De situatie in Gaza zou “niet meer voor iedereen precair” zijn, zo oordeelt het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS). Vroeger kregen Gazanen systematisch asiel aangeboden, nu heeft de CGVS zijn richtlijnen aangepast. Straffer nog: minister Maggie De Block overweegt zelfs om de dossiers van reeds erkende vluchtelingen uit die regio te herbekijken en hen mogelijk terug te sturen.
Het rechtse opbod rond migratie loopt altijd maar verder uit de hand te lopen. Het is onbegrijpelijk dat Gaza, een oorlogszone die door Israël compleet is afgesloten van de buitenwereld, nu plots blijkbaar als veilig genoeg wordt gezien om asielaanvragen te weigeren en mensen terug te sturen.
Volgens de VN dreigt de situatie in Gaza tegen 2020 ‘onleefbaar’ te worden. Sinds de laatste brutale oorlog van 2014, toen heel wat economische infrastructuur is vernietigd, is het BBP gedaald met 15% (cijfer van de Wereldbank). De al 11-jaar aanhoudende Israëlische illegale blokkade heeft er voor gezorgd dat de werkloosheid 44% bedraagt, onder jongeren zelfs 62% en bijna 72% voor vrouwen (cijfers van 2017). Volgens de VN is meer dan 70% van de bevolking afhankelijk van humanitaire hulp en leeft 47% in voedselonveiligheid. Het leidingwater is ongeschikt voor menselijke consumptie. Door het tekort aan brandstof is er onvoldoende elektriciteit. Tot voor kort was er maar een paar uur elektriciteit per dag en lagen de waterzuiveringsinstallaties stil. De zee werd een open riool en een haard van besmettelijke ziektes. Nagenoeg de helft van de aanvragen voor medische verzorging buiten de Gazastrook wordt door Israël geweigerd. Elke week vallen er gewonden en doden als gevolg van het brutale militaire optreden van het Israëlische leger. Het collectief straffen van een hele bevolking door het opleggen van een blokkade is een inbreuk op de conventies van Geneva (artikel 33) en een oorlogsmisdaad. België en de EU kijken liever de andere kant op en houden zich muisstil.
De situatie in Gaza is geen natuurramp maar een ‘man-made disaster’ die makkelijk kon voorkomen worden als de EU (als belangrijkste handelspartner van Israël) de mensenrechten ernstig zou nemen. De EU heeft decennialang geweigerd om haar verantwoordelijkheid te nemen om de Israëlische oorlogs-, bezettings-, roofbouw-, en kolonisatiepolitiek een halt toe te roepen. Op verschillende vlakken, zoals op vlak van bv. onderzoek en ontwikkeling, op vlak van wapenhandel of bij de organisatie van het Eurovisiesongfestival werkt de EU samen met een staat die zich deze zomer nog officieel als Apartheidsstaat heeft laten kenmerken met een nieuwe basiswet die het volledige zelfbeschikkingsrecht enkel aan de joodse bevolking van Israël voorbehoudt.
Sinds de wekelijkse protestacties in Gaza die het recht op terugkeer eisen (70% van de bevolking is vluchteling) en eisen dat er een eind aan de blokkade wordt gemaakt vallen er wekelijks tientallen doden en gewonden. De afgelopen acht maand zijn er 254 doden gevallen, van wie het grootste deel ongewapende manifestanten vermoord door Israëlische scherpschutters. Daarnaast vielen er meer dan 12.000 gewonden, van wie de helft schotwonden vertoont. Dit is geen ordehandhaving, maar een politiek van shoot-to-kill. Niet alleen manifestanten zijn het slachtoffer. Vissers worden geregeld aangevallen, geraken gewond of gedood, hun boten geënterd en materiaal vernietigd. Ter illustratie: sinds begin dit jaar hebben Israëlische troepen 291 aanvallen op vissers uitgevoerd – 288 met scherpe munitie – waarbij twee vissers zijn gedood, 17 gewond en 66 gearresteerd. 21 vissersboten zijn daarbij in beslag genomen.
Ze worden hard aangepakt omdat ze zich niet zouden houden aan de overbeviste en vervuilde bufferzone die kan variëren van 3 tot 6 zeemijl. Ook op land – aan Palestijnse kant – hanteert Israël een bufferzone van 300-500 meter. Het gaat om verboden gebied (access restricted areas) waar geregeld gewone burgers, landbouwers en spelende minderjarigen worden beschoten. Met de regelmaat van de klok voeren Israëlische gevechtsvliegtuigen luchtbombardementen uit waarbij er geen onderscheid wordt gemaakt tussen militaire en burgerdoelwitten.
Vorig jaar was ik ter plaatse en getuige van de mensonterende omstandigheden die heersen in deze openluchtgevangenis. Ik kan me voorstellen dat het CGVS onder zware politieke druk staat om zoveel mogelijk mensen te weigeren, desnoods blijkbaar op basis van valse, slechte of onvoldoende informatie. Misschien dat de CGVS eens probeert een bezoek te brengen om aan de lijve te ervaren hoe onleefbaar Gaza is geworden. Niet evident want Israël laat geen pottenkijkers toe. Laat staan dat Israël teruggestuurde Gazanen zou verwelkomen. Wat Maggie De Block betreft kan ik alleen maar zeggen dat het een schande is dat ze zich zo laat opzwepen door extreemrechts. Als de minister geen Gazaanse vluchtelingen meer wil, dan moet ons land en de EU het gedoogbeleid tegenover bezetting, kolonisatie en oorlogsmisdaden stopzetten. Leg sancties en grote druk op aan Israël, maak duidelijk dat er een rode lijn is en grootschalige mensenrechtenschendingen niet straffeloos kunnen begaan worden. Misschien dat Gaza dan over een paar jaar zelfs een Paradijs kan worden waar de landbouw, de economie en de toeristische sector kan opbloeien. De enclave heeft er alle potentieel voor en een zeer goed hoogopgeleide jonge bevolking.
Ludo De Brabander nam in september 2017 deel aan een missie naar de Gazastrook van de Nederlandse humanitaire stichting Kifaia.
