INTERNATIONALE POLITIEK

Mahmoed Abbas verkozen en aan de macht…. verkozen en aan de macht???

Mahmoed Abbas is verkozen tot voorzitter van de Palestijnse Autoriteit. Euforie alom over de ‘vlekkeloze’ verkiezingen en de ‘nieuwe kansen op vrede’. De winst van Abbas stond in de sterren geschreven, mede dankzij de hulp van westerse politieke leiders en binnen- en buitenlandse media. Bij de verkiezing zijn nochtans niet onbelangrijke kanttekeningen te plaatsen. Collectieve propaganda verbergt de werkelijkheid van de machtsverhoudingen. Abbas mag zoveel president zijn als hij wil, bezetting blijft bezetting.

Mahmoed Abbas is de nieuwe Voorzitter van de Palestijnse Autoriteit, de president zeg maar, zo besliste de Palestijnse kiezer. “Een historische dag voor het Palestijnse volk en voor de mensen van het Midden-Oosten”, zo liet VS-president George W. Bush meteen horen. Een statement dat suggereert dat de Palestijnen van hun onverantwoord leiderschap af zijn en eindelijk de condities hebben gecreëerd voor vrede met Israël. Weinig Palestijnen zijn vergeten dat Bush’ voorganger, Bill Clinton, gelijkaardige taal gebruikte om Arafat te feliciteren toen hij in 1996 tot eerste president werd verkozen. Dat hinderde president Bush niet om het grootste deel van zijn ambtstermijn in koor met zijn innige bondgenoot Sharon de ‘irrelevantie’ van Arafat uit te roepen.

“De grote meerderheid waarmee hij verkozen werd, toont aan dat hij hiervoor een duidelijk mandaat gekregen heeft” (persbericht Belgisch ministerie van Buitenlandse Zaken 10/01/2005).

Een nadere blik voorbij het hoerageroep van regeringen en media leert dat er nogal wat kanttekeningen te maken zijn bij de overwinning van Mahmoed Abbas. In het Westen maakten de politieke leiders en media er geen geheim van dat Abbas hun absolute voorkeur genoot. Wellicht is het daarom dat er in een vlaag van enthousiasme in verschillende kranten uitspraken over de ‘succesvolle kiesopkomst’ te lezen staan. Op de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken lezen we nog: “De hoge opkomst staat borg voor de nodige democratische legitimiteit. Dit moet Abbas helpen te beantwoorden aan de verzuchtingen van het Palestijnse volk naar vrede, stabiliteit, veiligheid en welvaart.” Even vergelijken met de officiële uitslag. Volgens de cijfers van de Palestijnse Centrale Verkiezingscommissie (CEC) zijn er 1,8 miljoen kiesgerechtigden. 1,2 miljoen (of ongeveer 66 procent) liet zich als kiezer registreren. Op 12 januari publiceert het CEC het officiële resultaat. Daaruit blijkt dat uiteindelijk slechts 802.000 mensen effectief hebben gestemd. Mijn rekenmachine leert dat omgerekend 44 procent van de kiesgerechtigde Palestijnen, een minderheid dus, heeft gestemd. Abbas haalde 501.488 stemmen. Dat is een voldoende grote meerderheid (62,52 %) van de deelnemende kiezers, maar slechts een minderheid van 28 procent van alle Palestijnse kiesgerechtigden. Ter vergelijking: Arafat haalde in 1996 78 procent van de stemmen bij een opkomst van 75 procent!

Uit deze resultaten besluiten dat Abbas een ‘mandaat’ heeft gekregen van de Palestijnen voor vredesonderhandelingen en het stopzetten van de Intifada is dus voorbarig. Op basis van dezelfde resultaten kan je evengoed zeggen dat bijna driekwart van de kiesgerechtigden Abbas helemaal niet volgt. Hoe groot de populariteit van Abbas en zijn Fatah maar is, blijkt overigens uit de uitslag van de gemeenteraadverkiezingen in de Gaza-strook, drie weken na de verkiezing van Abbas, waarbij Hamas zomaar eventjes 78 van in totaal 118 zetels wegkaapt. Voor Fatah blijven er amper 26 zetels of een derde van het Hamas-resultaat. Zo groot is het ‘mandaat’ voor Abbas blijkbaar toch weer niet.

Mahmoed Abbas is een keuze die het Palestijns volk opnieuw hoop geeft voor een betere toekomst.” (persbericht Belgisch ministerie van Buitenlandse Zaken 10/01/2005).

Het hangt er maar van af over welke Palestijnen je het hebt. In principe konden alle Palestijnen ook buiten de bezette gebieden deelnemen aan de verkiezingen op voorwaarde dat ze de verplaatsing maken. Ze moesten enkel op de een of andere manier aantonen dat ze Palestijn waren om zich te kunnen registreren. Tot zover de theorie. In de praktijk geraakt de overgrote meerderheid van de 4,5 miljoen (officiële) vluchtelingen uit de buurlanden niet over de grens, zeker niet als ze daarbij ook nog eens Israëlische douaneposten moeten trotseren. Het feit dat ze niet konden deelnemen aan de presidentsverkiezingen, betekent ook dat ze geen politiek gewicht in de schaal leggen over belangrijke kwesties zoals de vluchtelingenproblematiek. De vluchtelingen vrezen dat hun zaak in de uitverkoop zal worden gebracht. Geen onterechte vrees zoals we al konden ervaren tijdens de Oslo-onderhandelingen. Tussen haakjes: de in het buitenland vertoevende Irakezen krijgen wel de gelegenheid om aan hun ‘verkiezingen’ (op 30 januari) deel te nemen, het kan dus blijkbaar wel.

“De Premier en de Minister verheugen zich tevens over de organisatie van de Palestijnse presidentsverkiezingen van zondag. Deze verliepen volgens de buitenlandse waarnemers zonder noemenswaardige incidenten” (persbericht Belgisch ministerie van Buitenlandse Zaken 10/01/2005)

Het moet gezegd dat de Centrale Verkiezingscommissie (CEC) puik werk heeft geleverd. Ondanks de bezetting verliep op Jeruzalem en de rampzalige CEC-beslissing aan het eind van de dag (zie verder) alles vlot en keurig. De CEC had alles tot in de puntjes voorbereid. Lokale CEC-mensen zorgden voor verkiezingen waarop waarnemers al gauw geneigd waren om deze als ‘voorbeeldig’ te kwalificeren. Maar zeggen dat de verkiezingen “zonder noemenswaardige incidenten” zijn verlopen is de waarheid geweld aan doen. Israël en Fatah hebben de zaak uiteindelijk nog verbrod.

In Jeruzalem hebben de Israëlische autoriteiten hun uiterste best gedaan om de kiesverrichtingen in het honderd te laten lopen. Het begon al tijdens de registratie van kiezers eind vorig jaar toen veiligheidstroepen de registratiebureaus sloten. Daarbij namen ze ook heel wat CEC-materiaal in beslag. Jeruzalem werd de inzet van een symbolische strijd. De regering Sharon wilde onder geen beding de indruk wekken dat Jeruzalem Palestijns grondgebied zou zijn. In 1980 is Jeruzalem (in strijd met het internationaal recht) door Israël geannexeerd. Het Israëlisch optreden heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat amper 5.362 kiezers van de 120.000 kiesgerechtigden zich konden laten registreren. Dat betekent dat de meesten verplicht werden om te stemmen in een van de 12 kiesbureaus buiten Jeruzalem. Door de vele militaire controleposten in de Westelijke Jordaanoever zorgde dat voor extra problemen. Resultaat is dat er amper 27.000 kiesgerechtigden uit Jeruzalem effectief zijn gaan stemmen. De kiesverrichtingen in Jeruzalem zelf werden bovendien ernstig gehinderd en maakten eerlijke verkiezingen onmogelijk. Deze vonden doorgang in vijf gewone postkantoren terwijl de normale postactiviteiten gewoon doorgingen. Er bevond zich Israëlisch veiligheidspersoneel voor, maar ook in het postkantoor. Kiezers werden geïntimideerd met dreigingen dat deelname aan de kiesverrichtingen kon resulteren in het verlies van hun woonplaats in Jeruzalem. De hele kiesverrichting werd uitgevoerd door niet-getrainde postambtenaren. Van het CEC-personeel was geen spoor te bekennen. Van kiesgeheim was er geen sprake. De Israëlische postautoriteiten waren niet alleen in het bezit van de kieslijsten, maar waren ook verantwoordelijk voor het aanduiden daarin van wie ging stemmen. Schermen die de privacy van de kiezer moeten garanderen waren er niet. Het bussen van de stembrieven gebeurde door de postambtenaren zelf in niet-verzegelde stembussen. Dergelijke omstandigheden kunnen maar tot één conclusie leiden: de zo uitgebrachte stemmen zijn waardeloos.

Weinig aandacht was er ook voor het toch wel opvallend ontslag van 46 leden (!) van de CEC uit protest voor het plots veranderen van de stemprocedure (om 17u, met een verlenging van de openingsuren van de kiesbureaus) waardoor niet-geregistreerde kiezers zich alsnog konden laten registreren en dus stemmen. Het resultaat was dat in een aantal speciaal opgezette burgerregistratiebureaus in Gaza en Ramallah chaotische toestanden ontstonden waarbij volgens verschillende waarnemers ongetwijfeld fraude is gepleegd. Volgens de getuigenis van Raji Sourani en enkele van zijn collega-advocaten van het Palestijns Centrum voor de Mensenrechten (PCHR), werden kiezers in de Gaza-strook aangevoerd met auto’s en vrachtwagens. Niemand deed moeite om te verbergen dat ze activisten waren van Fatah. Ondergetekende zag gelijkaardige chaotische toestanden in Ramallah met opvallend veel mensen in uniform. Volgens een van de CEC-leden, Baha al-Bakri oefenden Fatah-mensen druk uit om de procedure te wijzigen (AP, 15/01). Een ander CEC-lid, Ammar Dwaik zei dat hij persoonlijk onder druk is gezet en bedreigd: “Daarom kondig ik publiekelijk mijn ontslag aan zodat iedereen weet dat dit bij de volgende verkiezingen (voor de Palestijnse wetgevende Raad deze zomer, nvdr) opnieuw kan gebeuren.”

Hoewel het de uitslag niet wezenlijk zal hebben beïnvloed is de politieke en mediastilte over de onregelmatigheden opvallend: Abbas moest winnen, mag niet van meet af aan schade oplopen zodat hij klaar is voor het ultieme onderhandelingsproces naar vrede met Sharon. Om dezelfde redenen moeten de ‘incidenten’ in Jeruzalem geminimaliseerd worden. Sharon moet eveneens voldoende intact aan een heropgefriste onderhandelingstafel verschijnen. De ‘vervelende’ Arafat is immers weg, aan Abbas om zijn kans op vrede met beide handen te grijpen.

De verkiezingen in de bezette Palestijnse gebieden werden gebracht als een grote democratische verwezenlijking en een doorbraak in de regio. Op de dag dat definitieve kiesresultaten worden gepubliceerd, bespreekt de Israëlische krant Haaretz een ‘fait divers’: de officiële cijfers van het aantal kolonisten in de bezette Palestijnse gebieden. Blijkt dat hun aantal met 6 procent is toegenomen met een opvallende stijging in de kolonies in Gaza (die nochtans eind dit jaar moeten ontmanteld zijn). Of nog: de dag na de verkiezingen ontvouwt het Israëlische leger een plan om voor de vernietiging van 3.000 bijkomende huizen in het al zwaar getroffen Rafah-vluchtelingenkamp ten zuiden van Gaza. Een paar dagen later geraakt bekend dat Israël opnieuw de misdadige ‘wet op afwezigheid van eigendom’ toepast, ditmaal in Oost-Jeruzalem, waardoor duizenden Palestijnen hun eigendomsrechten voor hun grond verliezen.

De euforie rond de ‘nieuwe vredeskansen’ overstemt blijkbaar de harde realiteit op het terrein waar geen enkele Palestijnse President of Autoriteit over de macht beschikt om ook maar iets te veranderen. Voor Sharon is deze propagandistisch windstilte in media en politiek waarschijnlijk nog de grootste bondgenoot.

Hasan Abu Nimah en Ali Abunimah (respectievelijk voormalige permanente vertegenwoordiger voor Jordanië bij de VN en medeoprichter van de Electronic Intifadah en Electronic Iraq) titelden hun opiniestuk (zie www.electronicintifada.net) dan ook treffend: Massahypnose in het Midden-Oosten. Het enthousiasme in tal van politieke kringen, zo stellen ze, rechtvaardigt meteen de Sharon/Bush-stelling dat Arafat een hinderpaal was voor vrede. Velen trappen boudweg in de propagandistische valkuil waarbij het sinds de mislukkingen in Camp David wachten was geblazen op een ‘gematigde’ partner voor vredesgesprekken. Alsof het niet Israël is dat bepaalt of de militaire controleposten dicht- of opengaan? De dag na de verkiezingen bijvoorbeeld was de belangrijke Qalandya controlepost (tussen Ramallah en Jeruzalem) opnieuw voor enkele uren gesloten, met immense files en gefrustreerde Palestijnen tot gevolg: camera’s weg, cosmetica weg.

Een voorzitter van de Palestijnse Autoriteit zal ook niets kunnen veranderen aan de expansionistische plannen van de regering Sharon, voor wie vrede vooralsnog niet echt een optie vormt. Sharon heeft de aanslagen van Hamas nodig om zijn perverse annexatieplannen uit te voeren. Een klein incidentje is voldoende om de muur verder Palestijns gebied inwaarts te duwen. Kan Abbas deze muur afbreken, neen. Sharon? Ja, maar dan verzaakt hij aan zijn eigen plannen om zoveel mogelijk Palestijns gebied in te palmen. Abbas beschikt dan in elk geval niet over de macht om te zeggen: ‘Sharon is irrelevant’.

(Uitpers, nr. 61, 6de jg., februari 2005)

Relevant

Rechtvaardigheid en ‘Westerse waarden’

Het bloedvergieten in Israël en in Gaza is zinloos. Daarnaast zijn er twee tragische vaststellingen: de Palestijnse bevolking zinkt verder weg in etnische zuiveringen en genocide en wat gemeenzaam…

Waarom we niets van de Oriënt begrijpen –

en waarom we dat wel zouden moeten doen. De auteur (°1940) is een voormalig VRT-journalist, gespecialiseerd in het Midden-Oosten, een regio die hij ruim een halve eeuw op de…

De Amerikaanse oorlogen hebben sinds 9/11 minstens 38 miljoen mensen op de vlucht gejaagd

Volgens het “War Costs”-project van het Watson Institute bij de Brown University in de VS hebben de “Wars on Terror” voor zeker 38 miljoen vluchtelingen gezorgd. Verleden jaar, in…

Laatste bijdrages

Ontwikkelingssamenwerking?

Minder dan een maand na de machtsovername door Donald Trump in de VS, is de twijfel weg over hoe hij te werk gaat. Met de grove borstel, zonder rekening…

Modi en Trump, zoveel gemeen

Washington heeft de rode loper uitgerold voor Narendra Modi, de Indiase premier die zowat overal eregast is. Nog niet lang geleden in Moskou, eerder deze week in Parijs waar…

GOEDGELOVIGHEID IS HET OORKUSSEN VAN DE DUIVEL

Duitsland op een gevaarlijke tweesprong In Wittenberg staan twee grote standbeelden op het marktplein voor het stadhuis. Links staat Luther. Hij wordt er ten onrechte van verdacht dat hij,…

Alles anders en beter?

You May Also Like

×