Malta, onlangs nog voorzitter van de Europese Unie (EU), is opgeschrikt door de moord op Daphne Caruana Galizia. Deze journaliste had zich in alle hogere kringen van de staat en de zakenwereld veel vijanden gemaakt. De moord, met twee zware bomladingen in haar wagen, vertoont volgens buitenlandse speurders alle kenmerken van een maffiamoord.
De journaliste had de voorbije jaren verscheidene politici aangeklaagd voor corruptie en witwasserij. Op Malta heeft men niet de gewoonte daar zwaar aan te tillen. Nadat ze eerder dit jaar premier Joseph Muscat tot aftreden had gedwongen, won die met zijn Arbeiderspartij gemakkelijk de daaropvolgende vervroegde verkiezingen van begin juni. Op Malta pikken nogal wat mensen een korrel mee van het fiscaal paradijselijke klimaat van deze EU-lidstaat.
Niet vies
De 53-jarige Caruana Galizia had veel wrevel gewekt met haar ongezouten woordkeuze en haar pijnlijk persoonlijke aanvallen. Maar haar onthullingen op haar’Running Commentary’ en die van de Panana Papers, waaraan haar zoon Matthew meewerkte, maakten zeer duidelijk dat men op Malta niet vies is van vuil geld.
Begin dit jaar lekte uit dat minister Konrad Mizzi (Energie) en de kabinetschef van de premier, Keith Schembri, elk een maatschappij hadden in een ander fiscaal paradijs, Panama, en dat die werden gebruikt voor witwasoperaties. De vrouw van premier Miscat werd ervan beticht een grote som geld te hebben gekregen van de dochter van de president van Azerbeidzjan, Ilham Aliëv. Dit jaar kwam aan het licht dat het Azerbeidzjaanse regime op grote schaal leden had omgekocht van de Raad van Europa (dat is niet de EU, wel een pan-Europese organisatie rond o.m. mensenrechten), onder hen ook de voorzitter.
Alles gaat goed
Noch Mizzi noch Schembri werden lastiggevallen, naar de beschuldigingen van witwas kwam zelfs geen onderzoek. De regering trad wel af, organiseerde nieuwe verkiezingen en won die. Het gaat immers goed met Malta, en dat is voor een groot deel te danken aan al die witwas en dies meer. Malta heeft 430.000 inwoners en 53.247 maatschappijen die daar zijn gevestigd.
Mizzi en Schembri zijn nog steeds in functie, er kwam geen enkele vervolging. Daphne Caruana Galizia raakte er meer en meer van overtuigd dat op Malta van een rechtsstaat geen sprake is, dat politie en rechters dansen naar de pijpen van corrupte politici. En die zitten niet alleen in de regering. De voorbije maanden had de journaliste zich de woede op de hals gehaald van de conservatieve oppositieleider Adrian Delia omdat ze ook hem en zijn omgeving van corruptie beschuldigde. Haar laatste boodschap: “Ik zie alom corruptie, de toestand is hopeloos”.
Olie
De moord op Caruana Galizia draagt volgens deskundigen alle sporen van een maffiamoord. Maffia op Malta, het kwam de jongste tijd vaker ter sprake, onder meer bij de smokkel in gestolen Libische olie. Er zijn zelfs vermoedens dat er een samenwerking was tussen maffiaclans en Daesh (Islamitische staat). Het gaat om olie op grote schaal gestolen uit Libische raffinaderijen die bij de kust van Malta wordt overgeladen op vaartuigen richting Italië.
Op Malta gevestigde maatschappijen zorgen voor valse documenten waarmee die olie in Italië kan verhandeld worden. In één aan het licht gekomen affaire ging het om olie ter waarde van 51 miljoen euro. In die zaak werden zes personen aangehouden, twee leiders van een Libische militie en vier Italianen van wie een uit de beruchte maffiaclan Santapaola. De Maltese tak van die affaire zorgde voor nepmaatschappijen en documenten, daarbij toegedekt vanuit de Maltese Kamer van Koophandel. En voor het witwassen en versluizen van een deel van de opbrengsten.
Voordelen
Waarom zijn er op Malta 53.247 maatschappijen gevestigd? Officieel ligt de belasting op 35 %, maar experts berekenden dat met alle vrijstellingen de reële belasting nul tot vijf percent bedraagt. Volgens een rapport besteld door de Groene fractie van het EU-parlement, hielp Malta de multinationale ondernemingen tussen 2012 en 2015 rond 14 miljard euro besparen, geld dat anders zou zijn terechtgekomen in de schatkist van andere, vooral EU, landen. Malta verkoopt ook (EU)paspoorten voor 1 miljoen euro. Voor wie rijk is, een goede belegging die rap is terugverdiend.
Volgens dat rapport beantwoordt Malta volkomen aan de EU-definitie van een fiscaal paradijs. Een jaar eerder prijkte Malta al bij de kop 5 van de EU-landen met “de meest agressieve maatregelen” om belastingen te verlijden. (De andere vier: Luxemburg, Cyprus, Nederland en België). Enkele voordelen van Malta op een rijtje:
www.lawyer.com.mt/malta-offshore
Maritiem
Malta staat al lang bekend als een interessante plek om je vaartuig te registreren. Het is een van die geliefkoosde vlekken van het maritieme kapitalisme, zowel voor de koopvaardij als voor luxejachten. Malta staat bekend als een ‘goedkope vlag’, zoals Panama, Liberia, de Bahama’s.
Volgens een recent rapport maakt ook de familie van de Turkse president Erdogan gebruik van de Maltese faciliteiten. Via een Maltese constructie is ze eigenaar van een olietanker, de Agdash. Dat is geregeld via Mübariz Mansimov, een zakenman uit Azerbeidzjan die vanuit Istanbul een onderneming met bijna honderd vrachtschepen runt. (https://m.theblacksea.eu/malta-files/article/en/erdogan-family-secret-offshore-ship-deal)
Ook de bezitters van luxejachten hebben de voordelen van Malta ontdekt. Ze vinden de aankoopsom van bij voorbeeld 7 miljoen euro al meer dan genoeg, om dan ook nog btw en andere belastingen te gaan betalen. Malta zorgt voor hen met een reeks vriendelijke maatregelen wat verklaart waarom er 4300 luxejachten onder Maltese vlag varen.
Zoals bovenvermeld, Malta is lid van de EU die dit jaar in het teken stelt van de strijd tegen belastingfraude en –ontwijking.
Voor meer info, zoek ook op Malta files waarvan de publicatie in mei van dit jaar begon en waarin het Maltese reilen en zeilen wordt blootgelegd. Er is sprake van 491 Belgen die daar ook gebruik van maken.
