FN van Jean-Marie Le Pen, en/of uit de omgeving komen van Bruno Gollnisch die de tegenkandidaat van Marine Le Pen was om haar vader op te volgen als partijvoorzitter. Voorts zijn er kandidaten afkomstig uit het (Belgische) Front de la Jeunesse en het nog gewelddadiger Groupe union défense (GUD), en kandidaten afkomstig uit meerdere identitaire bewegingen die de voorlopers waren van het in maart dit jaar verboden Génération identitaire (het Franse voorbeeld voor Schild & Vrienden). Bij de kandidaten voor de departementsverkiezingen is het van hetzelfde met onder andere kandidaten bekend om racistische en antisemitische uitspraken, of nog: een kandidaat die vindt dat moskeeën mogen ontploffen. Ook de oprichter van een fanzine voor racistische skinheads, buiten gegooid bij het FN, is een van de RN-kandidaten.
Het programma
Een zicht krijgen op het RN-programma voor de voorbije verkiezingen is moeilijker omdat sommige kandidaten een verkiezingsprogramma hebben van bijna veertig bladzijden, maar voor anderen men het moet stellen met slechts wat op enkele flyers staat. Belangrijkste actiepunt is de onveiligheid… waar de regionale en departementale besturen weinig of geen bevoegdheden over hebben. In het beste geval komt men tot het voorstel om een fonds op te richten waarmee investeringen van gemeenten en steden in veiligheid financieel gesteund worden. Andere voorstellen gaan van het oprichten van een of twee gevangenissen, de oprichting van politie voor het openbaar vervoer of elke veroordeelde vreemdeling uit het land te zetten… wat allemaal geen bevoegdheden zijn voor de gisteren verkozen bestuursniveaus.
Een tweede constante in de verkiezingsprogramma’s is het verzet tegen ecologische maatregelen, zoals energie opwekken met windmolens. Een kandidaat in Bourgogne-Franche-Comté wil zelfs het “afbreken van de 403 windmolens” in de regio, zonder enige berekening van hoeveel dit kost. Een derde terugkerend thema is het identitaire discours. Het gaat dan bijvoorbeeld om als voorwaarde voor subsidiëring van verenigingen dat ze niet meehelpen aan “illegale immigratie, de islamisering of zaken tegengesteld aan de nationale gebruiken en wetten”. Een ander voorstel is een attractiepark bouwen die de geschiedenis van Normandië weergeeft, beginnend bij de aankomst van de Vikings. Andere voorstellen zijn: meer financiële hulp aan ondernemingen en minder overheidspersoneel, verzet tegen lage emissiezones voor vervuilende auto’s en verzet tegen het beperken van binnenlandse vliegtuigreizen, en – een voorstel van Kotarec – uniformen voor scholieren. “Het uitschot zal haar kledij om te protesteren thuis laten!”
De verkiezingsresultaten
Bij de eerste ronde van de verkiezingen voor de regionale en departementale besturen op 20 juni werd een recordaantal mensen genoteerd die niet gingen stemmen. Liefst twee op drie Fransen ging niet stemmen. Bij de jongere kiezers ging men nog minder naar de stemlokalen dan bij de oudere kiezers. Was het het mooie weer dat meer mensen naar het strand of de visvijver dan naar het stemlokaal lokte? Hecht men weinig belang aan de verkiezingen voor de regio’s en departementen? Is men het geloof in de politiek kwijt? In elk geval was het ook slecht nieuws voor het RN dat slechts 19,3 % van de stemmen vergaarde, terwijl de opiniepeilingen 25 % van de stemmen aankondigden en zes jaar eerder 27,9 % van de stemmen werd behaald bij de eerste ronde van de verkiezingen. Ander veeg teken voor het RN was dat het FN bij de eerste ronde in 2015 nog als eerste uit de stembus kwam in 6 van de 13 regio’s; nu in nog slechts 1 regio.
Alle RN-kopstukken deden dan ook de voorbije week oproepen om gisteren, zondag 27 juni 2021, te gaan stemmen willen ze een ander beleid krijgen. Volgens critici binnen het RN is het thuisblijven van RN-kiezers het gevolg van het ‘matigen’ van het RN-programma. Het RN wordt meer en meer gezien als een traditionele partij zoals de andere, en niet als een partij die “tegen het systeem” is. Ook zou het thuisblijven van de potentiële RN-kiezers het gevolg zijn van minder contact van de top met de basis. Nicolas Caire, oud-voorzitter van de invloedrijke vereniging van wijnbouwers in de Jura, geeft in Libération een typisch voorbeeld: “Je moet ze bezig zien aan de fabrieken. Ze verdelen 25 flyers en maken 40 foto’s. Ze blijven er amper dertig minuten en zijn weg vóór de mensen aan de fabriekspoorten buiten komen.”
De tweede ronde van de verkiezingen, gisteren, bracht enkel teleurstellingen voor Marine Le Pen. Bij de eerste ronde had haar kandidaat in Provence-Alpes-Côte d’Azur (PACA) Thierry Mariani nog 36,4 % van de stemmen gehaald, tegen 31,9 % voor de traditioneel rechtse Renaud Muselier (Les Republicains) en 16,9 % voor de door links gesteunde ecologist Jean-Laurent Félizia. Nadat deze laatste zich terugtrok voor de tweede verkiezingsronde haalde Muselier 57,3 % van de stemmen en Mariani 42,7 %. Het is de tweede keer dat de linkse kandidaat in de regio PACA zich terugtrekt om de toegang tot de macht te verhinderen voor een RN-kandidaat, en de groene en linkse kiezers dan maar voor de traditioneel rechtse kandidaat stemmen, met als gevolg evenwel dat groen en links nu voor de tweede keer zes jaar lang niet vertegenwoordigd zal zijn in de regionale raad van PACA. Muselier kondigt aan dat als tegenprestatie een “comité représentatif du rassemblement écologique et social” zal opgericht worden. Zes jaar geleden werd een soortgelijk overlegcomité over het ecologische en het sociale reeds opgericht, maar na drie maanden al opgeblazen.
In Hauts-de-France, het noorden van Frankrijk dat grenst aan België, haalt Xavier Bertrand (Les Republicains) het met 52,4 % van de stemmen, tegen 25,6 % voor RN-kandidaat Sébastien Chenu en 22 % voor de door links gesteunde ecologiste Karima Delli. Zes jaar geleden trok de kandidaat van links zich nog terug om de weg te versperren voor de RN-kandidaat; nu bleef de kandidate van de ecologisten en links bij de tweede stemronde. Met als gevolg dat nu achtentwintig mensen op de lijst van Karima Delli in de regionale raad van Hauts-de-France zullen zetelen, en de RN-kandidaat het voorzitterschap en de meerderheid in de regionale raad toch niet heeft gehaald.
Met bij de tweede ronde van de verkiezingen opnieuw meer dan 6 op 10 Fransen die niet gingen stemmen, terwijl het zes jaar geleden nog ‘maar’ 4 op 10 was, hebben zowel de RN-lijsttrekker in PACA als de LR-lijsttrekker in Hauts-de-France duizenden stemmen minder behaald dan de lijsttrekkers zes jaar geleden. In Auvergne-Rhône-Alpes, met de hierboven genoemde Andréa Kotarec als lijsttrekker, zakte de score van het RN van 22,6 % in 2015 naar 11,4 % nu.
Volgend weekend, zaterdag 3 en zondag 4 juli, komt het RN in Perpignan bijeen voor een congres waar de kandidatuur van Marine Le Pen voor de presidentsverkiezingen op 10 en 24 april 2022 officieel zal bekend gemaakt worden. De uitslag van de verkiezingen gisteren is een domper op de feestvreugde, maar Marine Le Pen zou als bekende naam nog wel meer mensen kunnen mobiliseren dan de lijsttrekkers en andere kandidaten bij de voorbije verkiezingen.
(Bron: Antifascista Siempre van 28/06/2021)
